چرا بهشت ۸ در و جهنم ۷ در دارد؟

پارسینه: شکل درهای بهشت و جهنم، تعداد درهای بهشت، تعداد درهای جهنمبرای بهشت و جهنم درهایی وجود دارد
شکل درهای بهشت و جهنم، تعداد درهای بهشت، تعداد درهای جهنمبرای بهشت و جهنم درهایی وجود دارد
خداوند در قرآن جهنم را نیز مانند بهشت دارای در میداند و میفرماید: همان دوزخى که هفت در دارد، و براى هر درى گروهى از پیروان شیطان تقسیم شده اند «لَها سَبْعَهُ أَبْوابٍ لِکلِّ بابٍ مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ؛ هفت در دارد و براى هر درى، گروه معینى از آنها تقسیم شده اند» (حجر/۴۴).
این در، در حقیقت درهاى گناهانى است که به وسیله آن، افراد وارد دوزخ مى شوند، هر گروهى بوسیله ارتکاب گناهى و از درى، همان گونه که درهاى بهشت، طاعات و اعمال صالح و مجاهدت هایى است که بوسیله آن بهشتیان وارد بهشت مى شوند. جهنم هفت در دارد (بعید نیست عدد هفت در اینجا عدد تکثیر باشد، یعنى درهاى بسیار و فراوان دارد، همانگونه که در آیه ۲۷ سوره لقمان نیز عدد هفت به همین معنى آمده است).
ولى واضح است این تعدد درها (مانند تعدد درهاى بهشت) نه به خاطر کثرت واردان است به طورى که از یک در کوچک نتوانند وارد شوند، و نه جنبه تشریفاتى دارد، بلکه در حقیقت اشاره به عوامل گوناگونى است که انسان را به جهنم مى کشاند، هر نوع از گناهان درى محسوب مى شود.
حضرت صادق علیه السّلام، از پدرش از جدش علیهم االسلام که: جهنّم هفت در دارد: از یک در فرعون و هامان و قارون داخل میشوند، و از یک در مشرکین و کافرینی که به قدر یک چشم بر هم زدن ایمان نیاورده اند، و از یک در بنو امیه وارد میشوند که اختصاص به آنان دارد و کسی در آن در با آنها شریک نیست؛ و آن باب لَظَی و باب سَقَر و باب هاویه است /
چرا بهشت ۸ در و جهنم ۷ در دارد؟
در رابطه با جواب این سؤال چند احتمال میرود:
۱ - در آیات متعددی از قرآن کریم آمده است که برای بهشت و جهنم درهایی وجود دارد از جمله در این دو آیه: «و سیق الذین کفروا الی جهنم زمرا حتی اذا جاءوها فتحت ابوابها» (و کسانی که کافر شدند گروه گروه به سوی جهنم رانده میشوند وقتی به دوزخ رسیدند درهای آن گشوده میشود) [۱]؛ «و سیق الذین اتقوا ربهم الی الجنه زمرا حتی اذا جاءوها و فتحت ابوابها» (و کسانی که تقوای الهی پیشه کردند گروه گروه به سوی بهشت برده میشوند و هنگامی که به آن میرسند درهای بهشت گشوده میشود) (همان، آیه ۷۳).
اما در خصوص تعداد این درها قرآن کریم درباره بهشت ساکت است، ولی در مورد جهنم تنها در یک آیه آمده است که دارای هفت در است: «ان جهنم لموعدهم اجمعین، لها سبعه ابواب لکل باب منهم جزء مقسوم» (و دوزخ میعادگاه همه آنهاست هفت در دارد و برای هر دری گروه معینی از آنها تقسیم شده اند). [۲]۲- مطلب دیگر آن که وجود درهای متعدد برای بهشت و جهنم به دلیل مراتب اعمال خوب و بد و درجات افراد دارای طبقات است که با میزان اعمال خوب یا بد افراد متفاوت است مثلا درباره منافقان آمده است که آنان در پائینترین درکات دوزخ قرار دارند: «ان المنافقین فی الدرک الاسفل من النار» [۳]و نیز درباره مؤمنان قرآن میفرماید هر عمل نیکی که از آن سر میزند به یکی از درها و درجههای بهشت راه مییابند به عنوان نمونه به هشت عامل ورود به بهشت در سوره رعد اشاره فرموده است که عبارتند از: رعایت عهد و پیمان، صله ارحام، خوف الهی، ترس از بد عاقبتی، صبر در راه خدا، بر پا داشتن نماز، انفاق کردن و بدی را با خوبی پاسخ گفتن. [۴]۳- مطابق برخی آیات و روایات هر یک از این درهای بهشت و جهنم به اسمی خوانده میشوند مثلا حضرت رسول -صلی الله علیه و آله- فرمود: یکی از درهای بهشت «ریان» (به معنی شاداب، سیراب) نام دارد که فقط روزه داران از آن وارد میشوند. در دیگر «معروف» نام دارد که اهل معروف و کارهای خیر از آن وارد میشوند. در دیگر «صبر» است و نیز در دیگر آن «شکر» است. در دیگر بهشتی «بلا» نام دارد و در دیگر آن «اعظم» است که مخصوص پارسایان و پرهیزکاران است. [۵]و نیز در بیانی امام محمد باقر -علیه السلام- نامهای درهای جهنم را چنین بازگو میفرماید: ۱- در اعلی جهنم جهیم نام دارد ۲- لظی (پوست بدنت و صورت را میبرد) ۳- سقر (آتش داغ) ۴- حطمه (آتش افروخته) ۵- هاویه (آتش سوزان) ۶- سعیر (سوزان) ۷- جهنم [۶]۴- همان طور که اشاره شد جهنم دارای هفت در بوده و مطابق روایات [۷]بهشت دارای هشت در میباشد این تفاوت بیانگر آن است که راههای نیل به بهشت بیش از جهنم است، زیرا رحمت خداوند بر غضبش پیشی دارد (یا من سبقت رحمته غضبه) (دعای جوشن کبیر)
۵- نکته آخر، اسامی درهای جهنم و بهشت منحصر به آنجه ذکر شد نیست بلکه اسمهای دیگری نیز گفته اند و حتی این که کدام در از بهشت و یا جهنم مخصوص چه افراد یا گروهی است یاد شده است. [۸]شکل درهای بهشت و جهنم، تعداد درهای بهشت، تعداد درهای جهنمدرهای متعدد برای بهشت و جهنم به دلیل مراتب اعمال خوب و بد است
درهای بهشت و جهنم چه شکلی است؟
حجت الاسلام عالی دربارهی دربهای بهشت و جهنم و مقصودی که در روایات و آیات قرآن از آن بیان میشود سخنانی را مطرح کردند.
ایشان درهای بهشت و جهنم را به شکل درهای معمولی که وجود دارد ندانستند و از آن به منزلهی اسباب ورود به بهشت و جهنم یاد کردند.
حجت الاسلام عالی در ادامه داد: "هرکدام از کارهایی که انسان را بهشتی و یا جهنمی میکند، او را به یکی از درها و راههای بهشت و جهنم مرتبط میکند.
اصولاً این درها معمولی نیست و یک راه است. آن گونه نیست که، چون جمعیت زیاد است درها را زیاد کرده اند. در روایت است که طول هرکدام از این درها به اندازهی چهارصد سال راه رفتن است. مقیاسهای عالم آخرت با مقیاسهای دنیا تفاوت دارد؛ بنابراین تعدد درها به دلیل کثرت جمعیت نیست. اینها ورودیها و اسبابی است که هرکدام از آنها فرد را به یک طبقه میرساند.
در برخی از روایات به این مسئله تصریح شده که منظور از درهای بهشت و جهنم، طبقات آن است. در روایتی از پیامبر اکرم است که بهشت هشت و جهنم هفت در دارد و برخی از این درها بر دیگری برتر است. فردی از امیرالمومنین پرسید که درهای بهشت و جهنم مانند درهای خانه است؟ حضرت فرمودند: نه. سپس هرکدام از دستهای خود را بالای دیگری قرار دادند. (یعنی طبقه طبقه است).
مرحوم طبرسی در مجمع البیان نقل کرده است که حضرت علی (ع) در رابطه با درهای جهنم فرمودند: درها، طبقه طبقه است، برخی از آنها بالای دیگری است. بعد حضرت با دستهای خود طبقهها را نشان دادند. سپس فرمودند: بهشت را خدا مسطح قرار داده و درجات بهشت در عرض هم هستند. اما جهنم را طبقاتی قرار داده است. شاید به این خاطر خدا جهنم را طبقه طبقه قرار داده که کسی بیش از حد خود عذاب نبیند. هرچقدر در جهنم پایینتر برویم عذاب شدیدتر میشود. اما در بهشت، آن فردی که در پایینترین درجه است باز هم به تناسب خود نصیبی از درجات بالاتر دارد. سپس امیرالمومنین هرکدام از طبقات جهنم را اسم بردند؛ که در قرآن اسمهای آن آمده است.
اولین طبقهی جهنم که از قسمتهای دیگر بهتر است هاویه است هرچقدر پایینتر برود سختتر میشود. حضرت میفرمایند: در جهنم چاهی است که اگر سر آن برداشته شود همهی دوزخ را شعله ور میکند. شبی امام صادق (ع) بر سر سفره نشسته بودند و شام میخوردند. فردی میگوید که برای حضرت یک ظرف آبگوشت داغ آوردند. زمانی که دست حضرت نزدیک ظرف شد و داغی آن را حس کردند فرمودند: پناه بر خدا از آتش جهنم. سپس حضرت فرمودند: ما طاقت این را نداریم تا چه برسد به جهنم. "
پی نوشت:
[۱]. زمر، آیه ۷۱. [۲]. حجر، آیه ۴۳ و ۴۴. [۳]. نساء، آیه ۱۴۵؛ برای آگاهی بیشتر ر. ک: المیزان، ج۱۲، ص۱۷۰-تفسیر نمونه، ج۱۰، ص. ۱۹۴ و ۱۹۵ و ج۱۱، ص۷۴. [۴]. رعد، آیات ۲۰-۲۳؛ برای آگاهی بیشتر: تفسیر نمونه ج۱۰ ص۱۹۴ و ۱۹۵. [۵]. میزان الحکمه ج۱ ص. ۴۳۱ ح. ۲۵۹۵. [۶]. همان ص۴۷۱ ح۲۹۰۴؛ گفتنی است که تمام این اسامی به ترتیب در سورههای مائده آیه ۱۰ و معراج آیه ۱۵ و مدثر آیه ۴۲ و همزه آیه ۵ و قارعه آیه ۹ و حج آیه ۴ و مانند آن آمده است. [۷]. خصال صدوق ج۲ ص۴۰۸ باب الثمانیه ح۶. [۸]. خصال صدوق ۲، باب السبعه، ص۳۶۱، و باب الثمانیه ص۴۰۸.
منبع: shafaqna.com
بهشت جایی است که خدا به ما لبخند بزنه جهنم جایی که خدا به ما اخم کنه ترو خدا از زقوم و آب چرک آلود و خونابه و تو دیگ انداختن جوشاندن نگید که خدای من ارحمن الراحمین و زیباترین باور هستی است از حوری و قلمان و حریر و شراب و خدم و حشم هم نگید که اجر و هدیه خدا بالاتر از این حرفها از جنس زمینی و طلب زمینی است .