۶ پیشنهاد کلیدی اندیشکدۀ هریتیج به ترامپ

هریتیج از جمله پرنفوذترین اندیشکده‌های استراتژیک در ایالات متحده آمریکا به شمار می‌رود که از زمان ریگان تا کنون پشتیبان فکری محافظه‌کاران بوده است. چامسکی زمانی ترامپ را دلقکی بی‌فکر خطاب کرده بود. بسیاری روشنفکران جهان مثل چامسکی فکر می‌کنند ترامپ تهدیدی برای هر نوع منطق در جهان کنونی است. با این‌حال تاثیر برنامه‎‌های اندیشکده‌ای، چون هریتیج در برنامه‌های ترامپ کاملا مشهود است. تطابق برنامه‌های ترامپ با راهبرد‌های این اندیشکده که عمری طولانی در سیاست آمریکا دارد، به هیچ وجه مؤید دیدگاه روشنفکران نیست. بنیاد هریتیج اخیرا در گزارشی با عنوان «سیاست آمریکا در قبال اروپا؛ ۶ اولویتِ ۲۰۱۹» سال پیش رو را سالی «کلیدی» برای سیاست‌های آمریکا درباره اروپا دانسته و سلسله اقدامات خاصی را در این رابطه پیشنهاد داده است. گزارش بنیاد هریتیج ضمن برشمردن اهداف ذکر شده در سند استراتژی امنیت ملی امریکا (The U.S. National Security Strategy) به ارائه راهکار‌هایی به رئیس‌جمهور و کنگره ایالات متحده در این رابطه پرداخته است.

تثبیت برگزیت برای دورتر شدن انگلستان از اتحادیه اروپا اولین راهکار مورد اشاره این گزارش است. این اندیشکده در همین راستا از لزوم «مذاکره برای رسیدن به توافق تجارت آزاد بین امریکا و انگلستان» یاد کرده است.

این اندیشکده که پیش از این پیشنهاد‌های راهبردی‌اش حتی در دولت‌های دموکراتِ کلینتون و اوباما نیز مبنای عمل قرار گرفته عنوانِ «زمان کوتاه برای جلوگیری از احداث خط لوله انتقال گاز روسیه به اروپا (Nord Stream ۲)» را برای دومین راهبرد گزارش خود در نظر گرفته است. خط لوله‌ای که قرار است گاز روسیه را به اتریش، آلمان، فرانسه، هلند و نهایتاً انگلستان انتقال دهد و احداث آن توسط شرکت گازپروم روسیه آغاز شده است. در این راستا تحت فشار گذاشتن «آلمان» و اعمال تحریم بر شرکت‌های همکار این پروژه برای جلوگیری از پیشرفت این پروژه تجویز شده است.

«حضور نظامی دائمی در اروپای شرقی شامل لهستان و کشور‌های حوزه بالتیک» و تقویت سیستم دفاع هوایی، «حفظ مشارکت در حوزه بالکان» با عضویت دادن به مقدونیه در ناتو، توسعه لغو ویزا به کرواسی و جلوگیری از توافق مبادله زمینی میان صربستان و کوزوو جهت جلوگیری از سرمایه‌گذاری چین در این منطقه به ترتیب سومین و چهارمین راهکار‌های پیشنهادی این گزارش‌اند. همچنین «تمرکز بر اوکراین در سال حساس جاری» با استفاده از تقویت نیروی دریایی این کشور و ارسال نمایندۀ بلندپایه‌ای از سوی آمریکا برای تشویق این کشور به اصلاحات در راستای تجارت آزاد پیشنهاد پنجم این سند است.

در راهبرد ششم این گزارش با ذکر این نکته که کنترل شبه‌جزیره کریمه به روسیه اجازه داده که از دریای سیاه به عنوان سکویی عملیات‌های دریایی در شرق مدیترانه استفاده کند، تمرکز بر مناقشات دریای سیاه و ارسال پیام حضور جدی آمریکا با سفر رئیس‌جمهور این کشور به رومانی و در نظر گرفتن جایگاه ویژه رومانی در پذیرش پایگاه‌های نظامی آمریکا را پیشنهاد می‌دهد.

شایان ذکر است؛ اندیشکدۀ هریتیج پیش از این در سال ۹۴ و در طی انعقاد برجام سلسله پیشنهاد‌های راهبردی برای آمریکا در جهت مواجهه با ایران تدوین کرد که نتایج آن پیشنهاد‌ها اکنون در سیاست‌های دولت تازه آمریکا قابل مشاهده است. از این جهت تدوین چنین پیشنهاد‌هایی درباره سیاست آمریکا در قبال اروپا را که به وضوح در راستای محاصره سیاسی و وابسته کردن و تضعیف هرچه بیشتر این اتحادیه است باید نکته‌ای جدی در این رابطه تلقی کرد.

چندی پیش ترامپ در حرکتی جنجالی طی مصاحبه‌ای تلویزیونی اتحادیه اروپا را به صراحت دشمن آمریکا قلمداد کرده بود. نکته‌ای که با وجود گزارش‌هایی مانند گزارشِ بنیاد هریتیج چندان تصادفی و شخصی به نظر نمی‌رسد.