پنج ابزار ایران برای مقابله با تحریم‌های آمریکا

به گزارش خبرنگار «پارسینه»، اعمال تحریم‌های آمریکا علیه بخش انرژی، بانکداری و کشتیرانی ایران که از روز گذشته اجرایی شد، مورد توجه رسانه‌های بین المللی قرار گرفت و تحلیل‌های گوناگونی در این زمینه از سوی کارشناسان ارائه شده است.

خبرگزاری «الجزیره» قطر دراین باره اشاره‌ای کرده است به راه‌هایی که ایران می‌تواند تحریم‌های آمریکا را کنار بزند.

معاف شده‌ها

روز دوشنبه مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، اعلام کرد که هشت کشور چین، هند، ایتالیا، ژاپن، یونان، کره جنوبی، تایوان و ترکیه از تحریم نفتی ایران معاف شده اند. او البته مشخص نکرد این معافیت تا چه زمانی است، اما آمریکایی‌ها می‌خواهند مطمئن باشند که قطع نفت ایران از بازار موجب بی ثبات شدن بازار‌های بین المللی نمی‌شود.

وزارت خارجه کره جنوبی گفته که معافیت ۱۸۰ روزه با امکان تمدید آن می‌تواند خوب باشد.

بر اساس تحلیل «سی ان بی سی»، ایران در ماه سپتامبر (شهریور) ۱.۷ میلیون بشکه در روز نفت فروخته است که که ۸۰۰ هزار بشکه کمتر از ماه می (اردیبهشت) بوده است که اعلام شد تحریم‌ها باز می‌گردند. این کاهش صادرات با افزایش قیمت در بازار‌های جهانی همراه شد.

ابزار با هدف ویژه

روز ۲۴ سپتامبر اتحادیه اروپا اعلام کرد سازوکار جدیدی را با عنوان «ابزار با هدف ویژه» ایجاد خواهد کرد.

فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: این سازوکار «به شرکت‌های اروپایی اجازه می‌دهد طبق قوانین اتحادیه اروپا با ایران تجارت کنند و به روی دیگر شریکان ما در جهان هم باز است».

این سازوکار همچون محلی برای مبادله کالا به کالا عمل می‌کند تا از تحریم آمریکا علیه شرکت‌ها به خاطر پرداخت مستقیم از طریق سامانه‌های معمول، خودداری کنند.

مقررات مسدودسازی اروپا

در ماه اوت اتحادیه اروپا مقررات مسدودسازی را به روزرسانی کرد تا به این ترتیب از شرکت‌های اروپایی در مقابل تحریم‌های آمریکا علیه ایران حفاظت کند.

این مقررات همچنین به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا خسارت‌های ناشی از اقدامات تنبیهی ایالات متحده را جبران کنند.

گرچه این مقررات برای شرکت‌های کوچک که ارتباطی با آمریکا ندارند مناسب است، اما در مورد شرکت‌های بزرگی که عملیات جهانی دارند محدودیت‌هایی خواهد داشت. این شرکت‌ها در صورت تعامل با ایران، خود را در معرض تحریم‌های احتمالی آمریکا قرار خواهند داد.

بورس معاملات نفتی ایران

اواخر ماه اکتبر ایران اعلام کرد که عرضه نفت در بورس معاملاتی را آغاز کرده است و دقایقی پس از این گشایش، نزدیک به ۲۸۰ هزار بشکه نفت به فروش رفت که در روز نخست این میزان به یک میلیون بشکه رسید.

ایده فروش نفت در بورس معاملاتی سال ۲۰۰۰ و در جریان تحریم‌های قبلی آمریکا مطرح شد، اما به تازگی اجرایی شده است.

در این بورس، خریداران خصوصی داخل یا خارج از ایران می‌توانند نفت خام را خریداری کرده و با امکان ردیابی کمتر، در بازار‌های جهانی به فروش برسانند.

ایالات متحده همین حالا هم اشخاص و شرکت‌هایی را در ارتباط با ایران تحریم کرده است، اما یک شرکت جدید که در فهرست «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی» وزارت خزانه داری آمریکا قرار ندارد، قانونا می‌تواند از ایران نفت بخرد.

راهکار‌های غیررسمی

محمد اسلامی، کارشناس امور تحریم ها، می‌گوید ایران راهکار‌های دیگری وجود دارند که ایران می‌تواند در مقابل تحریم‌های آمریکا به کار بگیرد، اما تهران تمایلی ندارد در مورد آن‌ها به روشنی صحبت کند، چرا که شیوه هایش به خطر می‌افتند.

او می‌گوید «تمام این ساختار‌ها که ایرانی‌ها برای مقابله با تحریم‌های تازه ساخته اند، غیررسمی هستند» و از مبادله پولی و رمزارز‌ها (همچون بیتکوین) به عنوان نمونه‌ای از این اقدامات یاد می‌کند که همین حالا هم مورد استفاده اند.

شریکان ایران همچون روسیه و چین هم مایل نیستند در مورد جایگزین‌ها صحبت کنند. روسیه که در فهرست کشور‌های معاف شده از تحریم ایران قرار ندارد، این تحریم‌ها را «غیرقانونی» خوانده است. این بدان معنا است که مسکو می‌تواند با خرید نفت ایران و فروش پالایش شده آن به کشور‌های اروپایی، به ایران کمک کند.

اسلامی می‌گوید در حالی که تحریم‌های ترامپ نسبت به دوره اوباما «حساب شده تر» هستند، رئیس جمهور آمریکا در ایجاد اجماع جهانی علیه ایران ناکام بوده است و اضافه می‌کند که «رفته رفته ساختار تحریم‌ها کم اثر خواهد شد».