قمر در عقرب یعنی چه؟

همیشه یک جا که اوضاع ناجور است یا اتفاق بدی افتاده می‌گویند قمر در عقرب شده! همین یک جمله کافیست تا همه حساب کار دست‌شان بیاید. اما ریشه این قمر در عقرب واقعا چیست؟ روز‌های قمر در عقرب امسال چه روزهایی است و چه کار‌هایی نباید در این ایام انجام بدهیم؟

روز‌های قمر در عقرب سال

جدول زیر از روز‌های قمر در عقرب سال ۱۳۹۷ توسط بخش فنی مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی ـ. نجومی منتشرشده و از اعتبار لازم برخوردار است. در این جدول ساعت‌های ورود و خروج ماه از برج عقرب برای سال ۱۳۹۷ درج گردیده است و شما می‌توانید به راحتی متوجه بازه سه روزه این روز‌ها شوید و اعمالی که بهتر است در این انجام نشوند را انجام ندهید.

در ایامی که قمر در عقرب می‌شود چه اقداماتی کراهت دارد؟

در کتاب‌های فقهی وقتی قمر در عقرب است، دست کم چند مورد مکروه (نه حرام) دانسته شده است. یکی عقد نکاح، دوم اقدام برای بچه‌دار شدن (انعقاد نطفه) و دیگری سفر.

به عنوان مثال، محقق در شرایع نوشته است: «و یکره إیقاع النکاح و القمر فی العقرب» ازدواج و عقد نکاح (یا نزدیکی) در حالی

که قمر در عقرب است مکروه است. (شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج‏۲، ص. ۲۱۱)

علت کراهت، روایت یا روایاتی است که در این باره وارد شده است. این روایات در کتب معتبر حدیثی مانند کافی، من لایحضره الفقیه، بحارالانوار، وافی و وسائل الشیعه موجود است.



از امام صادق علیه‌السّلام روایت شده است که: «من سافر أو تزوّج و القمر فی العقرب لم یر الحسنى»؛ یعنى وقتى که قمر در عقرب است، هر کس مسافرت کند یا عقد نکاح نماید، نیکویى نبیند.

از نظر سایر دانشمندان اسلامی و منجمان هم بهتر است در این ایام این اقدامات انجام نشود:

خواندن عقد ازدواج
مسافرت
اقدام برای بچه دار شدن (انعقاد نطفه)
افتتاح کار و کسب و تجارت
حجامت
تعیین و تغییر نام
گذاشتن سنگ بنای کار‌های مهم

و بطور کلی انجام هر یک از کار‌های اساسی زندگی.

قمر در عقرب یعنی چه؟

قبل از اینکه بخواهیم معنای قمر در عقرب را بیان کنیم ابتدا باید با مفهوم صور فلکی و برج‌های نجومی آشنا شویم.

صورت‌های فلکی: صور فلکى به مجموعه‏‌اى از ستارگان گفته می‌شود که شکل خاصى در نظر ما که از زمین شاهدشان هستیم دارند. این صورت‌ها شبیه عقرب (صورت فلکی عقرب)، خرچنگ (صورت فلکی سرطان)، شیر (صورت فلکی اسد) و ... هستند.

برج‌های نجومی: پیشینیان، ستارگان موجود در مسیر حرکت خورشید طی یک سال را، به دوازده برج نجومی تقسیم نموده‌اند که خورشید به ترتیب در هر کدام، حدود یک ماه توقف می‌کند. همان طور که واضح است، این مبنای پیشینیان در سال‌های بعد بطور کامل نقض شد، چون اثبات شد که خورشید ثابت و زمین به دور آن در حال چرخش است) این برج‌ها از برج حمل (یعنی فروردین) شروع شده و به برج حوت (همان اسفند) ختم می‌شود. همانطور که می‌بینید نام‌گذاری این برج‌ها بر اساس صورت‌های فلکی است؛ یعنی به همان نام‌های صورت‌های فلکی، نام‌گذاری شده‌اند؛ بنابراین اولین معنی قمر در عقرب این است؛ زمانی که کره ماه برابر صورت فلکى "عقرب" واقع شود (برای کسی که روی زمین قرار دارد) می‌گویند قمر در عقرب شده است. اما این همه ماجرا نیست!



همانطور که می‌دانید ماه در طول یک ماه قمری (که حدود ۲۹.۵ روز است) یک بار به طور کامل دور زمین می‌چرخد. این یک دور کامل، به دوازده قسمت مساوی تقسیم شده (۱۲ تا ۳۰ درجه) که در هر قسمت یک صورت فلکی وجود دارد و برج‌هایی نیز برای هر یک از این دوازده صورت فلکی انتخاب شده اند که عبارتند از: حمل، ثور، جوزاء، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، حوت، دلو، جدی. به عبارتی هر یک از این نام‌های دوازده‌گانه، متناسب با صورت فلکی تشکیل یافته از ستاره‌های دوردستی است که ماه در مقابل آنهاست.

قمر (ماه) در هر یک از این صورت‌های دوازده‌گانه، یک دوازدهم طول ماه قمری صبر می‌کند. (که حدود ۲ روز و ۱۰ ساعت و ۴۸ دقیقه است) به عنوان مثال، در هر ماه قمری، قمر (ماه) حدود دو روز و نیم در برج و صورت فلکی عقرب بوده و قمر در عقرب می‌شود. البته پس از گذشت صد‌ها سال صورت فلکی، از برج نجومی (که در واقع موقعیت و پوزیشن‌های ۳۰ درجه‌ای از پیش تعیین شده بود) کمی فاصله گرفته و این فاصله حدود ۲۸ درجه است. با وجود این اختلاف، یک سوال اساسی پیش می‌آید. اینکه وقتی در روایات به قمر در عقرب اشاره کرده‌اند منظورشان این بوده که قمر در صورت فلکی عقرب است یا در برج عقرب؟



از آنجایی که در این قضیه بین فق‌ها و دانشمندان علوم اسلامی اختلاف وجود دارد مردم برای رعایت احتیاط باید وقتی برج از عقرب گذشت و این دو روز سپری شد یک روز دیگر هم صبر کنند یعنی جمعا ۳ روز و نیم صبر کنند. چون قمر هر دو روز و نیم (معادل ۶۰ ساعت) از مقابل هر برج و از جمله برج عقرب عبور مى‌کند. به همین دلیل است که در جدول روز‌های قمر در عقرب هم همین بازه ۳ روزه را می‌بینید.

پس حواستان را جمع روز‌های قمر در عقرب کنید!

منبع:ستاره