.svg)
الجزیره؛ ۸ سال بعد از مردی که می‌پرسید: "می‌خواهید کدام نظام را برایتان سرنگون کنم؟!"
همشهری - عبدالله آل‌بوغبیش:در هفته‌گذشته مدیرکل تأثیرگذارترین شبکه خبری عربی پس از 8سال فعالیت در آن، ردای ریاست را به اسم ضرورت نوگرایی و تنوع کنار گذاشت و استعفا کرد.
وضاح خنفر، فلسطینی تبار که از خبرنگاری شبکه الجزیره در بغداد فعالیت خود را با این شبکه آغاز کرده بود، خیلی سریع به مدیریت بزرگترین شبکه رسانه‌ای جهان عرب رسید. هفته گذشته او جایش را به احمد بن‌جاسم بن‌محمد آل‌ثانی داد.
وضاح خنفر که گفته می‌شود نزدیک به اخوان‌المسلمین بود، زمام شبکه‌ای را در دست داشت که بودجه سالانه آن نیم‌میلیارددلار است؛ درباره وی در ماه‌های اخیر این لطیفه در جهان عرب شایع بود که او ریموت کنترل را در دست می‌گیرد و از فرزندانش می‌پرسد: می‌خواهید کدام نظام را برایتان سرنگون کنم؟
خنفر از همان روزگار تکیه بر مدیریت الجزیره، کوشید نیروهای با رویکرد اسلامگرایانه را به‌خود نزدیک سازد و نیروهای ملی‌گرا و مخالف با رویکردهای اسلامگرایانه مطابق با خوانش اخوان‌المسلمین را حذف کند یا به حاشیه براند، مسئله‌ای که به استعفای دسته‌جمعی و نیز متوالی از جمله استعفای 5 گوینده زن این شبکه منجر شده‌بود. در پی تحولات اخیر در منطقه خاورمیانه یکی از کهنه‌کارترین مردان رسانه‌ای الجزیره یعنی غسان بن جدو هم از این شبکه جدا شد. به این فهرست باید عزل شماری از مدیران دفاتر الجزیره نظیر میشل الکک در پاریس، اکرم خزام در مسکو را نیز اضافه کرد.
تمام این رفتارها و کنش‌ها باعث شد تا تصمیم‌گیرندگان برای الجزیره به راحتی بتوانند خنفر را به کناری نهند، خاصه پس از انتشار اسنادی از ویکی‌لیکس که در آن به ارتباط مستقیم وی با سازمان‌هایی از آمریکا مانند سازمان جاسوسی آمریکا سی‌آی‌ای اشاره شده بود. علاوه بر اینها، نمی‌توان عامل رویارویی سنتی میان دو جریان ملی‌گرای عربی و اسلامگرا در فلسطین و جهان عرب را در این رویداد نادیده انگاشت. نکته جالب در این بین آن است که رهبر جریان ملی‌گرا در شبکه الجزیره نیز به‌دست یک فلسطینی است؛ عزمی بشاره، نماینده فلسطینیان 1948 در کنست اسرائیل که به‌علت مواضعش علیه این رژیم، از اراضی اشغالی خارج شد و مصونیت قضایی از وی برداشته شد، به قطر و الجزیره روی آورد.
با خروج این مرد رسانه‌ای فلسطینی از الجزیره، علامت‌های سؤال زیادی درباره سرنوشت فعالان نزدیک به وی مطرح می‌شود: آیا در پست‌های خود خواهند ماند؟ آیا شبکه از لحاظ ساختاری دگرگون خواهد شد؟ آیا بقیه نیروهای شبکه الجزیره هم دچار تغییر و تحول خواهند شد؟ پاسخ‌های این پرسش‌ها زمانی مشخص می‌شود که به گذشته واقعی مدیر جدید این نهاد خبری یعنی احمد بن جاسم بن محمد آل ثانی پی ببریم.
وی از دنیای اقتصاد و از مدیریت شرکت گاز قطر به دنیای رسانه آمده است؛ اما وابستگی او به خاندان حاکم تعابیر درباره این جابه‌جایی در الجزیره را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. نخستین آنها این است که الجزیره با تعیین فردی از خانواده حاکم یکی از نقاط قوت خود را که همواره بدان می‌نازید از دست داد و آن استقلالش با مدیریت یک فلسطینی بر یک رسانه قطری است. رسانه‌ای که امروز با مدیریت یکی از خاندان سلطنتی، به معنای تام و تمام کلمه دولتی شده است.
مدیر جدید الجزیره که یک پترو شیخ قطری است قطعا در مکانیسم اداری شبکه موفق خواهد بود اما هنوز مشخص نیست که چه کسانی و چگونه اتاق خبر این شبکه عظیم رسانه‌ای عرب را مدیریت و اداره خواهند کرد و سیاست‌های آن را تعریف خواهند کرد؟ سؤال مهمتری که در این بین مطرح می‌شود آن است که آیا تحولی در سیاست خبری الجزیره روی خواهد داد؟ شاید سخن در باب این مسائل اندکی زود باشد هرچند که برخی زمزمه‌ها در پشت پرده‌های شبکه درباره تغییر سیاست قطر در قبال پرونده سوریه به گوش می‌رسد که در این بین، وضاح خنفر قربانی این چرخش شده است.
ارسال نظر