.svg)
۱۲ حدیث از حضرت فاطمه (س) درباره رفتار و نحوه زندگی
پارسینه: هر حدیث از حضرت فاطمه (س) به مثابه چراغی است نورافشان که در تاریکی جهل و بی‌خبری فریادرس آدمی است. حضرت فاطمه (س) همواره در احادیث خود به معارف اسلامی و سبک زندگی اصیل دینی اشاره می‌کردند و خود الگوی کاملی برای تمامی مسلمانان در دوره‌های مختلف زمانی بودند.
چه درس‌هایی در روایات حضرت فاطمه (س) گنجانده شده‌اند؟ بخش اعظمی از سخنان حضرت فاطمه (س) بیان کننده راه‌های سعادت دنیوی و اخروی برای زندگی بشر هستند. در ادامه به بررسی چند حدیث از حضرت فاطمه (س) می‌پردازیم.
مطالعه احادیث حضرت فاطمه (س) به شناخت ما از ایشان و جایگاه رفیعی که در درگاه الهی دارند کمک می‌کند. اگرچه بسیاری از احادیث و روایات نیازمند تفسیر و توضیح کارشناسان و علمای دین هستند، اما برخی از احادیث به واسطه عمومی بودن موضوعشان یا واضح بودن معانی آن‌ها برای عموم مردم قابل فهم هستند.
۱. برگزیدگان پروردگار
«نَحْنُ وَسیلَتُهُ فی خَلْقِهِ، وَ نَحْنُ خاصَّتُهُ وَ مَحَلُّ قُدْسِهِ، وَ نَحْنُ حُجَّتُهُ فی غَیْبِهِ، وَ نَحْنُ وَرَثَةُ اءنْبیائِهِ.»
ترجمه: «ما اهل بیت پیامبر وسیله ارتباط خداوند با خلق او هستیم، ما برگزیدگان پاک و مقدّس پروردگار هستیم، ما حجّت و راهنما خواهیم بود؛ و ما وارثان پیامبران الهی هستیم.»
۲. حیا در برابر مردان
«. إنْ لَمْ یَکُنْ یَرانی فَإنّی اراهُ، وَ هُوَ یَشُمُّ الریح.»
ترجمه: «مرد نابینائی وارد منزل شد و حضرت فاطمه (س) پنهان گشت، وقتی حضرت محمد (ص) علّت آن را جویا شد؟ در پاسخ پدر اظهار داشت: اگر آن نابینا مرا نمی‌بیند، من او را می‌بینم، دیگر آن که مرد، حسّاس است و بوی زن را استشمام می‌کند.»
۳. سه چیز دوست داشتنی
«حُبِّبَ إلَیَّ مِنْ دُنْیاکُمْ ثَلاثٌ: تِلاوَةُ کِتابِ اللّهِ، وَالنَّظَرُ فی وَجْهِ رَسُولِ اللّهِ، وَالاْنْفاقُ فی سَبیلِ اللّهِ.»
ترجمه: «سه چیز از دنیا برای من دوست داشتنی است: تلاوت قرآن، نگاه به صورت رسول خدا، انفاق و کمک به نیازمندان در راه خدا.»
۴. بهشت زیر پای مادران است
«الْزَمْ رجل‌ها، فَإنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ اقْدامِها، و الْزَمْ رجل‌ها فَثَمَّ الْجَنَّةَ.»
ترجمه: «همیشه در خدمت مادر و پای بند او باش، چون بهشت زیر پای مادران است؛ و نتیجه آن نعمت‌های بهشتی خواهد بود.»
۵. اول دیگران را دریابید
«الْجارُ ثُمَّ الدّارُ.»
ترجمه: «اوّل باید در فکر مشکلات و آسایش همسایه و نزدیکان و سپس در فکر خویشتن بود.»
۶. سعادت و رستگاری
«إنَّ السَّعیدَ کلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ احَبَّ عَلیّا فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ.»
ترجمه: «همانا حقیقت و واقعیّت تمام سعادت‌ها و رستگاری‌ها در دوستی علی (ع) در زمان حیات و پس از رحلتش خواهد بود.»
۷. رهایی از هلاکت معنوی
«جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیرا لَکمْ مِنَ الشِّرْک، وَ الصَّلاةَ تَنْزی‌ها لَکمْ مِنَ الْکبْرِ، وَالزَّکاةَ تَزْکیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَالصِّیامَ تَثْبیتا لِلاْ خْلاصِ، وَالْحَّجَ تَشْییدا لِلدّینِ.»
ترجمه: «خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی‌ها و شقاوت‌ها قرار داد؛ و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکبر، مقرّر نمود؛ و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود؛ و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست؛ و حجّ را برای استحکام اءساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.»
۸. دعا برای بخشش شیعیان
«إلهی وَ سَیِّدی، اءسْئَلُکَ بِالَّذینَ اصْطَفَیْتَهُمْ، وَ به بکاء وَلَدَیَّ فی مفارقتیان تَغْفِرَ لِعُصاةِ شیعَتی، وَشیعَةِ ذُرّیتَی.»
ترجمه: «خداوندا، به حقّ اولیاء و مقرّبانی که آن‌ها را برگزیده‌ای، و به گریه فرزندانم پس از مرگ و جدائی من با ایشان، از تو می‌خواهم گناه خطاکاران شیعیان و پیروان ما را ببخشی»
۹. علی (ع)؛ مرکز و محور امامت
«وَ هُوَ الا مامُ الرَبّانی، وَ الْهَیْکَلُ النُّورانی، قُطْبُ الا قْطابِ، وَسُلالَةُ الاْ طْیابِ، النّاطِقُ بِالصَّوابِ، نُقْطَةُ دائِرَةِ الا مامَةِ.»
ترجمه: «در تعریف امام علی (ع) فرمود: او پیشوائی الهی و ربّانی است، تجسّم نور و روشنائی است، مرکز توجّه تمامی موجودات و عارفان است، فرزندی پاک از خانواده پاکان است، گوینده‌ای حقّگو و هدایتگر است، او مرکز و محور امامت و رهبریّت است.»
۱۰. والدین امت اسلام
«ابَوا هِذِهِ الاْ مَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلی، یُقْیمانِ اءَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إنْ اطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما»
ترجمه: «حضرت محمّد (ص) و علی (ع)، والِدَین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن‌ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می‌دهند؛ و از نعمت‌های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می‌سازند.»
۱۱. پاداش خلوص
«مَنْ اصْعَدَ إلی اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، اهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ افْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.»
ترجمه: «هر کس عبادات و کار‌های خود را خالصانه برای خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت‌ها و برکات خود را برای او تقدیر می‌نماید.»
۱۲. نماز و خودبزرگ‌بینی
«فَرَضَ اللّه ُ. الصَّلاةَ تَنزِیها مِنَ الکِبرِ»
ترجمه: «خداوند نماز را برای دوری از کبر واجب کرد.»
مطالعه احادیث حضرت فاطمه (س) به شناخت ما از ایشان و جایگاه رفیعی که در درگاه الهی دارند کمک می‌کند. اگرچه بسیاری از احادیث و روایات نیازمند تفسیر و توضیح کارشناسان و علمای دین هستند، اما برخی از احادیث به واسطه عمومی بودن موضوعشان یا واضح بودن معانی آن‌ها برای عموم مردم قابل فهم هستند.
۱. برگزیدگان پروردگار
«نَحْنُ وَسیلَتُهُ فی خَلْقِهِ، وَ نَحْنُ خاصَّتُهُ وَ مَحَلُّ قُدْسِهِ، وَ نَحْنُ حُجَّتُهُ فی غَیْبِهِ، وَ نَحْنُ وَرَثَةُ اءنْبیائِهِ.»
ترجمه: «ما اهل بیت پیامبر وسیله ارتباط خداوند با خلق او هستیم، ما برگزیدگان پاک و مقدّس پروردگار هستیم، ما حجّت و راهنما خواهیم بود؛ و ما وارثان پیامبران الهی هستیم.»
۲. حیا در برابر مردان
«. إنْ لَمْ یَکُنْ یَرانی فَإنّی اراهُ، وَ هُوَ یَشُمُّ الریح.»
ترجمه: «مرد نابینائی وارد منزل شد و حضرت فاطمه (س) پنهان گشت، وقتی حضرت محمد (ص) علّت آن را جویا شد؟ در پاسخ پدر اظهار داشت: اگر آن نابینا مرا نمی‌بیند، من او را می‌بینم، دیگر آن که مرد، حسّاس است و بوی زن را استشمام می‌کند.»
۳. سه چیز دوست داشتنی
«حُبِّبَ إلَیَّ مِنْ دُنْیاکُمْ ثَلاثٌ: تِلاوَةُ کِتابِ اللّهِ، وَالنَّظَرُ فی وَجْهِ رَسُولِ اللّهِ، وَالاْنْفاقُ فی سَبیلِ اللّهِ.»
ترجمه: «سه چیز از دنیا برای من دوست داشتنی است: تلاوت قرآن، نگاه به صورت رسول خدا، انفاق و کمک به نیازمندان در راه خدا.»
۴. بهشت زیر پای مادران است
«الْزَمْ رجل‌ها، فَإنَّ الْجَنَّةَ تَحْتَ اقْدامِها، و الْزَمْ رجل‌ها فَثَمَّ الْجَنَّةَ.»
ترجمه: «همیشه در خدمت مادر و پای بند او باش، چون بهشت زیر پای مادران است؛ و نتیجه آن نعمت‌های بهشتی خواهد بود.»
۵. اول دیگران را دریابید
«الْجارُ ثُمَّ الدّارُ.»
ترجمه: «اوّل باید در فکر مشکلات و آسایش همسایه و نزدیکان و سپس در فکر خویشتن بود.»
۶. سعادت و رستگاری
«إنَّ السَّعیدَ کلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ احَبَّ عَلیّا فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ.»
ترجمه: «همانا حقیقت و واقعیّت تمام سعادت‌ها و رستگاری‌ها در دوستی علی (ع) در زمان حیات و پس از رحلتش خواهد بود.»
۷. رهایی از هلاکت معنوی
«جَعَلَ اللّهُ الاْیمانَ تَطْهیرا لَکمْ مِنَ الشِّرْک، وَ الصَّلاةَ تَنْزی‌ها لَکمْ مِنَ الْکبْرِ، وَالزَّکاةَ تَزْکیَةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَالصِّیامَ تَثْبیتا لِلاْ خْلاصِ، وَالْحَّجَ تَشْییدا لِلدّینِ.»
ترجمه: «خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی‌ها و شقاوت‌ها قرار داد؛ و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکبر، مقرّر نمود؛ و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود؛ و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست؛ و حجّ را برای استحکام اءساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.»
۸. دعا برای بخشش شیعیان
«إلهی وَ سَیِّدی، اءسْئَلُکَ بِالَّذینَ اصْطَفَیْتَهُمْ، وَ به بکاء وَلَدَیَّ فی مفارقتیان تَغْفِرَ لِعُصاةِ شیعَتی، وَشیعَةِ ذُرّیتَی.»
ترجمه: «خداوندا، به حقّ اولیاء و مقرّبانی که آن‌ها را برگزیده‌ای، و به گریه فرزندانم پس از مرگ و جدائی من با ایشان، از تو می‌خواهم گناه خطاکاران شیعیان و پیروان ما را ببخشی»
۹. علی (ع)؛ مرکز و محور امامت
«وَ هُوَ الا مامُ الرَبّانی، وَ الْهَیْکَلُ النُّورانی، قُطْبُ الا قْطابِ، وَسُلالَةُ الاْ طْیابِ، النّاطِقُ بِالصَّوابِ، نُقْطَةُ دائِرَةِ الا مامَةِ.»
ترجمه: «در تعریف امام علی (ع) فرمود: او پیشوائی الهی و ربّانی است، تجسّم نور و روشنائی است، مرکز توجّه تمامی موجودات و عارفان است، فرزندی پاک از خانواده پاکان است، گوینده‌ای حقّگو و هدایتگر است، او مرکز و محور امامت و رهبریّت است.»
۱۰. والدین امت اسلام
«ابَوا هِذِهِ الاْ مَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلی، یُقْیمانِ اءَودَّهُمْ، وَ یُنْقِذانِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ إنْ اطاعُوهُما، وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إنْ واقَفُوهُما»
ترجمه: «حضرت محمّد (ص) و علی (ع)، والِدَین این امّت هستند، چنانچه از آن دو پیروی کنند آن‌ها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می‌دهند؛ و از نعمت‌های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می‌سازند.»
۱۱. پاداش خلوص
«مَنْ اصْعَدَ إلی اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، اهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ افْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.»
ترجمه: «هر کس عبادات و کار‌های خود را خالصانه برای خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت‌ها و برکات خود را برای او تقدیر می‌نماید.»
۱۲. نماز و خودبزرگ‌بینی
«فَرَضَ اللّه ُ. الصَّلاةَ تَنزِیها مِنَ الکِبرِ»
ترجمه: «خداوند نماز را برای دوری از کبر واجب کرد.»
منبع: مجله ستاره
ارسال نظر