احادیثی در باب شکرگزاری از خداوند

حدیث (۱) قال الصادق علیه السلام:
لَوْ کَانَ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَى عِبَادَةٌ تَعَبَّدَ بِهَا عِبَادُهُ الْمُخْلَصُونَ أَفْضَلَ مِنَ الشُّکْرِ عَلَى کُلٍّ لَأَطْلَقَ لَفْظَةً فِیهِمْ مِنْ جَمِیعِ الْخَلْقِ بِهَا فَلَمَّا لَمْ یَکُنْ أَفْضَلُ مِنْهَا خَصَّهَا مِنْ بَیْنِ الْعِبَادَاتِ وَ خَصَّ أَرْبَابَهَا فَقَال‏ وَ قَلِیلٌ مِنْ عِبادِیَ الشَّکُور

اگر نزد خداوند عبادتى بهتر از شکرگزارى در همه حال بود که بندگان مخلصش با آن عبادتش کنند، هر آینه آن کلمه را درباره همه خلقش به کار مى برد، اما، چون عبادتى بهتر از آن نبود از میان عبادات آن را خاص قرار داد و صاحبان آن را ویژه گردانید و فرمود:: «واندکى از بندگان من سپاسگزارند».
مصباح الشریعه ص. ۲۴ و ص. ۲۵

_____________________________

حدیث (۲) قال رسول الله صلى الله علیه و آله:
اَلطّاعِمُ الشاکِرُ لَهُ مِن الأجرِ کَأجرِ الصائمِ المُحتَسِبِ، و المُعافَى الشاکِرُ لَهُ مِن الأجرِ کَأجرِ المُبتَلَى الصّابِرِ، و المُعطَى الشاکِرُ لَهُ مِن الأجرِ کَأجرِ المَحرومِ القانِعِ.
سیرِ سپاسگزار اجرش همانند روزه دارى است که براى خدا روزه مى گیرد، تندرستِ سپاسگزار همانند آن اجرى را دارد که بیمارِ شکیبا و بخشنده سپاسگزار همان اجر را دارد که تنگدست قانع.
کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۲، ص. ۹۴، ح. ۱

_____________________________

حدیث (۳) قال الحسین علیه السلام:
شُکرُکَ لِنِعمَةٍ سالِفَةٍ یَقتَضى نِعمَةً آنِفَةً.
شکر تو بر نعمت گذشته، زمینه ساز نعمت آینده است.
نزهة الناظر و تنبیه الخاطر ص. ۸۰

_____________________________

حدیث (۴) قال على علیه السلام:
أکثِر أن تَنظُرَ إلى مَن فُضِّلتَ عَلَیهِ، فإنَّ ذلِکَ مِن أبوابِ الشُّکرِ.
به کسى که بر او برترى داده شده اى بسیار بنگر، زیرا این کار یکى از انگیزه هاى شکرگزارى است. (به ضعیف‌تر از خودت بسیار نگاه کن که موجب شکرگزاری ات از خداوند می‌گردد)
نهج البلاغه (صبحی صالح) ص. ۴۶۰، نامه ۶۹

_____________________________

حدیث (۵) قال الصادق علیه السلام:
ما مِن عَبدٍ أنعَمَ اللّه عَلَیهِ نِعمَةً فَعَرَفَ أنَّها مِن عِندِ اللّه إلاّ غَفَرَ اللّه لَهُ قَبلَ أن یَحمَدَهُ.
هیچ بنده اى نیست که خداوند به او نعمتى دهد و او آن را از جانب خدا بداند مگر آن که، پیش از سپاسگویى او، خداوند بیامرزدش.

کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۲، ص. ۴۲۷، ح. ۸

_____________________________
حدیث (۶) قال الصادق علیه السلام:
أدنَى الشُّکرِ رُؤیَةُ النِّعمَةِ مِنَ اللّه مِن غَیرِ عِلَّةٍ یَتَعَلَّقُ القَلبُ بِها دُونَ اللّه عَز َّوَ جَلَّ و الرِّضا بِما اُعطىَ و ألاّ تَعصیَهُ بِنِعمَتِهِ و تُخالِفَهُ بِشَىءٍ مِن أمرِهِ و نَهیِهِ بِسَبَبِ نِعمَتِهِ.
کم‌ترین سپاسگزارى، این است که انسان نعمت را (مستقیما) از خدا بداند و جز او علتى براى آن نداند و نیز به آنچه خداوند عطایش کرده، خرسند باشد و با نعمت او مرتکب گناه وى نشود و نعمت خدا را وسیله مخالفت با امر و نهى او قرار ندهد.
شرح مصباح الشریعه (ترجمه گیلانی) ص. ۶۱

_____________________________

حدیث (۷) قال رسول الله صلى الله علیه و آله:
إِنَّ اللَّهَ لَیَرْضَى عَنِ الْعَبْدِ أَنْ یَأْکُلَ أَکْلَةً أَوْ یَشْرَبَ شَرْبَةً فَیَحْمَدَهُ عَلَیْهَا
خداوند از بنده اى که پس از خوردن لقمه اى غذا و یا آشامیدن جرعه اى او را سپاس مى گوید، خشنود مى گردد.
مجموعه ورام ج. ۱، ص. ۸

_____________________________

حدیث (۸) قال الصادق علیه السلام:
أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى مُوسَى ع. یَا مُوسَى اشْکُرْنِی حَقَّ شُکْرِی فَقَالَ یَا رَبِّ وَ کَیْفَ أَشْکُرُکَ حَقَّ شُکْرِکَ وَ لَیْسَ مِنْ شُکْرٍ أَشْکُرُکَ بِهِ إِلَّا وَ أَنْتَ أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیَّ قَالَ یَا مُوسَى الْآنَ شَکَرْتَنِی حِینَ عَلِمْتَ أَنَّ ذَلِکَ مِنِّی.


خداى تعالى به موسى علیه السلام وحى فرمود که: اى موسى مرا چنان که باید شکر کن. موسى عرض کرد: پروردگارا چگونه تو را چنان که باید شکر گویم حال آن که هر شکرى که تو را مى گویم خود نعمتى است که تو به من ارزانى داشته اى؟ فرمود:: اى موسى حال که دانستى توفیق آن شکر را هم من به تو داده ام، شکر مرا ادا کرده اى.
کافی (ط-الاسلامیه) ج. ۲، ص. ۹۸، ح. ۲۷

_____________________________

حدیث (۹) قال الرضا علیه السلام:
اعْلَمُوا أَنَّکُمْ لَا تَشْکُرُونَ اللَّهَ تَعَالَى بِشَیْ‏ءٍ بَعْدَ الْإِیمَانِ بِاللَّهِ وَ بَعْدَ الِاعْتِرَافِ بِحُقُوقِ أَوْلِیَاءِ اللَّهِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ ص. أَحَبَّ إِلَیْهِ مِنْ مُعَاوَنَتِکُمْ لِإِخْوَانِکُمُ الْمُؤْمِنِینَ عَلَى دُنْیَاهُمُ
بدانید که بعد از ایمان به خدا و بعد از اعتراف به حقوق اولیاء اللّه از آل محمد پیامبر خدا صلى الله علیه و آله هیچ شکرى نزد خدا خوشایندتر از این نیست که برادران مؤمن خود را در امور دنیایشان یارى رسانید.
عیون اخبار الرضا ج. ۲، ص. ۱۶۹

_____________________________

حدیث (۱۰) قال الجواد علیه السلام:
نِعمَةٌ لا تُشکَرُ کَسَیِّئَةٍ لا تُغفَرُ.
نعمتى که سپاسگزارى نشود مانند گناهى است که آمرزیده نشود.
عیون الحکم و المواعظ (لیثی) ص. ۴۹۷، ح. ۹۱۶۴

_____________________________
حدیث (۱۱) امام سجاد علیه السلام:
وَ أَمَّا حَقُّ ذِی الْمَعْرُوفِ عَلَیْکَ فَأَنْ تَشْکُرَهُ وَ تَذْکُرَ مَعْرُوفَهُ وَ تَکْسِبَهُ الْمَقَالَةَ الْحَسَنَةَ وَ تُخْلِصَ لَهُ الدُّعَاءَ فِیمَا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِکَ کُنْتَ قَدْ شَکَرْتَهُ سِرّاً وَ عَلَانِیَةً ثُمَّ إِنْ قَدَرْتَ عَلَى مُکَافَاتِهِ یَوْماً کَافَیْتَه‏
حق کسى که به تو نیکى کرده، این است که از او تشکر کنى و نیکى اش را به زبان آورى و از او به خوبى یاد کنى و میان خود و خداى عزّوجلّ برایش خالصانه دعا کنى، هرگاه چنین کردى بى گمان در پنهان و آشکار از او تشکر کرده اى. سپس اگر روزى توانستى نیکى او را جبران کنى، جبران کن.
امالی (صدوق) ص. ۳۷۲

_____________________________

حدیث (۱۲) امام على علیه السلام:
زِیَادَةُ الشُّکْرِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تَزِیدُ فِی الْعُمُرِ وَ تَفْسَحُ فِی الْأَجَل‏
شکرگزارى فراوان و صله رحم، عمر را زیاد مى کنند و بر مُهلت زندگى مى افزایند.

عیون الحکم والمواعظ (لیثی) ص. ۲۷۵، ح. ۴۹۹۹

_____________________________

حدیث (۱۳) امام على علیه السلام:
اَلعَفافُ زِینَهُ الفَقرِ، وَ الشُّکرُ زِینَهُ الغِنَی.
خویشتن داری، زینت فقر است و سپاس گزاری زینت غنا و توانگری.
تحف العقول ص. ۹۰ - نهج البلاغه (صبحی صالح) ص. ۴۷۹، ح. ۶۸

_____________________________

حدیث (۱۴) امام على علیه السلام:
شُکرُ المُؤمِنِ یَظهَرُ فی عَمَلِهِ، شُکرُ المُنافِقِ لا یَتَجاوَزُ لِسانَهُ.
سپاسگزارى مؤمن در کردارش آشکار مى ‏شود، [امّا]سپاسگزارى منافق از زبانش فراتر نمى ‏رود.
عیون الحکم والمواعظ (لیثی) ص. ۲۹۱، ح. ۵۲۰۰ و ۵۲۰۱

_____________________________

حدیث (۱۵) امام حسن علیه السلام:
اَلخَیرُ الَّذِی لا شَرَّ فِیهِ، اَلشُّکرُ مَعَ النِّعمَة وَ الصَّبرُ عَلَی النّازِلَة.
خیری که هیچ شری در آن نیست، شکر بر نعمت و صبر بر مصیبت ناگوار است.

تحف العقول ص. ۲۳۴
منبع: aviny.com