مهم ترین علل نفخ کردن چیست؟

نفخ یکی از مشکلاتی است که همه ما به ان دچار شده ایم و می دانیم که چقدر آزار دهنده است، اما می توان با رعایت برخی نکات از بروز این مشکل پیشگیری کرد که در ادامه به آنها اشاره می شود

آیا احساس نفخ می کنید؟
همه ما گاهی دچار احساس نفخ می شویم، در این شرایط احساس می کنیم شکم مان پر شده است. اما حس پر بودن شکم ارتباطی به پرخوری ندارد. آیا بدن شما آب زیادی در خود حفظ می کند؟ آیا این مسئله به غذایی که می خورید مربوط می شود یا دچار مشکلی شده اید؟

آیا گاز زیاد معده باعث نفخ می شود؟

اکثر افرادی که دچار نفخ می شوند، دارای گازی در بدن هستند که خیلی به آن حساس هستند. علل احتمالی بروز این حالت عبارتند از:
سندروم روده تحریک پذیر (زمانی که عصب های روده خیلی فعال هستند)
رفلاکس اسید معده (این شرایط مری را تحریک می کند)
هموروئید

اگر اغلب دچار نفخ می شوید، با پزشک مشورت کنید.

نمک

بدن به نمک نیاز دارد، اما اکثر ما در مصرف نمک زیاده روی می کنیم. مصرف نمک باعث تجمع آب در بدن می شود و مشکلات جدی تری مانند فشار خون را در پی دارد. برای کاهش مصرف نمک فقط حذف نمکدان از سر سفره کافی نیست، در اکثر موارد بیشترین نمکی که مصرف می کنید در نتیجه خوردن فست فود و سایر غذاهای آماده است.

قبل از خوردن هر غذایی برچسب میزان نمک (salt یا sodium) آن را چک کنید و به یاد داشته باشید اینکه غذایی خیلی طعم شور نداشته باشد، به معنای کافی بودن نمک آن نیست.

مصرف زیاد کربوهیدرات

کربوهیدرات به بدن سوخت می دهد که می تواند به سرعت آن را مصرف کند. اما مصرف زیاد کربوهیدرات در مدت کوتاه باعث می شود آب زیادی در بدن بماند. و هر چه سریعتر کربوهیدرات وارد خون شود، احتمال حفظ آب در بدن بیشتر خواهد شد.

کربوهیدرات های ساده - مانند نان سفید، آب نبات، شیرینی ها و نوشیدنی های بدون گاز - تقریبا بلافاصله واردد خون می شوند. کربوهیدرات های پیچیده - مانند غلات سبوس دار، میوه ها و سبزیجات - با سرعت کمتری وارد خون می شوند چرا که هضم آنها کمی بیشتر طول می کشد.

پرخوری

یکی از مهم ترین علل بروز نفخ که پیشگیری از آن نیز بسیار ساده است، پرخوری کردن است. معده شما تقریبا به اندازه مشت شماست. معده کش می آید، اما این امر می تواند باعث شود احساس نفخ کنید، به ویژه اگر نمک و کربوهیدرات زیاد مصرف کنید. یکی از روش های پیشگیری این است که قبل از سیر شدن از خوردن غذا اجتناب کنید.

نوشابه های گاز دار

حباب های موجود در نوشیدنی های گازدار پر از گاز هستند. زمانی که این نوشیدنی ها را می نوشید، سیستم گوارش شما پر از گاز می شود. مقداری از این گاز از طریق آروغ زدن خارج می شود، اما زمانی که گاز به روده برسد، در همانجا می ماند تا اینکه دفع شود. تقریبا همه نوشابه ها دارای گاز هستند که باعث تجمع آب در بدن و بروز نفخ می شوند.

سریع غذا خوردن
غذا خوردن در حین رانندگی
هر چه سریعتر غذا بخورید، هوای بیشتری می بلعید و وارد معده خود می کنید و مانند نوشیدنی های گاز دار زمانی که هوا به روده برسد، می تواند باعث بروز نفخ شود. حدود 20 دقیقه طول می کشد تا معده پیغام سیر شدن را به مغز برساند، بنابراین قبل از اینکه مغز پیغام معده را دریاف کند، وقت کافی دارید تا آنقدر بخورید و دچار احساس نفخ و ناراحتی شوید. به همین دلیل همیشه توصیه می شود با سرعت کم غذا بخورید.

یبوست

اکثر افراد هر از گاهی دچار عملکرد نامنطم روده می شود و این مسئله منجر به بروز نفخ می شود. عواملی که باعث یبوستمی شوند عبارتند از:

بعضی غذاها
عدم نوشیدن آب کافی
تغییر ناگهانی رژیم غذایی
استرس

در این شرایط نفخ معمولا به خودی خود برطرف می شود، اما ورزش کردن و برخی داروهای بدون نسخه نیز به بهبود آن کمک می کنند. اگر این مشکل طولانی شد حتما به پزشک مراجعه کنید.

لبنیات

اگر بدن قادر به هضم قند موجود در لبنیات به نام لاکتوز نباشد، غذاهایی مانند شیر و بستنی ممکن است باعث نفخ، دل درد و افزایش گاز معده شوند. این مشکل معمولا خیلی جدی نیست، اما بهتر است از خوردن شیر و محصولات آن اجتناب کنید. برخی داروها به شما کمک می کنند این قند را راحت تر هضم کنید.

این شرایط با حسایت به لبنیات متفاوت است. در حساسیت به لبنیات سیستم بدن با آن مانند یک مهاجم خطرناک رفتار می کند. حساسیت به لبنیات خیلی جدی تر است و منجر به بروز کهیر، استفراغ و مشاهده خون در مدفوع می شود.

افزایش وزن

اگر طی سال قبل مقدار زیادی وزن اضافه کرده باشید، احتمالا اکثر اوقات دچار نفخ خواهید بود چرا که این وزن در اطراف شکم شما جمع شده است. این چربی فضایی را اشغال می کند و جای کمی برای معده باقی می گذارد. برای کاهش وزن و احساس راحتی بیشتر حتما با پزشک مشورت کنید.

فروکتوز
مهم ترین علل نفخ کردن چیست؟
فروکتوز نوعی قند است که تجزیه آن برای بدن از انواع دیگر قندها سخت تر است. فروکتوز منجر به افزایش گاز معده، نفخ و درد می شود. این قند در بسیاری از غذاها وجود دارد که با برچسب high fructose corn syrup مشخص می شود. فروکتوز به طور طبیعی در برخی خوراکی ها نیز موجود است، از جمله :

برخی میوه ها به ویژه میوه های خشک
عسل
پیاز
سیر

یادداشت برداری از غذاها به شما کمک می کند غذایی که با آن مشکل دارید و پس از آن دچار نفخ می شوید را کشف کنید.

چربی
کره
بدن برای ساخت دیواره سلول ها، بافت های عصبی (به عنوان مثال بافت های مغز) و هورمون ها به چربی نیاز دارد. اما مصرف زیاد چربی منجر به نفخ کردن شما می شود چرا که تجزیه چربی به زمان بیشتری نسبت به سایر غذاها نیاز دارد. به علاوه چربی ها کالری زیادی دارند که منجر به افزایش وزن می شوند و نفخ کردن بر اثر افزایش وزن نیز بروز می کند.

پریود ماهانه

شرایطی به نام سندروم پیش از قاعدگی یا PMS باعث می شود برخی خانم ها یک هفته قبل از پریود خود احساس خستگی، درد و تحریک پذیری داشته باشند. به علاوه سندروم پیش از قاعدگی باعث می شود آب در بدن محبوس شود که این مسئله باعث بروز احساس نفخ می شود.

علت سندروم پیش از قاعدگی مشخص نیست اما به نظر می رسد هورمون ها نقش مهمی در بروز این مشکل دارند. ورزش کردن و اجتناب از نمک، قند و کربوهیدرات های ساده به بهبود این شرایط کمک می کند.

فود مپ ها* FODMAP

این کربوهیدرات ها در نزدیکی انتهای روده هضم می شوند، جایی که باکتری ها از آنها تغذیه می کنند. در برخی افراد این فرایند منجر به ایجاد گاز، تجمع مایع، دل درد و نفخ می شود. فودمپ ها در برخی میوه ها، سبزی ها، غلات سبوس دار و محصولات لبنی وجود دارند، از جمله در مارچوبه، سیر، گلابی، انبه، هلو و پاستا. یادداشت کردن غذاها به شما کمک می کند غذایی را که باعث نفخ کردن تان می شود، پیدا کنید.

* فود مپ ها FODMAP : انواعی از کربوهیدرات ها هستند، از جمله قندها که به راحتی سیستم گوارش آنها را هضم می کنند و آنهایی که کوچکترند در روده جذب می شوند.


بیماری سلیاک

بیماری سلیاک شرایطی است که بدن با حمله به غشا داخلی روده به گلوتن واکنش نشان می دهد. گلوتن پروتئین موجود در گندم، جو، rye و بسیاری از غذاهای اماده است. بیماری سلیاک منجر به اسهال، کاهش وزن، دل درد و ایجاد گاز زیاد می شود که نفخ کردن را در پی دارد. درمانی برای بیماری سلیاک وجود ندارد، اما می توان با اجتناب از غذاهای حاوی گلوتن علائم آن را مدیریت کرد.

نفخ کردن چه زمانی خطرناک است؟

در اکثر موارد خودتان می توانید نفخ را برطرف کنید. اما اگر علاوه بر نفخ علائم زیر را نیز در خود مشاهده می کنید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
احساس ضعف
از دست دادن اشتها
اسهال
کاهش وزن
تب
دل درد
مشاهده خون در مدفوع

برای تشخیص علت این مشکل پزشک نمونه ای از مدفوع شما را مورد بررسی قرار می دهد یا از روده کوچک با کمک اشعه ایکس تصویربرداری می کند یا عدم تحمل لاکتوز و بیماری سلیاک را در شما مورد بررسی قرار می دهد.

منبع: سیمرغ