.svg)
از تغییر کاربری زمینهای کشاورزی در ایران تا اجاره زمین در خارج از کشور
پارسینه: کشت فراسرزمینی به معنای کاشت انواع محصول در سایر کشورها و واردات آن به داخل کشور است؛ کشور‌هایی که از محدودیت منابع داخلی (آب و زمین) رنج می‌برند، توسط این روش و با اجاره اراضی در سایر کشورها، اقدام به تولید مایحتاج خود می‌کنند. اما اینکه کشورمان در این خصوص چقدر توانسته رو به جلو حرکت کرده و به چه میزان در منابع زیر زمینی آب صرفه جویی و مدیریت سفره های آب زیرزمینی موفق بوده جای ابهام و پرسش دارد!
تحریریه پارسینه| روز گذشته محمود حجتی در صبحانه کاری با اعضای کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران، از قزاقستان، روسیه، جمهوری آذربایجان، اوکراین و برزیل به عنوان کشور‌هایی یاد کرد که ایران در آنجا کشت فراسرزمینی انجام می‌دهد ضمن آنکه مذاکره‌هایی با غنا نیز در دست انجام است.
حجتی در دفاع از لزوم استفاده از زمینهای اجاره ای گفت در همه زمینه‌ها برای ما فرش قرمز پهن نکرده اند، اما با توجه به محدودیت منابع آبی باید با هدف تامین نیاز داخلی و صادرات محصولات مقرون به صرفه از کشت فراسرزمینی استفاده کنیم.
خبرگزاری ایرنا به نقل از حجتی می گوید برای حل مشکلات تولید که به نظام توزیع سرایت کرده است، چاره‌ای جز اجرای برنامه «زنجیره تولید از مزرعه تا سفره» نداریم که در این مسیر فقط تعاونی‌ها می‌توانند پاسخگو باشند.
ایجاد زنجیره تولید محصولات کشاورزی از مزرعه تا سفره یکی از برنامه‌های وزارت کشاورزی در دولت روحانی بوده و ظاهراً مسئولان قصد داشتند با حذف واسطه ها، مسیر عرضه محصولات را کوتاه و دست دلالان را قطع کند تا منافع اقتصادی حاصل از تولید محصولات کشاورزی به دست تولیدکننده واقعی برسد.
وقتی صحبت از تعاونی ها به میان می آید باید گفت آمار دقیقی از نحوه استفاده حداکثری از ظرفیتهای تعاونی ها در دولت روحانی نه تنها وجود ندارد بلکه شاخص دقیقی هم برای ارزیابی آنچه تا کنون در این راه انجام شده نیز در دست نیست.
صادقی، با اشاره به اینکه هنوز سازمان تعاونی روستایی، برای خرید محصولات کشاورزان ایرانی در خارج از مرز‌ها اقبالی نشان نمی‌دهد، مدعی شده بود این در حالی است که بنده مجبورم گندم تولید شده خود را با قیمت ۲۱۲ دلار در هر تن به کشور‌های دیگر مانند مولداوی بفروشم. اما همان گندم با واسطه‌های دیگر وارد ایران می‌شود. حال پرسش اینجاست که اگر قرار است محصول ما در نهایت به ایران ارسال شود، چرا مستقیما از خود کشاورزان خرید نمی‌کنند؟
وی همچنین درباره چالشهای موجود در مقابل تولید کنندگان گفته بود: یکی از موانعی که بر سر راه سرمایه گذاران سبز می‌شود، بحث صدور ویزاست. به عبارتی کسی که نیاز دارد مدام بین دو کشور در رفت و آمد باشد، باید بتواند در کوتاه‌ترین زمان و با کمترین مشکل، از مرز عبور کند. بنابراین تعامل دستگاه‌هایی مانند وزارت کار و امور خارجه با جهاد کشاورزی، در رفع این معضل بسیار ضروری است. از آنجا که تعداد فعالان بسیار معدود است، این اقدام چندان دشوار نخواهد بود. موضوعی که بارها و بارها توسط اندک سرمایه گذاران بخش خصوصی مورد اعتراض بوده و تسهیلاتی را طلب می کنند که اجابت آن برای وزارت تحت مدیریت حجتی کار نچندان سختی باشد.
این روز‌ها بحث اجاره زمین کشاورزی از خارجی‌ها بین مسئولان ایرانی جدی‌تر شده است. آن‌ها می‌گویند به دنبال تصویب طرحی هستند تا کشاورزان ایرانی را به کشور‌های خارجی اعزام کرده و محصولات به دست آمده در زمینهای اجاره‌ای را دوباره به ایران صادر کنند. آن‌ها این راهکار را جایگزین ارزانقیمت‌تر واردات می‌دانند. این موضوع در حالی مطرح می‌شود که بنا بر آمار‌های فائو و آخرین سرشماری عمومی کشاورزی حدود نصف زمینهای زراعی ایران بدون استفاده مانده و زمینهای موجود نیز به دلیل کشاورزی بدون صرفه، به سرعت تغییر کاربری می‌دهند.
ایران براساس اعلام فائو (سازمان خوارو بار و کشاورزی جهانی) از نظر وسعت زمینهای کشاورزی رتبه هجدهم دنیا را دارد. بنا بر آمار‌های رسمی از مجموع ١٦٥میلیون هکتار مساحت کشور، ٣٧میلیون هکتار زمین، از قابلیت کشاورزی برخوردار است که از این میزان تنها حدود نیمی از مساحت گفته شده یعنی ١٨،٨میلیون هکتار مورد بهره برداری قرار گرفته است. این در شرایطی است که تولید گرانقیمت و سیاست‌های نادرست باعث شده است، کشاورزی توجیه اقتصادی خود را از دست داده و تغییر کاربری زمینهای کشاورزی درآمدزاتر به نظر برسد. قباد افشار، رئیس سازمان امور اراضی کشور نیز چندی پیش اعلام کرده بود سالانه حدود ٦٥٠٠ هکتار از زمینهای کشاورزی تغییر کاربری می‌دهد که حدود ٧٠درصد این تغییر کاربری‌ها به صورت غیرمجاز است.
حالا درست در شرایطی که ایران یکی از بزرگترین زمین‌داران جهان به شمار می‌رود، سیاست‌های نادرست بخش کشاورزی در طول سالیان دراز موجب شده است که کمتر از نیمی از زمینهای مستعد کشور زیر کشت رفته و همین میزان نیز به دلیل ادامه آن سیاست‌ها، به سرعت آب رفته و دچار تغییر کاربری می‌شود. علاوه بر این هم اکنون در شرایطی قرار گرفته‌ایم که منابع آبی و سفره‌های زیر زمینی به دلیل بهره برداری‌های نادرست خشکیده و نابوده شده‌اند و بحران آب، کشاورزی و امنیت غذایی را مورد تهدید جدی قرار داده است.
ارسال نظر