چند روش ساده برای تشخیص برنج ایرانی اصل

مخلوط کردن برنج ایرانی با برنج خارجی، واردات برنج‌های درجه ۲ و ۳ خارجی و …. همه ­این­‌ها خبر‌هایی است که بسیار شنیده­ شده است. تشخیص برنج خوب کار بسیار دشواری است به طوری که گاه متخصصان این کار نیز در آن در می­‌مانند. اما در این نوشته سعی شده است تجربیاتی در میان گذاشته شود که در این تشخیص به کار بیاید.

سایت روزمان در این جا ۶ معیار و آزمون تشخیص برنج خوب را به ترتیب در زیر آورده که برنج درجه یک باید تمامی این آزمون‌ها را با موفقیت رد کند و تمام معیار­ها را دارا باشد.

۱- یک دست بودن برنج
برنج‌هایی با نژاد مختلف طرز پخت مختلفی دارند. این مساله فقط محدود به نژاد نمی‌شود بلکه حتی برنج‌هایی با نژاد یکسان (برای مثال دو برنج طارم) که در شالیزار‌های متفاوت و شرایط آب و هوایی متفاوتی رشد کرده‌اند نیز شرایط پخت یکسانی ندارند. از این رو یک‌دست بودن برنج اهمیت فراوانی دارد و در مورد برنجی که مخلوط شده است نمی­‌توان به راحتی در مورد کیفیت آن نظر داد. برنج خوب ایرانی حتماً باید یک‌دست باشد.

روش تشخیص: برای تشخیص یک‌دست بودن دو تست وجود دارد. راه اول ساده­‌تر است. باید مقداری از برنج را در کف دست خود ریخت و با دقت به آن نگاه کرد. دانه­‌های برنج نباید اندازه و رنگ و شفافیت متفاوتی داشته باشند. اگر هر یک از این موارد در برنجی وجود داشته باشد، آن برنج مخلوط شده است و یک‌دست نیست. روش دیگر برای تشخیص یک‌دست بودن این است که مشتی برنج را روی یک ظرف یا سطح شیشه­‌ای ریخت و از زیر نوری به آن تابید.

۲- خشک بودن برنج
تست یک‌دست بودن برنج برای تعیین کیفیت آن کافی نیست. یک تست مهم برای تشخیص برنج خوب، خشک بودن آن است.

برنج در ابتدای برداشت رطوبت بالایی دارد (۲۵% -۳۵%). این میزان از رطوبت هم کار نگه‌داری برنج را دشوار می‌کند و آن را در برابر حشرات و … آسیب‌پذیر می­‌کند و هم کار پخت را، به همین دلیل کارخانه‌ها با استفاده از دستگاه‌های خشک کن برنج­‌های تازه برداشت شده را خشک می‌کنند. زمان و میزان حرارت این دستگاه‌ه­ای خشک کن نقش مهمی در کیفیت برنج دارد.

روش تشخیص: برنجی که به درستی خشک نشده باشد، اصطلاحاً پوک است. برای تشخیص خشک بودن برنج باید آن را زیر دندان گذاشت و فشار داد. برنج خوب و به نحو درست خشک شده، نباید به راحتی بشکند و خرد شود.

روش دیگر برای تشخیص خشک بودن برنج، پختن آن است. برنجی که خوب خشک شده است و رطوبت کمی دارد، در فرآیند پختن و دم کشیدن، خوب قد می­‌کشد (یا اصطلاحاً ری می­‌کند). چرا که به دلیل خشک بودن، به راحتی از آب موجود در دیگ رطوبت جذب می‌کند و قد می­‌کشد.

۳- بند نداشتن برنج
دانه­‌های برنج خوب، یک‌پارچه و بدون بند و ترک است. اما برنج بی کیفیت بند‌های عرضی دارد. علت اصلی بند­دار شدن برنج این است که برنج نباید بعد از خروج از کارخانه­‌ی شالیکوبی در معرض باد یا هوای سرد قرار گیرد.
روش تشخیص: بند دار بودن برنج را گاهی می‌توان با چشم هم تشخیص داد. علاوه بر این اگر برنج بنددار را با انگشت شست و اشاره نگه داشت و با ناخن انگشت شست فشار داد، راحت خرد شده و شکسته می‌شود.

۴- نیمه بلوری بودن
اکثر برنج‌های خارجی کاملاً شفاف هستند. پروتئین برنج که در فضا‌های خالی بین نشاسته‌ها قرار می‌گیرد تا حدودی رنگ برنج را کدر خواهد کرد. از طرف دیگر برخی نمونه­‌های برنج‌های بی‌کیفیت رنگی تیره دارند. برنج خوب ایرانی رنگی نیمه شفاف (یا به تعبیری دیگر نیمه بلوری) دارد.

۵- عطر و طعم برنج
برنج خوب ایرانی عطر و طعم خاصی دارد که آن را از برنج‌های خارجی و همچنین برنج‌های پرمحصول و کم کیفیت داخلی متمایز می‌کند. برنج­‌هایی که نژادی پر محصول دارند (مانند برنج شیرودی)، طبیعتاً نسبت به برنج­‌های خوب مثل برنج طارم و برنج هاشمی عطر و بوی کمتری دارند.

روش تشخیص: با قرار دادن مقداری برنج بین دو کف دست و دمیدن در آن (یا اصطلاحاً «ها کردن» در آن)، باید بوی آن به مشام برسد.

البته برخی از سودجویان با تبدیل برنج‌های اصیل و خوش عطر به گرد برنج و ریختن مقداری از آن در هر کیسه، باعث به اشتباه افتادن می‌شوند. برای تشخیص این شگرد باید از تست طعم برنج استفاده کرد: یعنی چند دانه از آن را برداشت و برای خلاص شدن از شر گرد برنج از فوت کردن استفاده کرد. سپس داخل دهان خود گذاشت. اگر طعم مطبوعی ندارد آن برنج، برنج خوبی نیست.

۶- کاملاً همسان نبودن دانه‌های برنج
برنجی که به طور طبیعی کشت شده و مراحل بعدی را طی کند طبیعتاً دانه‌ه­ای آن تا حدی با هم تفاوت دارند. اگر برنجی که در دست است دانه­‌های کاملاً همسان دارد، برنجی طبیعی نیست و از برنج­‌های چینی است.

منبع: سایت روزمان