گوناگون

سرعت سقوط جمعیت روستایی ایران در۵ سال ۳ برابر شد!

سرعت سقوط جمعیت روستایی ایران در5 سال 3 برابر شد!

پارسینه: تحلیل پارسینه/

به گزارش پارسینه اولین سرشماری منظم در ایران به وزیر اعظم میرزا حسین خان سپهسالار صدر اعظم ناصرالدین شاه در سال1288 هجری شمسی نسبت داده می‌شود. مجلس تنظیمات در آن زمان در مورد سرشماری خانوارها و اشخاص در روستاها مصوب کرد : " تمامی ساکنان روستا باید شمرده شوند؛ اهالی و غریبه‌ها، زنان و مردان، کودکان و بالغان چه در گهواره باشند و چه در سن خولت، ثروتمندان، مالکان زمین، کشاورزان، تجار، کوچ نشین‌ها، کارگران، غیر-کشاورزها، خارج‌ها، افراد معلول، شل و یک چشمه، زن و مرد، بیوه‌ها، یتیمان، ساکنین قدیمی روستا و تازه ورودها. شغل و سن هر فرد باید مشخص و ثبت شود. سن آنها نیز تا جایی که ممکن است باید پرسیده و ثبت شود؛ اگر این ممکن نیست سن آنها باید تخمین زده شود. هیچکسی از این فرمان استثنا نیست."

با این حال نخستین سرشماری عمومی نفوس ومسکن به صورت علمی در سال 1335 توسط مرکز آمار ایران انجام شد.

بر طبق سرشماري سال 1335 جمعيت كشور 18 میلیون و 954 هزار و 704 نفر بوده است که از این تعداد کمی بیش از 6 میلیون نفر شهر نشین و کمی بیش از 12 میلیون نفر روستا نشین بوده اند. طبق این آمار 32 درصد جمعیت کشور شهری و 68 درصد جمعیت کشور نیز روستایی بوده اند.

سال 1345 از كــل جمعيت كـشور که بیش از 25 میلیون و 700 هزار نفر بوده است ، 38 درصد شهرنشين و 64 درصد در مناطق روستايي و يا به صورت غير ساكن و عشایری زندگي مي‎كردند.

در سال 1355 سهم جمعيت روستايي كشور به 53 درصد تقليل يافت و در عوض سهم جمعيت شهري كشور به 47 درصد افزايش يافت . جمعیت کشور در این سال حدود 33 میلیون و 709 هزار نفر بود.

سال 1365 یعنی چند سال پس از اتخاذ سیاست افزایش اولاد در کشور با هدف افزایش جمعیت ، جمعیت کشور به بیش از 49 میلیون و 445 هزار نفر می رسد. بر این اساس رشد معمول 7الی 8 میلیون نفری هر دهه به یکباره به افزایش حدود 16 میلیون نفر طی ده سال منجر می شود. جالب اینجاست که در این میان افزایش جمعیت با اتخاذ سیاست جدید در شهر ها دو برابر روستاها بوده است .

در آمار سال 65 روستانشینی در کشور برای نخستین دهه کمتر از شهر نشینی می شود بدین ترتیب که حدود 46 درصد جمعیت در روستاها و حدود 54درصد جمعیت در شهر ها زندگی می کنند. این روند موجب اجرای سیاست معکوس ترویج کاهش اولاد در کشور شد.

در سال 1375 - ده سال بعد - جمعیت کشور با 11میلیون نفر افزایش به 60 میلیون نفر رسید که 61درصد آن را شهر نشینان و 39 درصد را روستا نشینان تشکیل می دادند.

در نهایت در سرشماری ملی سال 1385، جمعیت كشور 70 میلیون و 472 هزار و 846 نفر اعلام شد که 68 درصد آن را جمعیت شهری و 32 درصد از آن را جامعه رستایی تشکیل می‌داد.

دوم آبان ماه امسال قرار است 54 هزار آمارگیر در سراسر کشور آماده اعزام به شهرها و روستاها شوند.
رئیس مرکز آمار کشور در مصاحبه ای که امروز در خبرگزاری های کشور منتشر شده است اعلام کرده است : پیش‌بینی می‌کنیم در سر شماری امسال جمعیت روستایی ایران به 22 درصد کاهش یابد. براین اساس جمعیت شهری کشور به 78 درصد رسیده است.

به گزارش پارسینه ، پیش بینی جمعیت 22 درصدی روستایی کشور بدین معناست که تنها در 5 سال اخیر - از سال 85 تا کنون- جمعیت روستایی 10 درصد کاهش یافته است و اگر این نسبت بدون تغییر تا 5 سال آینده باقی بماند ، در دهه 1385 تا 1395 کاهش 20 درصدی جمعیت روستایی کشور را شاهد خواهیم بود. این در حالی است که در 3 دهه اخیر کاهش جمعیت روستایی همواره 6 الی 7 درصد بوده است. ( سال 55 تا سال 65 حدود 7درصد ، سال 65تا 75 حدود6 درصد و سال 75 تا85 حدود 7 درصد )

براین اساس می توان گفت نرخ کاهش جمعیت روستایی کشور در 5 سال اخیر نسبت به متوسط 30 سال گذشته سه برابر شده است.

این اتفاق در حالی روی داده است که نهاد های جهانی آمار نیز در بد بینانه ترین حالت چنین روندی را پیش بینی نکرده بودند. اواخر سال 2005 میلادی ( سال 1384 ) سازمان ملل متحد پیش بینی کرد تا سال 2015 یعنی سال 1394 جمعيت روستايي ايران به 26 درصد کاهش مي یابد و این در حالی است که به گفته رئیس مرکز آمار این جمعیت در حال حاضر و 4 سال قبل از تاریخ اعلام شده حتی 4 درصد پایین تر از پیش بینی سقوط کرده است.

سازمان ملل که در آن سال (1384) جمعیت روستایی ایران را 33 درصد و مطابق با آمار اعلامی تهران خوانده بود ، پیش بینی کرده بود که با کاهش روستا نشینان ایران در سال 2015 به 26 درصد کل جمعیت ، ایران تا رده یکصد و سی و دومین کشور روستایی نشین جهان سقوط کند و در سطح جهان جزو کمترین جمعیت های روستایی قرار گیرد ، جایگاهی که با اظهارات اخیر رئیس مرکز آمار به نظر می رسد مدتها است از آن افول کرده ایم.

منابع :
1 - پایگاه اینترنتی اطلاعات مرکز آمار ایران
2- ترجمه از پایگاه اینترنتی سازمان ملل متحد در خبرگزاریها 27 آبان 1384
3- مصاحبه رئیس مرکز آمار ایران - خبرگزاری فارس 22 مهر 1390

ارسال نظر

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار