آیا نوازندگی در خیابان جرم است؟

اعضای یک گروه موسیقی به دلیل اجرای موسیقی در شب شهادت امام حسن عسگری (ع) در رشت دستگیر شدند. در این خصوص که جرمی از طرف این افراد صورت گرفته یا خیر مقام قضایی باید اظهار نظر کند، اما نحوه برخورد صورت گرفته با این افراد به هیچ وجه قابل توجیه نیست. چگونه می‌شود مامورینی که خود باید ضامن اجرای قانون باشند خود به بی‌قانونی مبادرت کرده و با شنیع‌ترین رفتار ممکن با هموطن خود برخورد کرده و او را روی زمین می‌کشند. آیا قانون چنین حقی به این ماموران داده است؟ در صورت جواب منفی به این پرسش چه مقامی باید با این ماموران که قانون‌شکنی کرده و آسایش عمومی را خدشه‌دار کرده‌اند برخورد کند؟ در این خصوص داتیکان در گفتگوی با نعمت احمدی وکیل و حقوقدان، به بررسی زوایای حقوقی این مساله می‌پردازد.

نعمت احمدی در خصوص برخورد خشن با سه جوان نوازنده خیابانی در رشت گفت: «این افرادی که چنین برخوردی را انجام دادند، چه مامور سد معبر و چه مامور نیروی انتظامی که به عنوان ضابط دادگستری محسوب می‌شوند، باید جرمی اتفاق افتاده باشد تا بتوانند وارد عمل شوند. حال حتی اگر قبول کنیم که جرمی اتفاق افتاده در مرعی و منظر بوده و قابل پیگیری به عنوان جرم مشهود است، وظیفه ماموران در قبال جرم مشهود این است که باید مانع گسترش چنین جرمی شوند و از وقوع آن جلوگیری کنند نه این‌که به این صورت حمله‌ور شده و خود مرتکب جرم شوند. ما در قوانین کشور موردی نداریم که نوازندگی در خیابان را جرم انگاری کرده باشد. ما در این خصوص ممنوعیت قانونی نداریم همان‌طور که رادیو و تلویزیون هم موزیک پخش می‌کند.»

وی در خصوص منع شرعی موزیک هم به این مساله اشاره کرد که: «منعی در این زمینه نداریم، حتی فتوایی در این خصوص از حضرت امام خمینی داریم که راجع به موسیقی اظهار نظر کرده‌اند و همین فتوا باعث شد رادیو و تلویزیون بتواند به راحتی مجوز پخش موسیقی را بگیرد و حتی برگزاری کنسرت هم به یک روال عادی در مملکت تبدیل شود.»

این وکیل دادگستری در خصوص مجوز داشتن یا نداشتن این افراد گفت: «در این خصوص باید گفت اگر لزوم اخذ مجوز برای نوزاندگان خیابانی الزامی باشد، باز هم برای برخورد با نوازندگان نمی‌توان به هیچ وجه اقداماتی اینچنین را توجیه کرد، زیرا خود این برخورد صورت گرفته در قانون مجازات جرم انگاری شده است. حال اگر فرض کنیم که چنین ممنوعیتی وجود داشته و فرض کنیم رشت هم شهری شده مثل خراسان و آنجا هم برای خودش یک سری مقررات داخلی وضع کرده است، همان طور که گفتم چه این افراد مامور سد معبر شهرداری باشند چه مامورین انتظامی باشند، طبق چنین برخوردی که داشتند مرتکب جرم شدند و توصیه من به دادستان رشت این است که به عنوان یک جرم عمومی به این مساله رسیدگی کرده و چنانچه این افراد مامور نیروی انتظامی باشند سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در این زمینه ورود کند و اگر ماموران شهرداری هستند هم روند رسیدگی صورت گیرد. حتی به نظر بنده اگر خود این جوانان هم شکایت کنند دادسرا مکلف و مجبور است به لحاظ این شیوه برخورد این افراد و عدول از شرح وظایفی که داشتند آن‌ها را تحت تعقیب قرار دهد.»

احمدی با بیان این که یک نوع توهم خودمختاری یا ملوک الطوایفی بودن بین برخی از مسئولین و مراجع رواج یافته است گفت: «در کشور باید قانون حاکم باشد، اگر قانون حاکم باشد اصلا فرض کنیم که این گروه عملشان مجرمانه بوده و مستحق مجازات بودند، اگر عمل این افراد مجرمانه بود آیا این حق و اجازه به مامور سد معبر داده می‌شود که چنین برخوردی را با شهروندان کشورمان انجام دهند؟»

این استاد دانشگاه در خصوص این‌که در صورتی که این افراد مامور سد معبر شهرداری باشند حق چنین برخوردی را دارند گفت: «این افراد اصلا چنین حقی ندارند. حتی اگر ظن قوی داشته و معتقد باشیم این نوازندگان خیابانی مرتکب جرم مشهود شده‌اند و آن‌ها را مستحق سخت‌ترین کیفر بدانیم، قانون گذار به صراحت در این خصوص گفته در برخورد با چنین افرادی برای جلوگیری از گسترش چنین جرمی باید افراد مذکور را دستگیر کرده و به دادسرا منتقل کنند، نه این‌که این افراد خود مامور اجرای حکم شوند، این شیوه برخورد ماموران مستحق تعزیر است.»

احمدی در خصوص برخورد با افرادی که چنین برخوردی با شهروندان می‌کنند گفت: «به نظر من اگر دادستان رشت فرد قانون‌مندی باشد باید این افراد را مورد تعقیب کیفری قرار دهد و باید به این نکته اشاره کنم که به هرکسی که اسلحه و اختیار دادند مبسوط الید نیست. حتی با قاتل فراری هم نباید چنین برخوردی صورت گیرد چه رسد به این افراد که در حال نوازندگی در خیابان بودند و تماشای نحوه برخورد این ماموران با این نوازندگان خیابانی واقعا دلخراش بود.»