کرم خاکی ملقب به کرم قرمز (کشف و پرورش تا تبدیل به مواد آرایشی و دارویی)

حتما شما برای یک بار هم که شده کرم های خاکی و با رنگ قرمز تیره را از نزدیک دیده اید، این کرم ها در هر نوع خاکی که مقداری رطوبت داشته باشند قادر به رشد و تکثیر هستند. حتی اگر یک گلدان در منزل دارید ممکن است زمان آبیاری این کرم ها را دیده باشید. معمولا در زمان هایی که بارنگی است و یا در باغچه ها در زمان آبیاری باغچه این کرم ها خود را به سطح خاک می رسانند تا بهتر بتوانند تنفس کنند. بدن این کرم های خاکی بسیار نرم و انعطاف پذیر است که حرکت آنها کند بوده و برای جابجایی نیاز به کمی زمان دارند تا در داخل گل و لای بخزند و جابجا شوند. این کرم ها هیچ استخوانی ندارند و در نوع خود دارای گونه های مختلفی هستند.

طول کرم ها متفاوت است و حتی نمونه های تازه تولید شده آنها که باریکتر از بزرگترها هستند طولشان بیشتر از سه سانتیمتر است. تغذیه این کرم ها زیاد است و روزانه برابر وزن خود غذا می خورند. کود آنها برای گیاهان مناسب است و همچنین با حرکت در بین خاک باعث ایجاد سوراخ هایی در گل و لایی میشود که حرکت هوا و آب را تسریع میکند. در نتیجه اولین ویژگی و تاثیر مثبت این کرم ها را متوجه شدید.

پرورش کرم های خاکی از نظر زیست محیطی و همچنین اقتصادی حائز اهمیت است و مراحل پرورش و تکثیر آنها از زیرمجموعه های رشته کشاورزی به حساب می آید. در زیر به طور مختصر برخی از دلایل پرورش این کرم های قرمز را از لحاظ زیست محیطی بررسی خواهیم کرد. البته نوعی از این کرم ها دارای خاصیت دارویی می باشد که از طریق خشک کردن و پودر آنها نوعی روغن به اسم روغن خراطین تهیه میکنند و معمولا برای حجم دهی به اندام ها و اعضای بدن انسان روغن فوق کاربرد دارد که در ادامه به شرح کاملتر آن خواهیم پرداخت. و اما دلایل پرورش و حمایت از پرورش کرم های قرمز از لحاظ زیست محیطی و کشاورزی شامل عناوین زیر می باشد:

• تغذیه آنها از زباله ها و دفع آن موجب تولید کود آلی میگردد.
• ساختمان و مکانیک خاک را اصلاح کرده و به نوعی حاصل خیزی آن را به دنبال دارد.
• جایگزین خوبی به جای استفاده از برخی کود های شیمیایی است که آلودگی را کاهش میدهد.
• محصولاتی که در خاک های فوق رشد میکند سالم تر از محصولات زمین هایی با خاک حاوی مواد شیمیایی است.
• تخریب محیط زیست را کاهش می دهد.
• از خود کرم ها به عنوان مکمل در خوراک طیور استفاده میشود.
• این کرم ها تقریبا هر نوع زباله قابل تغذیه ای را میخورند و آن را تبدیل به کود آلی میکنند.

کرم های خاکی علاوه بر افزایش نیتروژن و پتاسیم موجود در خاک و همچنین زهکشی مناسب خاک مواد معدنی و آلی موجود در خاک را مخلوط میکنند. این کرم ها بدون نیاز به هیچ هزینه ای کودهای عالی را برای خاک و مزارع تولید میکنند. متاسفانه استفاده از سموم و کودهای شیمیایی باعث از بین رفتن این کرم های می شود.

در برخی از عطاری ها و یا لابراتورهای دارویی نوعی کرم قرمز به اسم ایزینیا فتیدا را پرورش میدهند و از روغن یا پودر خشک شده کرم برخی محصولات آرایشی و دارویی از قبیل روغن خراطین را تولید میکنند. روش پروش این مدل از کرم های خاکی تقریبا مشابه پرورش همان کرم های قرمز موجود در خاک مزارع است و به راحتی میتوان آنها را پرورش داد. این کرم ها به قدری قوی هستند که تقریبا در هر نوع خاکی با رطوبت مناسب میتوانند به حیات خود ادامه دهند. جالب است بدانید همانقدر که در تولیدات کشاورزی و زهکشی خاک موثر هستند در تولید داروهای مختلف نقش بسزایی دارند. یکی از ویژگی های جالب این کرم ها این است که حتی اگر آنها را دو نیم (نصف) کنید هر نیمه به حیات خود ادامه داده و بافت آسیب دیده را به خوبی ترمیم می کند.

کاربرد کرم های خاکی قرمز در علوم پزشکی:

کرم های خاکی قرمز از دیرباز در علوم پزشکی و حتی طب سنتی استفاده میشده است. دانشمندان ایرانی هم همگام با سایر دانشمندان دنیا به خواص درمانی کرم ها پی برده و برای درمان بیماران با کمک این کرم ها داروهای مورد نیاز خود را تهیه می کرده اند. اخیرا در یکی از دانشگاهای کشور یکی از محققان زیست شناسی اظهار کرده است با کمک عصاره بدن کرم های خاکی قرمز ترکیبی دارویی ساخته که در درمان و ترمیم زخم ها بسیار تاثیر گذار است. روش تاثیر گذاری آن در زخم های سطحی بوده که زمان زیادی را برای درمان نیاز دارد و عصاره یا همان روغن تهیه شده با کمک فرایندهای سلولی سرعت درمان را بهبود می بخشد. البته این مورد علاوه بر روغن خراطین (برخی به اشتباه به روغن زالو تعبیر میکنند) تنها یکی از خواص پزشکی کرم خاکی است. از طرفی استفاده از عصاره های این کرم هزینه های تولید دارو را بسیار کاهش می دهد.

برخی از پرمصرفترین داروهایی که با کمک کرم خاکی تولید میشود:

1. بهترین و کم هزینه ترین داروی ضد فلج
2. تولید داروی بیهوشی و بی حسی موضعی
3. ساخت دارو برای دفع مسمومیت
4. بهترین دارو برای درمان فشار خون
5. تولید داروی درمان نازایی در خانم ها و آقایان
6. تولید روغن خراطین برای حجم دهی به اندام ها
7. تولید برخی روغن های مخصوص ماساژ
8. و...

برخی دیگر از بیماری هایی که کرم خاکی به درمان آنها کمک می کند:

1. درمان بیماری ورم مفاصل
2. درمان خارش های پوستی
3. درمان سوختگی ها و آثار آن
4. درمان انواع دمل ها
5. درمان بیماری تب باد سرخدرمان انواع عفونت هایی سطی و داخلی
6. درمان و رفع التهابات پوستی

آیا دقت کرده اید که بدن کرم های خاکی همیشه تمیز است؟

کرم های قرمز خاکی با اینکه همیشه در گل و لای و زباله ها زندگی میکنند همیشه تمیز و تقریبا درخشان به نظر می رسد. دلیل این تمیزی ویژگی مهم بدن کرم ها است که از آن یک مداه روان کننده از بدن کرم مترشح میشود. این ماده باعث شد دانشمندان ماده ای مشابه با عنوان روغن سلیکونی تولید کنند که بر روی هر محلی پوشانده شود آن را لزج و روان کرده و از آلودگی سطحی آن جلوگیری به عمل آورد. مهمترین کاربرد آن در علوم پزشکی بوده و میتوان در جراحی و درمان برخی بیماری ها از آن بهره برد.

آناتومی بدن کرم های خاکی:

این موجودات بر خلاف سایر جانداران ریه ندارند، در واقع برای تنفس از طریق پوست بدنشان اکسیژن را حل کرده و به درون رگ ها وارد میکنند. رطوبت پوست کرم ها کمک میکند تا اکسیژن به راحتی وارد بدن آنها گردد. غددی که در بدن کرم برای ایجاد ترشحات لزج کننده وجود دارد به طور دائم بدن کرم را مرطوب نگه می دارد. اگر پوست کرم ها خشک شوند خواهند مرد و همچنین اگر بیشتر از چهارده روز در آب بمانند به دلیل کمبود اکسیژن در آب خفه خواهند شد.

حتما در زمان های بارندگی کرم هایی را بر روی سطح گوشه و کنار خیابان یا باغچه ها دیده اید، به دلیل کمبود اکسیژن و رطوبت زیاد این کرم ها خود را به سطح زمین میرسانند تا اکسیژن بیشتری دریافت کنند. برخی از روغن های ماساژ توسط روغن این کرم ها تهیه میشود که نمونه آن را در سایت تهران تخفیف میتوانید مشاهده کنید.

پرورش کرم خاکی و کسب درآمد از آن:

پرورش و تکثیر کرم خاکی در سالهای اخیر یکی از روش های کسب درآمد به شمار می آید، البته تنوع کرم ها بیش از هزار مدل است و همه آنها قابلیت پرورش و عرضه را ندارند. تنها کرمی که برای انسان مفید بوده و هم در کشاورزی و هم در علوم پزشکی کاربرد دارد کرمی به نام ایزینیا فوتیدا با نام لاتین Eisenia Foetida می باشد و ما از آن به اسم کرم قرمز هم یاد میکنیم. این مدل کرم به صورت هفتگی تولید مثل میکند و حاوی ویتامین و پروتئین های زیادی نظیر امگا 3 است. علاوه بر خود کرم که دارای خواص دارویی بوده و در عطاری محصول معروفی مانند خراطین از آن تولید میشود در زمان حیات کودی به اسم کمپوست از زباله هایی که تغذیه کرده تولید میکند که ارزش بالایی دارد.

رنگ این نوع کرم قرمز تیره بوده و زول دوره حیات آنها حدود سه تا شش سال است و طول آنها تا حدود پنج سانتیمتر هم خواهد رسید.

مزایا و بهره برداری از کرم قرمز صنایع مختلف:

در قسمت اول این مقاله به طور مختصر به کاربردهای کرم خاکی در علوم کشاورزی و صنایع دارو و آرایشی اشاره شد، اما تشریح بیشتر این کاربردها را در زیر ادامه خواهیم داد.

1. استفاده مستقیم به عنوان غذا: حتما برای ما ایرانی ها خوردن کرم چندش آور است، اما در کشورهای اروپا و آمریکایی مردم همانند کنسرو و یا غذاهای پختنی این کرم ها را مصرف میکنند و به عنوان یک غذای پروتئینی با قیمت های بالا عرضه میشود.
2. اغذیه دام و طیور: این کرم خاکی قرمز یکی از بهترین پروتئین های مغذی برای انواع دام و آبزیان است و به کیفیت فراورده های آنها کمک زیادی میکند.برای تغذیه دام ها، ماهی ها، مرغ و ... از این کرم ها استفاده میکنند و معمولا به عنوان غذای زنده به ماهی ها و طیور عرضه میشود. در داخل کشور نیز از این کرم معمولا برای پرورش آبزیان استفاده میکنند.
3. ماده یا بیس اصلی لوازم آرایشی: اشاره شد که کرم قرمز حاوی مقادیر زیادی امگا 3 و پروتوئین است. برای نخستین بار شرکت داوو از این کرم در محصولات آرایشی خود استفاده کرد و نتایج فوق العاده آن باعث گسترش روز افزون استفاده از کرم قرمز شد تا جایکه امروزه در اکثر محصولات مانند شامپو، صابون، کرم پودرها از عصاره های این کرم استفاده میشود. روغن خراطین یکی از محصولاتی است که حاوی مقادیر زیادی از روغن کرم قرمز است و به همین دلیل گاها از کرم قرمز به کرم خراطین هم یاد میشود.
4. مواد اولیه در ساخت دارو: همانگونه که در محصولات آرایشی مانند روغن خراطین از این کرم استفاده میشود، در علوم داروسازی و پزشکی به عنوان داروی مکمل، تولید آرام بخش ها و حتی داروهای ضد سرطان از کرم خاکی استفاده میکنند.
5. استفاده در تولید محصولات بهینه کشاورزی: کرم خاکی قرمز در طول روز با غذا خوردن ( زباله ها و مواد زائد دفع شدنی) به اندازه چند برابر وزن خود و تبدیل آنها به کود کمپوست موجب رشد محصولات کشاورزی بدون کمک کود و مواد شیمیایی می شود. جالب اینجاست که کود تولید شده توسط این کرم مانع رشد علف های هرز هم خواهد شد. کود تولید شده نیز بر کیفیت محصولات کشاورزی تاثیر زیادی داشته و همچنین میازن برداشت در واحد سطح را بیشتر میکند. و مهمتر اینکه برای سلامت انسان مانند کودهای شیمیایی نه تنها مضر نیست بلکه فواید زیادی از قبیل انواع پروتویین های خوراکی همانند امگا 3 دارد.

با کمک کود کمپوست نیز حتی زمین های غیر قابل کشت و غیر حاصل خیز را میتوان قابل کشت انواع محصولات زراعی کرد.

کرم های خاکی تقریبا از هر نوع زباله ای تغذیه میکنند، در واقع این کرم ها یک آشغال خور واقعی هستند که از زباله های تر شهری و فضولات تغذیه میکنند و آنها را تبدیل به بهترین کود عالی برای گیاهان می نمایند. زباله هایی که روزانه انسانها تولید میکنند بهترین مواد غذایی برای این کرم ها هستند و آنها میتوانند روزانه حداقل برابر با وزن خود غذا خورده و آن را تبدیل به کود کنند، البته مقداری از غذا را صرف تکثیر و افزایش وزن خود میکنند و حدود نود درصد را به کود تبدیل خواهند کرد.

تصاویر:

https://tehrantakhfif.ir/pics/uploads/1583831024.jpg

https://tehrantakhfif.ir/pics/uploads/1568432832.jpg