چطور تنگی نفس را درمان کنیم؟

نفس تنگی گاهی بر اثر عوامل محیطی و گاهی به علت وجود یک بیماری بروز می‌کند که در این مطلب به مهم‌ترین علل تنگی نفس اشاره می‌شود

تنگی نفس همیشه خطرناک نیست و نیاز به مراقبت‌های ویژه پزشکی ندارد و معمولا به مرور زمان بهبود پیدا می‌کند، اما گاهی وجود یک بیماری یا مشکل جدی منجر به بروز تنگی نفس می‌شود که فورا باید تحت درمان قرار بگیرد. در ادامه به مهم‌ترین علل نفس تنگی اشاره می‌شود.

تنگی نفس بر اثر آسم

مسیر هوایی شما به طور ناگهانی تنگ و ملتهب می‌شود. در این شرایط ممکن است برای گرفتن هوا دچار چالش شوید، سرفه کنید و مخاط بینی داشته باشید و یا ممکن است در هنگام نفس کشید صدای خس خس بشنوید.

اینکه چرا این مشکل برای برخی افراد رخ می‌دهد مشخص نیست، اما عوامل زیادی باعث بروز حمله آسم می‌شوند، از جمله آلودگی، گرد و خاک، سیگار کشیدن، ورزش کردن، هوای سرد، سرماخوردگی و استرس.

پزشک می‌تواند علت بروز حمله آسم را تعیین کند و دارو‌هایی برای استفاده در زمان حمله آسم تجویز می‌شود که به صورت استنشاقی مصرف می‌شوند و به فرد مبتلا کمک می‌کنند راحت‌تر نفس بکشد.

تنگی نفس بر اثر آلرژی

گرده گیاهان، گرد و غبار، گرد مربوط به حیوانات خانگی و سایر عوامل باعث بروز آلرژی می‌شوند. گاهی واکنش حساسیتی منجر به بروز آسم می‌شود، اما همیشه چیزی در هوا نیست که منجر به بروز این مشکلات شود، ممکن است لمس یک چیز یا خوردن برخی غذا‌ها باعث بروز واکنش‌های حساسیتی و تنگی نفس شود.

در مورد کنترل بهتر آسم و حساسیت‌های خود با پزشک مشورت کنید. به علاوه حتما در صورت تغییر علائم با پزشک مشورت کنید.

استرس و نفس تنگی

زمانی که ترسیده اید یا نگران هستید، کمی سخت‌تر نفس می‌کشید. تنگی نفس بر اثر استرس خیلی مشکل بزرگ و نگران کننده‌ای نیست، اما اگر دچار بیماری‌های ریه مانند انسداد مزمن ریوی COPD هستید، تنگی نفس یک مشکل جدی محسوب می‌شود.

اگر مبتلا به آسم باشید یک استرس ناگهانی مانند تصادف می‌تواند منجر به بروز حمله آسم شود. حتی اگر کاملا سالم باشید، اضطراب ممکن است باعث شود آنقدر سریع نفس بکشید که دچار سبکی سر و ضعف شوید.

نفس تنگی ناشی از مونوکسید کربن

مونوکسید کربن یک گاز بی بو و بی رنگ است که بخاری، شومینه، آبگرمکن، خشک کن و اتومبیل‌ها این گاز را تولید می‌کنند. اگر این گاز به شکل درست از محیط خارج نشود، در هوا تجمع پیدا کرده و باعث می‌شود میزان زیادی از این گاز را تنفس کنید.

تنفس گاز مونوکسید کربن انتقال اکسیژن توسط سلول‌های قرمز خون را سخت می‌کند. در نتیجه ممکن است دچار تنگی نفس، سرگیجه، ضعف و تهوع شوید. به علاوه دچار تاری دید خواهد شد و حتی ممکن است بیهوش شوید. این شرایط خطرناک و کشنده است.

تنگی نفس بر اثر سرماخوردگی

ویروسی که منجر به آبریزش بینی، عطسه و گاهی تب می‌شود، تنگی نفس را نیز در پی دارد. این ویروس ریه و مسیر تنفس را تحریک می‌کند و منجر به سرفه شده و تنفس را نیز سخت می‌کند.

درمانی برای این شرایط نیست، اما سرماخوردگی معمولا طی یک هفته یا بیشتر به خودی خود بهبود پیدا می‌کند. در صورتی که دچار تب شدید شده اید، سینه شما خس خس می‌کند یا نفس کشیدن برایتان سخت شده حتما به پزشک مراجعه کنید.

آمبولی ریوی و نفس تنگی

یک انسداد یا لخته خون که اغلب در پا شکل می‌گیرد، پاره می‌شود و بخشی از آن به سمت ریه رفته و مسیر جریان خون را مسدود می‌کند. این شرایط نفس کشیدن را سخت یا دردناک می‌کند. به علاوه ممکن است غش کنید یا ضربان قلب شما افزایش پیدا کند. برخی افراد سرفه‌هایی می‌کنند در آن خون مشاهده می‌شود. در محلی که لخته شکل می‌گیرد احساس التهاب، گرما و درد بروز می‌کند.

در صورت مشاهده هر یک از این علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید چرا که این شرایط می‌تواند کشنده باشد. برای درمان آمبولی ریوی پزشک دارو‌های رقیق کننده خون یا سایر دارو‌ها را تجویز کرده و یا جراحی می‌کند.

آپنه خواب علت تنگی نفس

آپنه خواب شاریطی است که بر اثر آن تنفس به طور مکرر در هنگام خواب متوقف می‌شود، بنابراین فرد ممکن است ابتلا به این بیماری را اصلا تشخیص ندهد. اما در طول روز خسته، گیج و بدخلق خواهد بود.

آپنه خواب منجر به بالا رفتن فشار خون شده و خطر بروز سکته قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد. یکی از مهم‌ترین عوامل بروز آپنه خواب اضافه وزن است. کاهش وزن می‌تواند به بهبود علائم آپنه خواب کمک کند، اما به یاد داشته باشید همه مبتلایان به آپنه خواب دچار اضافه وزن نیستند.

نفس تنگی و ذات الریه

یک ویروس، باکتری یا قارچ کیسه هوای داخل ریه را آلوده می‌کند. سپس این کیسه‌های هوایی با مایع پر می‌شوند و نفس کشیدن برای فرد مبتلا سخت می‌شود. به علاوه علائم دیگری مانند تب و لرز بروز خواهد کرد و همراه با سرفه مخاط رنگی غلیظ از ریه خارج می‌شود.

انسداد مزمن ریوی یا COPD

برخی افراد این بیماری را برونشیت مزمن یا امفیزم emphysema می‌نامند. اغلب اوقات سیگار کشیدن علت بروز این بیماری است. این بیماری در داخل کیسه‌های هوایی در ریه گسترش پیدا کرده و در نتیجه انتقال هوا در ریه‌ها سخت خواهد شد. این شرایط نفس کشیدن را برای فرد مبتلا سخت می‌کند.

فرد مبتلا در ناحیه قفسه سینه خود احساس سفتی می‌کند و سرفه‌هایی در پی دارد، گاهی نیز بیماری با خس خس همراه است که به خودی خود برطرف نمی‌شود.

پزشک می‌تواند در کنترل این شرایط به شما کمک کند. اگر سیگار می‌کشید، مهم‌ترین اقدام در بهبود این شرایط ترک سیگار است.

نارسایی قلب
نارسایی قلب به معنای توقف قلب نیست، بلکه قلب به اندازه کافی قدرت پمپاژ کردن خون را ندارد. ئر نتیجه اکسیژن رسانی به بخش‌های مورد نیاز سخت می‌شود. خون به قلب بازگردانده می‌شود و این مسئله ممکن است منجر به تنگی نفس شود.

کم خونی و نفس تنگی

زمانی که خون به اندازه کافی سلول‌های قرمز سالم ندارد، اکسیژن کافی به بافت‌ها نمی‌رسد. این شرایط منجر به ضعف و خستگی می‌شود و گاهی تنگی نفس را در پی دارد. به علاوه کم خونی باعث سرگیجه و رنگ پریدگی می‌شود، دست‌ها و پا‌ها سرد هستند و ضربان قلب تند خواهد بود.

عوامل زیادی باعث کم خونی می‌شوند، بنابراین درمان کم خونی به علت بروز آن بستگی دارد. اگر خسته هستید و علت آن را نمی‌دانید حتما به پزشک اطلاع دهید.

سوراخ شدن ریه یا هوا جنبی

پزشکان این شرایط را هوا جنبی یا پنوموتراکس pneumothorax می‌نامند. پنوموتوراکس زمانی رخ می‌دهد که یک آسیب یا بیماری باعث نشت هوا از ریه و دیواره قفسه سینه شود. هوا به ریه فشار وارد کرده و باعث می‌شود ریه به داخل جمع شود.

هوا جنبی یا پنوموتوراکس منجر به درد قفسه سینه و تنگی نفس می‌شود. پزشک یک سوزن یا لوله کوچک در محل جمع شدن هوا قرار می‌دهد تا هوا را خارج کند یا ممکن است نیاز به جراحی باشد. اما اگر شرایط خفیف باشد، به خودی خود بهبود پیدا خواهد کرد.

میاستنی گراویس Myasthenia Gravis

میاستنی گراویس یک بیماری عصبی عضلانی است که ارتباط بین عضلات و اعصاب را سخت می‌کند. اگر به این بیماری مبتلا باشید، در هنگام حرکت دادن دست‌ها و پا‌ها احساس ضعف می‌کنید. به علاوه این بیماری بر روی حرکات غیر ارادی بدن مانند نفس کشیدن تاثیر می‌گذارد.

این بیماری شکل غذا جویدن، بلع، پلک زدن و لبخند زدن را تغییر می‌دهد. این شرایط زمانی که زیاد فعالیت کنید بدتر شده و بعد از استراحت بهتر می‌شود.

قلب شکسته

شکستن قلب واقعی است، پزشکان حتی اسمی برای آن انتخاب کرده اند، سندروم قلب شکسته. بروز مشکلات عاطفی ناگهانی - مانند از دست دادن یک عزیز یا تمام شدن یک رابطه عاطفی - بر روی قلب تاثیر می‌گذارد و منجر به درد شدید قفسه سینه شده و نفس کشیدن را سخت می‌کند. در این شرایط قلب برای مدتی به خوبی کار نمی‌کند.

بر خلاف حمله قلبی، سندروم قلب شکسته ارتباطی به رگ‌های خونی و مسدود شدن آن‌ها ندارد. اکثر مبتلایان طی چند روز یا چند هفته بهبود پیدا می‌کنند.

منبع: سیمرغ