نشست «گروه ۲۰»؛ حاشیه‌هایی پررنگ‌تر از متن

به گزارش «پارسینه» به نقل از الوقت، رهبران ۲۰ اقتصاد صنعتی جهان از روز جمعه نشست خود در بوینس آیرس، پایتخت آرژانتین را آغاز کرده‌اند و قرار است این نشست به مدت دو روز ادامه داشته باشد.

با این حال نشست جی بیست در آرژانتین، زیر سایه تشدید جنگ تجاری میان آمریکا و چین و مناقشات دیگر شامل رویارویی اخیر کشتی‌های اوکراینی و روسیه‌ای در تنگه کرچ و همچنین افزایش فشار‌های جهانی بر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به دلیل قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی برگزار می‌شود و همین شرایط باعث شده تا حواشی سیاسی این نشست بیش از مسائل اقتصادی آن مورد توجه رسانه‌ها قرار گیرد.

در جریان اجلاس گروه ۲۰ عمدتا رهبران کشور‌های شرکت کننده با یکدیگر دیدار‌هایی خواهند داشت و در همین راستا رییس جمهوری روسیه امروز (جمعه) با امانوئل ماکرون، همتای فرانسوی خود به منظور بحث درباره مسائلی سوریه، لیبی، اوکراین و تصمیم آمریکا برای خروج از پیمان موسوم به سلاح‌های هسته‌ای میان برد دیدار می‌کند.

همچنین قرار است رهبران کشور‌های بلوک اقتصادی بریکس شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی نشستی داشته باشند که پوتین در آن شرکت خواهد کرد.

جی بیست یا گروه ۲۰ از ۱۹ کشور اقتصادی جهان و اتحادیه اروپا تشکیل شده که در مجموع ۸۵ درصد اقتصاد جهان را مدیریت می‌کنند و میزبان دو سوم جمعیت کره‌زمین هستند. این نوزده کشور عبارتند از: آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، روسیه، عربستان، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، ترکیه، بریتانیا و آمریکا.

این اجلاس که از سال ۲۰۰۸ (۱۰ سال پیش) شکل گرفته فرصتی است تا رهبران بر سر مسایل جهانی و مشکلات پیش روی جوامع بشری رایزنی کنند و اگرچه افتتاحیه و اختتامیه آن با حضور همه رهبران حاضر برگزار می‌شود، تصمیم‌های اصلی معمولا در خلال دیدار‌های دو جانبه میان کشور‌ها شکل می‌گیرد.

درگیری ترامپ با روسیه و چین در جی ۲۰

دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا وقتی به آرژانتین رسید، در حضور خبرنگارانی که او را احاطه کرده بودند، اعلام کرد که به دلیل بحران مربوط به توقیف کشتی‌های اوکراینی از سوی روسیه در تنگه کرچ، دیدار برنامه‌ریزی شده اش با ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه در اجلاس گروه ۲۰ را لغو می‌کند.

حدود یک ساعت قبل از انتشار این خبر، ترامپ به خبرنگاران در حین سوار شدن به هواپیمایش برای عزیمت به پایتخت آرژانتین گفتگو کرده و گفته بود که این نشست زمان خیلی خوبی برای ملاقات با پوتین است.

در واکنش به این خبر نیز، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین اعلام کرد که روسیه از بابت این تصمیم ترامپ متاسف است، چون موجب به تاخیر افتادن بحث بر سر مسائل مهم دو جانبه و بین‌المللی برای مدتی نامعلوم می‌شود، اما پوتین برای مذاکرات با ترامپ آماده است.

این در حالی است که برخی‌ها در واشنگتن معتقدند ترامپ احتمالا پس از آنکه مایکل کوهن، وکیل شخصی سابق‌اش به دروغ به کنگره درباره برنامه‌های سال ۲۰۱۶ میلادی برای ساخت برج ترامپ در مسکو گناهکار شناخته شد، تصمیم گرفت تا دیدار با پوتین را لغو کند. پروژه ساخت برج ترامپ که هرگز تکمیل نشد ظاهرا قرار بود شامل یک پنت هاوس ۵۰ میلیون دلاری باشد که به پوتین تقدیم می‌شود.

همچنین ترامپ قرار است روز شنبه در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ با شی جینپینگ، همتای چینی خود همزمان با ادامه جنگ تجاری بین دو کشور دیدار کند. ترامپ اخیرا تهدید کرده اگر در دیدارش با رییس جمهوری چین در آرژانتین به توافق نرسد، تعرفه‌های جدید به ارزش ۲۶۷ میلیارد دلار بر کالا‌های چینی اعمال خواهد کرد.

بن سلمان، ولیعهد پرحاشیه جی بیست

شست گروه ۲۰ همزمان با افزایش فشار جهانی به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به دلیل دست داشتن او در قتل جمال خاشقجی، نویسنده منتقد سعودی برگزار می‌شود.

گروه دیده بان حقوق بشر در بیانیه‌ای اعلام کرده دادستان آرژانتین قبول کرده تا پرونده قضایی علیه بن سلمان همزمان با ورود به آرژانتین تشکیل دهد، اگرچه دنیل ری موندی، معاون امور خارجه آرژانتین هم اعلام کرده است که ولیعهد عربستان در زمان سفرش به آرژانتین هر چند که تحت تحقیقات قضایی قرار بگیرد، از مصونیت دیپلماتیک برخوردار است.

در عین حال برخی از رهبران شرکت کننده در نشست جی ۲۰ از دیدار با بن سلمان خودداری کرده‌اند و از سوی دیگر جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا گفته است که دونالد ترامپ برنامه‌ای برای دیدار دو جانبه با بن سلمان ندارد "چرا که برنامه او بسیار پر است. "

همچنین دفتر نخست‌وزیری انگلیس در بیانیه‌ای درباره دیدار ترزا می‌با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی در نشست گروه بیست در آرژانتین اعلام کرد که نخست‌وزیر انگلیس بر اهمیت تضمین مجازات عاملان قتل مخوف جمال خاشقجی و اطمینان دادن عربستان سعودی درباره اینکه چنین حادثه رقت‌انگیزی دیگر تکرار نشود، تاکید کرده است. علاوه براین نخست‌وزیر انگلیس در این ملاقات از ولیعهد عربستان درخواست کرده تا فورا به جنگ یمن پایان دهد؛ بحرانی که به وقوع یک قحطی ویرانگر منجر شده است. این در حالی است که تسلیحاتی که انگلیس به سعودی‌ها فروخته است در این جنگ یمن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر انگلیس، کاخ الیزه فرانسه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در دیدار کوتاهی که با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در حاشیه نشست سران گروه ۲۰ در آرژانتین داشت، پیام بسیار مهم و جدی را به وی درباره قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی و بحران یمن منتقل کرد. گفته شده ماکرون در دیدارش با بن سلمان بر پا فشاری اروپایی‌ها برای مشارکت کارشناسان بین‌المللی در تحقیقات در خصوص خاشقجی تاکید کرد.

در ارتباط با دیدار بن سلمان و رئیس جمهور فرانسه، بر اساس ویدیویی که برخی از رسانه‌ها منتشر کرده‌اند، ماکرون در حالی که لبخند می‌زند و جدی است، چشم در چشم محمد بن سلمان دوخته است و از وی انتقاد می‌کند. محمد بن سلمان نیز با سر تکان دادن اظهارات ماکرون را تایید کرده و در برخی از اوقات نیز لبخندی بر لب او دیده می‌شود. کاخ الیزه در واکنش به این ویدیو اعلام کرد: نوعی تناقض میان چهره محمد بن سلمان که لبخندی بر لب دارد که نگرانی‌اش را پشت آن پنهان کرده، و چهره جدی ماکرون که قصد دارد پیام‌های بسیار مهمی را منتقل کند، وجود دارد.

در این ویدیو محمد بن سلمان و ماکرون با صدای بسیار پایینی صحبت می‌کنند و در این ویدیو شنیده می‌شود که محمد بن سلمان می‌گوید، نگران نباش، اما ماکرون می‌گوید:، اما من نگرانم. ماکرون به محمد بن سلمان می‌گوید: تو هیچ وقت به حرف‌های من گوش نکردی! محمد بن سلمان جواب می‌دهد و می‌گوید: من همشه گوش داده‌ام. در پایان این دیدار نیز صدای ماکرون شنیده می‌شود که می‌گوید: من مردی هستم که به حرف‌هایش احترام گذاشته می‌شود. از زمان قتل خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول، این اولین باری است که ماکرون با محمد بن سلمان دیدار می‌کند.

بی‌توجهی رهبران جهانی به ولیعهد عربستان

در جریان گرفتن عکس دسته جمعی رسمی رهبران و شخصیت‌های برجسته در اجلاس گروه ۲۰ در بوئنوس آیرس آرژانتین، ولیعهد عربستان به شدت مورد بی‌توجهی قرار گرفت و در حاشیه بود.

گفته شده بعد از گرفتن عکس دسته جمعی، رهبران جهان او را مورد بی‌اعتنایی قرار دادند و به همین دلیل این حاکم دوفاکتوی سعودی به سرعت بدون هیج دست دادنی و صحبتی با هیچ یک از مقامات محل را ترک کرد.

به نوشته روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، محمد بن سلمان اولین کسی بود که سکوی مربوط به گرفتن عکس رهبران شرکت کننده در اجلاس را ترک کرد و تنها کسی که با گرمی از بن سلمان استقبال کرد ولادیمیر پوتین بود.

همچنین قبل از افتتاحیه اجلاس سران گروه ۲۰ محمد بن سلمان حدود یک ساعت قبل از افتتاحییه رسمی نشست، مورد استقبال رئیس‌جمهوری آرژانتین قرار گرفت و رئیس جمهوری آرژانتین قبل از اجلاس با او درباره شکاوی علیه او در خصوص نقض حقوق بشر و جرایم جنگی و پرونده خاشقجی صحبت کرده بود.

همچنین رسانه‌ها تصاویری از عکس دسته جمعی رهبران جهانی را نشان می‌دهند که بن سلمان در گوشه صف دوم رهبران ایستاده بود و ابتدا بسیار علاقه‌مند به دست دادن با رهبران بود، اما اکثر مقامات به رغم اینکه بن سلمان اولین کسی بود که از کسانی که برای عکس گرفتن می‌آمدند، استقبال می‌کرد، اما با او دست ندادند.

منابع خبری اظهار کردند، براساس پروتکل تنظیم شده آرژانتین عمدا بن سلمان در گوشه تصویر قرار داده شده بود تا بقیه رهبرانی که تمایلی به عکس با او ندارند در کنار او نباشند.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه که مورد توجه رسانه‌ها بود کاملا نسبت به بن سلمان بی‌توجه بود به رغم اینکه بار‌ها با او رو در رو شد و از کنار او گذشت، اما هیچ توجهی به او نکرد و کاملا علامت تعجب‌ها در زمان عبور اردوغان از کنار بن سلمان و بی‌توجهی‌اش به او روی صورت بن سلمان مشخص بود.

همان‌طور که در عکس‌های منتشر شده مشهود است محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در این عکس در منتهی‌الیه سمت راست ردیف دوم قرار گرفته که به نوعی دورترین نقطه از رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه است.

حتی بزرگترین حامی بن سلمان یعنی دونالد ترامپ هم تنها به نگاهی به سمت او بسنده کرد و بن سلمان نیز به او لبخند زد، اما ترامپ بدون صحبت با بن سلمان رد شد و رفت. کاخ سفید نیز در روز جمعه اعلام کرد، دونالد ترامپ و بن سلمان با هم تعارفات معمول داشتند و هیچ بحث جدی انجام ندادند.

چشم انداز مبهم جی ۲۰

اجلاس جی بیست در حالی در آرژانتین در جریان است که موضوعات بسیار متنوعی در دستور کار شرکت کنندگان قرار دارد.

گذشته از توافق‌های تجاری، مسائل مربوط به مهاجرت، تغییر آب و هوای کره زمین و امنیت از مهمترین محور‌های این اجلاس است؛ با این حال اختلاف نظر رهبران کشور‌های چنان زیاد است که بیشتر کارشناسان معتقدند توافق معنی‌داری از دل این اجلاس بیرون نخواهد آمد.

همچنین بسیاری از رهبران حاضر در این اجلاس در امور داخلی کشورهایشان با بحران رو به رو هستند و این اجلاس فرصتی است که با خودنمایی در عرصه بین‌المللی فشار‌های داخلی را کم کنند.

در حال حاضر ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در داخل این کشور با پرونده دامنه‌دار ارتباط انتخاباتی با روسیه، امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه با اعتراضات گسترده علیه افزایش قیمت سوخت، ترزا می، نخست وزیر انگلیس با بحران خروج کشورش از اتحادیه اروپا و در نهایت محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان که در قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار عربستانی انگشت اتهام به سمت او است، همگی فرصتی یافته‌اند تا در عرصه بین‌المللی کمی از فشار‌ها تلاطم‌های داخلی دور بماند.

اجلاس سال پیش که در هامبورگ آلمان برگزار شد با تظاهرات اعتراض‌آمیز وسیعی همراه بود که به خشونت هم کشید شد و امسال مشابه همان اعتراضات نیز آرژانتینی‌ها به راه انداخته‌اند تا بگویند وقتی کشورشان با مشکلات مالی داخلی روبروست، چرا هزینه یک اجلاس بین‌المللی بی نتیجه را می‌پردازد؟ سوالی که به احتمال زیادی برای معترضان آرژانتینی مانند معترضان سال گذشته در آلمان بی پاسخ خواهد ماند.