.svg)
کافئین چگونه شما را بی خواب می‌کند؟
پارسینه: کافئین روی ساعت بیولوژیک بدن ما تأثیرگذار است، چون نوسانات هورمونی بعد از مصرف کافئین باعث تغییر رفتار پایدارکننده‌های مغزی ما میشود.
قهوه، چای و دیگر نوشیدنی‌های حاوی کافئین می‌توانند حس هوشیاری و بیداری را به شما القا کنند. وقتی در عصرگاه، مثلاً یک فنجان چای یا قهوه میل کنید، معمولاً کافئین روی ساعت بیولوژیک بدن شما تأثیر خواهد گذاشت. در تحقیقاتی تحت عنوان علم تفسیری دارو‌ها از آزمایشی نقل‌قول شده که در آن به افراد، دوز مشخصی از کافئین داده‌شده که معمولاً قبل از ساعت خواب آن‌ها بوده و به این نتیجه‌گیری رسیدند که ریتم شبانه‌روزی آن‌ها با تغییر زمانی بیشتر از ۳۰ دقیقه مواجه گردیده.
به گفته چارمان ایستامان آسیب‌شناس رفتاری "همگی ما این موضوع را می‌دانیم که حس بیداری بعد از مصرف کافئین بیشتر نوعی تلقین است",، اما آیا این موضوع درست است یا تحقیقات و آزمایش‌های علمی‌صورت گرفته؟
در حقیقت کافئین روی ساعت بیولوژیک بدن ما تأثیرگذار است، چون نوسانات هورمونی بعد از مصرف کافئین باعث تغییر رفتار پایدارکننده‌های مغزی ما می‌گردد. در کل، ثابت نگاه‌داشتن این پایدارکننده‌ها کار بسیار دشواری خواهد بود، این پایدارکننده‌ها باعث تنظیم ساعت بیولوژیک بدن شما میشود و درعین‌حال بسیار عوامل ساده‌ای همچون ساعت طلوع و غروب خورشید، زمان غذا خوردن و نوسانات دمایی بدن هستند که تغییرات آن‌ها باعث تغییر ساعت بیولوژیک بدن شما می‌شوند.
در زمینه مصرف کافئین تحقیقاتی توسط گروه بررسی اثرات دارویی دانشگاه کمبریج صورت گرفت و بر همین اساس جان اونیل محقق زیست‌شناس مولکولی به این نکته اشاره می‌کند که تأثیر مصرف یک فنجان قهوه در قبل از ساعات خواب همانند تغییر زمان جهانی خواهد بود.
اما طبق بررسی‌های انجام‌شده کافئین بر روی سلول‌های پایدارکننده ساعت بیولوژیک بدن تأثیر مستقیم می‌گذارد بدین گونه که پذیرش آدنوزین سلول‌های مغز را بیشتر می‌کند. آدنوزین تری فسفات‌ها ترکیباتی شیمیایی هستند که در سلول‌های مغز جانوران زنده وجود دارند و باعث انتقال انرژی در ساختار‌های سلولی می‌گردند در این انتقال‌ها آدنوزین تری فسفات به آدنوزین دی فسفات تبدیل می‌گردد و سپس به آدنوزین منو فسفات تغییر می‌یابد، این فرآورده‌ها با کسب فسفات دوباره به تری فسفات تبدیل می‌گردند و این چرخه باعث تولید انرژی در سلول‌های مغز میشود و حرکت نورون‌ها را سریع‌تر می‌کند.
اما باز شواهد جدیدی به‌دست‌آمده که تنها کافئین را دلیل این موضوع نمی‌داند، طبق تحقیقات انجام‌شده گونه‌هایی از میوه‌های وحشی و سبزی‌ها هم می‌توانند ساعت بیولوژیک بدن را تحت تأثیر قرار دهند!
در آزمایشی دکتر رایت و همکارانش به افراد تحت آزمایش خود قرص‌های کافئین دار که مقدار کافئین آن معادل یک نوشیدنی اسپرسو دوبل بود را قبل از ساعات معمول خوابشان دادند و از بزاق آن‌ها هر نیم ساعت نمونه‌گیری کردند تا مقدار ملاتونین که هورمونی است که در زمان تاریکی در بدن ترشح می‌گردد را اندازه‌گیری کنند.
نتایج، نمایش دهنده‌ی تأخیر حدود ۴۰ دقیقه‌ای در زمان ترشح ملاتونین بود. در آزمایش دیگری گروه دیگری مورد آزمایش قرار گرفت که سه ساعت در معرض نور زیاد بودند وقبل از ساعت خوابشان به آن‌ها قرص‌های کافئین داده شد در این حالت در ترشح ملاتونین مصرف‌کنندگان تغییری حدود ۸۵ دقیقه تأخیر پدید آمد. با توجه به ترکیب نور و قرص‌های کافئین به این مهم دست یافتند که کافئین تأثیر زیادی در ترشح ملاتونین نداشته و در معرض نور زیاد بودن باعث زیادشدن تأثیر بیشتری در زمان ترشح این هورمون دارد.
اونیل پس‌ازاین نتایج به تشریح سلولی پرداخت تا به تأثیر مکانیسم ملکولی بر ساعت بیولوژیک بپردازد. رفتار کافئین برای سلول‌های اوستئو سارکوما در بدن انسان قبل‌تر به‌عنوان عامل نوسان ساعت بیولوژیک بدن شناخته‌شده بود، اما اونیل به این نتیجه رسید که این تأثیر دقیقاً به گیرنده‌های آدنوزین مرتبط است و این تأثیر را در افراد مختلف متفاوت دید.
رایت و همکارانش در آزمایش‌های انجام‌گرفته تأثیر نور فضا، ۳ ساعت قبل از خواب و همچنین تغییر ساعت را بیشتر از کافئین معرفی نمودند,، اما در نتیجه‌گیری‌های خود به زمان مناسب مصرف کافئین نیز اشاره نمودند و بهترین زمان مصرف کافئین را تا دو ساعت قبل از شامگاه پیشنهاد کردند.
منبع: نوش آنلاین
ارسال نظر