.svg)
چرا حضرت موسی به مدت ۱۰ سال اجیر حضرت شعیب شد؟
پارسینه: سوره قصص، آیه ۲۷: («قالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنْکِحَکَ إِحْدَى ابْنَتَیَّ هاتَیْنِ عَلى أَنْ تَأْجُرَنِی ثَمانِیَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْراً فَمِنْ عِنْدِکَ وَ ما أُرِیدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ سَتَجِدُنِی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِین»)
هنگامی که حضرت موسى (ع) در اولین لحظات ورود به مدین با صحنه ظلم مواجه شد بر اساس آیین جوانمردی، به یاری مظلوم شتافت و دختران حضرت شعیب (ع) را در حقوق طبیعی خود و سیراب نمودن رمه گوسفندان ایشان مدد رساند، سپس هنگامی که به منزل حضرت شعیب (ع) عزیمت نمود، خود را در خانه اى ساده و بی آلایش، پاک و مملو از معنویت یافت و سرگذشت خویش را براى حضرت شعیب بازگو نمود.
در اینجا حضرت شعیب (ع) به موسى (ع) پیشنهاد می‌کند خود را براى هشت و یا ده سال اجیر او کند، در مقابل او هم یکى از دو دختر خود را به همسرى و عقد وى درآورد. در پیرامون این پیشنهاد ازدواج، نوع مهریه و سایر خصوصیات آن سؤالات بسیارى مطرح شده است. از جمله اینکه چرا حضرت شعیب زمان را به صورت دقیق مشخص ننمود و آیا اساسا مى توان مهر را به صورت مجهول و مردد میان کم و زیاد قرار داد؟!
پاسخ این است که همانطور که از لحن آیه به خوبى برمى آید مهریه واقعى هشت سال خدمت کردن بوده است («أَنْ تَأْجُرَنِی ثَمانِیَ حِجَجٍ») و دو سال دیگر مطلبى بوده است که به اراده و تمایل حضرت موسى (ع) واگذار شده است؛ و این روشی نیکو در تعیین مهریه است بطوری که خانواده عروس، حدّاقل مورد قبول را انتخاب کند و پذیرش بیشتر را به اختیار داماد بگذارد. روایات نیز پذیرش زمان بیشتر از سوی حضرت موسی (ع) را نشان می‌دهند. در مجمع البیان روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است که در پاسخ شخصى که پرسید: ... حضرت موسی (ع) کدام یک از دو مدت را خدمت کرد؟ در پاسخ فرمود: مدت بیشتر را، یعنى مدت ده سال را.... [۱]همچنین در کتاب کمال الدین، در بخشی از روایتی به سند سدیر آمده است: موسى همان ده سال را خدمت کرد، چون انبیاء همواره طرف فضل و تمامیت را اختیار مى کنند. [۲]نکته نهایی قابل ذکر اینکه این ازدواج یک ازدواج ساده نبود بلکه مقدمه اى بود براى ماندن موسى در مکتب حضرت شعیب (ع)، مقدمه اى بود براى اینکه حضرت موسى یک دانشگاه بزرگ تربیتی را در این مدت طولانى طى کند، و خدا مى داند که در این مدت موسى چه راز و رمز‌ها از «پیر مدین» فرا گرفت.
پی نوشت:
[۱]کمال الدین و تمام النعمة، ص. ۱۵۰؛ به نقل ترجمه تفسیر المیزان.
[۲]تفسیر قمی، ج. ۲، ص. ۱۳۹. به نقل از همان.
ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص. ۳۹. تفسیر نمونه، ج۱۶، ص. ۶۴. تفسیر نور، ج۷، ص. ۴۵.
در اینجا حضرت شعیب (ع) به موسى (ع) پیشنهاد می‌کند خود را براى هشت و یا ده سال اجیر او کند، در مقابل او هم یکى از دو دختر خود را به همسرى و عقد وى درآورد. در پیرامون این پیشنهاد ازدواج، نوع مهریه و سایر خصوصیات آن سؤالات بسیارى مطرح شده است. از جمله اینکه چرا حضرت شعیب زمان را به صورت دقیق مشخص ننمود و آیا اساسا مى توان مهر را به صورت مجهول و مردد میان کم و زیاد قرار داد؟!
پاسخ این است که همانطور که از لحن آیه به خوبى برمى آید مهریه واقعى هشت سال خدمت کردن بوده است («أَنْ تَأْجُرَنِی ثَمانِیَ حِجَجٍ») و دو سال دیگر مطلبى بوده است که به اراده و تمایل حضرت موسى (ع) واگذار شده است؛ و این روشی نیکو در تعیین مهریه است بطوری که خانواده عروس، حدّاقل مورد قبول را انتخاب کند و پذیرش بیشتر را به اختیار داماد بگذارد. روایات نیز پذیرش زمان بیشتر از سوی حضرت موسی (ع) را نشان می‌دهند. در مجمع البیان روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است که در پاسخ شخصى که پرسید: ... حضرت موسی (ع) کدام یک از دو مدت را خدمت کرد؟ در پاسخ فرمود: مدت بیشتر را، یعنى مدت ده سال را.... [۱]همچنین در کتاب کمال الدین، در بخشی از روایتی به سند سدیر آمده است: موسى همان ده سال را خدمت کرد، چون انبیاء همواره طرف فضل و تمامیت را اختیار مى کنند. [۲]نکته نهایی قابل ذکر اینکه این ازدواج یک ازدواج ساده نبود بلکه مقدمه اى بود براى ماندن موسى در مکتب حضرت شعیب (ع)، مقدمه اى بود براى اینکه حضرت موسى یک دانشگاه بزرگ تربیتی را در این مدت طولانى طى کند، و خدا مى داند که در این مدت موسى چه راز و رمز‌ها از «پیر مدین» فرا گرفت.
پی نوشت:
[۱]کمال الدین و تمام النعمة، ص. ۱۵۰؛ به نقل ترجمه تفسیر المیزان.
[۲]تفسیر قمی، ج. ۲، ص. ۱۳۹. به نقل از همان.
ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص. ۳۹. تفسیر نمونه، ج۱۶، ص. ۶۴. تفسیر نور، ج۷، ص. ۴۵.
ارسال نظر