درخواست سناتور آمریکایی برای گزارش علنی پرونده خاشقجی

پیش از این منابع خبری از انتشار گزارش سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) خبر داده بودند که بر اساس آن، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان شخصاً دستور قتل جمال خاشقجی، خبرنگار منتقد سعودی را صادر کرده است. با این حال دستگاه دیپلماسی آمریکا در واکنش به این گزارش‌ها اعلام کرد که چنین چیزی صحت ندارد.

ران وایدن، عضو کمیته اطلاعات سنای آمریکا با انتشار بیانیه‌ای که در اختیار خبرگزاری رویترز قرار گرفت، خواستار آن شد که نهادهای اطلاعاتی کشورش، ارزیابی خود را درباره این که چه کسی دستور این قتل را صادر کرده است، به طور علنی در اختیار کنگره و مردم آمریکا قرار دهند.

جمال خاشقجی هنوز پیدا نشده و بنابر گفته مقام‌های عربستان و ترکیه قاتلان خاشقجی، جسد او را پس از قطعه‌قطعه کردن از ساختمان کنسولگری خارج کرده‌اند.

پیش‌تر ترامپ گزارش ها مبنی بر این که سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (سیا) محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را آمر قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی دانسته، "خام و نسنجیده" توصیف کرد و گفت که روز سه‌شنبه آینده در این خصوص یک ارزیابی کامل دریافت خواهد کرد.

او در جریان سفرش به ایالت کالیفرنیا در مالیبو به خبرنگاران درباره نتیجه‌گیری منتسب به سازمان سیا گفت: آنها هنوز چیزی ارزیابی نکرده اند.

دونالد ترامپ تایید کرد که با جینا هسپل، رئیس سازمان سیا تلفنی صحبت کرده است. او قتل روزنامه نگار سعودی را "وحشتناک" توصیف کرد و گفت، انتظار دارد که روز سه‌شنبه آینده یک گزارش کامل دریافت بکند. ترامپ پیش‌تر از عربستان سعودی تمجید و این کشور را یک "متحد عالی" توصیف کرد.

او گفت: آنها برای ما فرصت های شغلی و کسب و کار زیاد و توسعه اقتصادی ایجاد می‌کنند. آنها از نظر فرصت های شغلی و توسعه اقتصادی، یک متحد خارق العاده بوده اند.

از طرف دیگر، روزنامه نیویورک‌تایمز گزارش داده است، یک مقام ارشد کاخ سفید که مسئول سیاست آمریکا در قبال عربستان بود، استعفا کرد. این اقدام می‌تواند نشانگر بروز شکاف‌هایی در داخل دولت ترامپ بر سر واکنش نسبت به قتل جمال خاشقجی باشد. کاخ سفید هنوز رسما این خبر را تایید یا تکذیب نکرده است.

عصر جمعه رسانه‌های آمریکا به نقل از منابع ناشناس گزارش دادند که سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، به این نتیجه رسیده که محمد بن سلمان دستور قتل جمال خاشقجی را داده بود.

روزنامه واشنگتن‌پست که پیش از همه این خبر را منتشر کرد، نوشت، سازمان سیا با اتکا به مدارکی از جمله تماس‌های تلفنی خالد بن سلمان، سفیر عربستان در واشنگتن که برادر ولیعهد این کشور است، با جمال خاشقجی و دیگر تماس‌های تلفنی برقرار شده، در این زمینه به این نتیجه رسیده که قتل این روزنامه‌نگار بدون اجازه محمد بن سلمان ولیعهد عربستان ممکن نبوده است.

سفیر عربستان سعودی در آمریکا در شبکه توییتر گزارش‌ واشنگتن پست درباره ارزیابی منتسب به سازمان سیا را رد کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز با انتشار یک بیانیه رسمی این گزارش را نادرست توصیف کرد و گفت: درباره قتل آقای خاشقجی سوالات جواب داده نشده زیادی باقی مانده است.

جمال خاشقجی روز دوم اکتبر امسال در پی ورود به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول ترکیه، توسط افرادی که از عربستان به ترکیه سفر کرده بودند، به قتل رسید.

جسد او هنوز پیدا نشده و بنابر گفته مقام‌های عربستان و ترکیه قاتلان او جسدش را قطعه‌قطعه و از ساختمان کنسولگری خارج کرده‌اند.

ترکیه می گوید، دستور قتل این روزنامه نگار سعودی توسط بالاترین مقام‌های حکومت عربستان صادر شده است اما دادستانی عربستان می گوید که دستور به قتل رساندن این روزنامه‌نگار منتقد خاندان سعودی، از سوی "یکی از افسران اطلاعاتی" صادر شده بود.

روز جمعه در استانبول ترکیه، مکه، مدینه و جده عربستان صدها شرکت‌کننده در مراسم‌های جداگانه به صورت نمادین برای جمال خاشقجی مراسم برگزار کردند. صالح، پسر خاشقجی هم در جده با حاضران دیدار کرده و به عنوان صاحب عزا حضور یافت.

جمال خاشقجی که طی یک سال گذشته در حومه واشنگتن، پایتخت آمریکا ساکن شده بود، برای روزنامه واشنگتن پست یادداشت‌نویسی می‌کرد و از منتقدان جدی خاندان سعودی، به ویژه محمد بن سلمان، ولیعهد جوان این کشور بود.

پیش‌تر، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که ایالات متحده جزئیات مساله کشته شدن جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول را نادیده نمی‌گیرد. دونالد ترامپ در عین حال گفت که آمریکا روابط مستحکمی با ترکیه و عربستان دارد.

معاون رئیس‌جمهوری آمریکا هم پیش از این اعلام کرد که واشنگتن با تمامی عوامل درگیر در قتل این روزنامه‌نگار و منتقد عربستانی برخورد خواهد کرد. این اظهارات مایک پنس پس از آن مطرح شد که بر اساس گزارش‌ها، سیا به این نتیجه رسیده بود که ولیعهد عربستان در کشته شدن خاشقجی دست داشته است. روزنامه واشنگتن پست نوشت، گزارش‌های سازمان اطلاعات آمریکا حاکی از آن است که ولیعهد عربستان دستور ربودن خاشقجی و انتقالش به ریاض را داده بود.

باب کروکر، سناتور آمریکایی در توییتر خود نوشت: همه چیز به این سمت اشاره دارد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان دستور قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست را صادر کرده است. او ادامه داد، پیش از آن که محمد بن سلمان افرادی را اعدام کند که در واقع دستور خود او را اجرا کرده‌اند، دولت ترامپ باید عزمی راسخ در مسئولیت‌پذیری خود نشان دهد.

در همین حال، باب منندز، عضو ارشد سنای آمریکا در کنار برخی دیگر از سناتورها، پیش‌نویس قانونی را برای مجازات عربستان در دو پرونده جنگ یمن و قتل جمال خاشقجی به کنگره ارائه کرده‌اند.

از سوی دیگر، ریاست‌جمهوری ترکیه اعلام کرد، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه و همتای آمریکایی او در گفت‌وگویی تلفنی به بررسی تحولات مربوط به جنایت قتل جمال خاشقجی پرداخته و تاکید کردند، باید تمام زوایای پنهان این جنایت روشن و شفاف‌سازی شود.

مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا هم گفته است، ایالات متحده همچنان به بررسی‌های خود درباره تمامی جوانب پرونده قتل این روزنامه‌نگار منتقد سعودی ادامه می‌دهد. در عین حال، وزارت خزانه‌داری آمریکا نام ۱۷ عربستانی از جمله یک مشاور سابق ولیعهد عربستان را در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.