گسترش مناطق تحت سیطره خشکسالی در کشور
مطالعات مقایسهای وضعیت خشکسالی کشور از مهر تا پایان شهریورماه سال جاری با دوره مشابه در سال گذشته نشان میدهد که درصد مناطقی که تحت سیطره خشکسالی هستند بیشتر از سال قبل است.
مرتضی خداقلی، رئیس پایگاه مدیریت خشکسالی کشاورزی استان اصفهان، در گفتوگو با ایلنا با اعلام این مطلب، درباره آخرین وضعیت خشکسالی در کشور گفت: «با پایان یافتن شهریورماه؛ پرونده سال آبی ۹۰-۸۹ به پایان رسید. سالی که ایران زمین یکی از کمبارانترین و خشکترین سالها را تجربه کرد.»
او با ارائه گزارش از وضعیت سال آبی گذشته اظهار داشت: « سال آبی گذشته با پاییزی خشک آغاز شد به طوریکه در پایان پاییز، خشکسالی بسیار شدیدی بیش از ۹۷ درصد از مساحت کشور را دربرگرفت.»
خداقلی ادامه داد: « در این فصل؛ بارندگی در حدود ۵/۱۸ میلیمتر بود که در مقایسه با بارش درازمدت که حدود ۶۰ میلیمتر است، بیش از ۳ برابر کاهش نشان داده است.»
وی در مورد وضعیت بارندگی در زمستان سال گذشته نیز توضیح داد:«پس از پاییز خشک نگاهها به آسمان دوخته شد تا شاید زمستان که پربارشترین فصل سال در کشور است، خشکی پاییز را جبران کند.»
رئیس پایگاه مدیریت خشکسالی کشاورزی استان اصفهان تاکید کرد: «اگرچه بارش دریافتی در زمستان گذشته، ۲/۱ برابر بارش درازمدت بود اما به دلیل توزیع نامناسب بارش، بیشتر نقاط ایران به ویژه در نواحی مرکزی بارشهای زمستانه نتوانست کمبود بارشهای فصل قبل و نیز صدمات وارده را جبران کند.»
او با بیان اینکه پس از زمستان تمام امیدها به بهار و رگبارهای آن بسته شد تا شاید جوابگوی نیاز آبی عرصههای طبیعی و دیمزارها و کشتزارها شود، اظهار داشت:«برخلاف انتظار در بهار گذشته نیز بارش روند نزولی خود را ادامه داد و مقدار بارش دریافتی در این ماه ۵/۴۴ میلیمتر در مقایسه با بارش درازمدت ۴/۶۱ میلیمتر شد و سرانجام در فصل تابستان که خشکترین فصل سال است، مشابه با سالهای گذشته بارشی بیش از آنچه انتظار میرفت، دریافت نشد.»
خداقلی درمورد وضعیت خشکسالی در شهریورماه امسال نیز گفت: «در آخرین ماه از سال آبی ۹۰-۸۹ (شهریورماه) همچنان شاهد خشکسالی بر بخش وسیعی از کشور به ویژه در نقاط مرکزی ایران بودیم که در مقایسه با سال گذشته (مهرماه ۱۳۸۸ تا پایان شهریورماه ۱۳۸۹) اگرچه وسعت ترسالی در نیمه جنوب شرقی افزایش یافت، اما به طور کلی بر وسعت خشکسالی افزوده شده است.»
وی ادامه داد: «نتایج مطالعات انجام گرفته در پایگاه مدیریت خشکسالی استان اصفهان در طی یک سال آبی و همچنین تجزیه و تحلیل نقشههای خشکسالی در این دوره (مهرماه ۱۳۸۹ تا پایان شهریورماه ۱۳۹۰) حاکی از آن است که در ۸۹ درصد از گستره ایران، بارش دریافتی کمتر از میانگین درازمدت دریافت کرده است.»
به گفته وی، خشکسالی متوسط با وسعتی در حدود ۶۱ درصد از بخش غربی کشور آغاز شده و به صورت دو نوار یکی به بخشهای شرق- شمال شرقی و نوار دیگر در امتداد کرانههای دریای عمان و خلیج فارس کشیده شده است.
خداقلی ادامه داد: «در ۵/۲۲ درصد از وسعت کشور نیز خشکسالی خفیف دیده میشود که یک ناحیه از آن از شمال پلدختر شروع شده و پس از دربرگرفتن استانهای همدان، کردستان و بخش اعظم استانهای تهران، زنجان، آذربایجان غربی و شرقی، کردستان و لرستان در امتداد کرانه دریای خزر خاتمه یافته و ناحیه دیگر از فسا و لار آغاز شده و مانند یک نواری، ترسالی خفیف را در بخش جنوب شرقی احاطه کرده است.»
او در مورد مناطق دارای خشکسالی شدید نیز گفت: «خشکسالی شدید با وسعتی در حدود ۷/۴ درصد بخش شرقی استان اصفهان و نیز بیشتر وسعت استان یزد را شامل میشود و کمترین مساحت به خشکسالی بسیار شدید اختصاص یافته (۵/۱ درصد) که همچنان گریبانگیر جاسک و چابهار است.»
به گفته وی، مطالعات مقایسهای وضعیت خشکسالی کشور از مهر تا پایان شهریورماه سال جاری با دوره مشابه در سال گذشته نشان میدهد که درصد مناطقی که تحت سیطره خشکسالی هستند بیشتر از سال قبل است، اما در سال گذشته پس از خشکسالی خفیف؛ خشکسالی شدید بیشترین وسعت ایران را دربرگرفته درحالیکه در سال جاری خشکسالی متوسط بر بخش اعظم کشور غلبه داشته و خشکسالی شدید بخش کوچکی را احاطه کرده است.
رئیس پایگاه مدیریت خشکسالی کشاورزی استان اصفهان تاکید کرد: «همچنین مقدار بارشهای دریافتی در سال گذشته در کل کشور بیشتر از سال جاری بوده که افزایش خشکسالی در سال جاری را نسبت به مدت مشابه در سال گذشته نمایان میکند.»
او توضیح داد: «بنابراین کاهش شدید بارش در پاییز ۸۹ و همچنین بارشهای کم و توزیع نامتناسب آن در فصل زمستان و بهار سبب کاهش ذخیره نزولات جوی، کاهش منابع آب و خشک شدن قنوات و آبهای زیرزمینی شده که اثرات آن ازجمله خشکسالی بر بخشهای مختلف بویژه بخش کشاورزی بارز است.»
خداقلی به مسولان توصیه کرد: «انتظار میرود باتوجه به خشکسالیهای سالهای اخیر و احتمالا ادامه شرایط نامطلوب کاهش بارش در سال آبی جاری، مسئولان امر با نگاهی جامع تمام ابعاد خشکسالی را درنظر گرفته و استراتژی مدیریت ریسک خشکسالی را به جای مدیریت بحران به کار گیرند.»
ارسال نظر