.svg)
کبد چه کاری انجام می‌دهد و در کجای بدن قرار گرفته است؟
پارسینه: پوست تنها عضوی است که از کبد بزرگتر است. کبد یک فرد بزرگسال به طور متوسط بیشتر از یک کیلو گرم وزن دارد و هر زمان حدود ۱۳ درصد از خون بدن را در خود نگهداری می‌کند. کبد دارای شکل مخروطی است که رنگ آن قرمز پررنگ مایل به قهوه‌ای است (یا به اصطلاح رنگ جگری) و بین دیافراگم (روی کبد) و معده (زیر کبد) قرار گرفته است.
کبد شما سه کار مهم انجام می‌دهد:
مواد مضر را در خون فیلتر می‌کند
سوخت بدن را ذخیره می‌کند
مایعی به نام صفرا bile تولید می‌کند که به هضم غذا کمک می‌کند.
اما این سه مورد تازه اول کار است. این اندام فوق العاده نقش مهمی در صد‌ها عملکرد مختلف در بدن دارد.
کبد یکی از بزرگترین اندام‌های داخلی
پوست تنها عضوی است که از کبد بزرگتر است. کبد یک فرد بزرگسال به طور متوسط بیشتر از یک کیلو گرم وزن دارد و هر زمان حدود ۱۳ درصد از خون بدن را در خود نگهداری می‌کند. کبد دارای شکل مخروطی است که رنگ آن قرمز پررنگ مایل به قهوه‌ای است (یا به اصطلاح رنگ جگری) و بین دیافراگم (روی کبد) و معده (زیر کبد) قرار گرفته است.
کبد دارای قدرت بازسازی خود است
اگر بیماری به کبد آسیب بزند، جراح می‌تواند حداکثر تا سه چهارم کبد را خارج کند، بدون اینکه کبد از بین برود. اغلب کبد طی چند هفته خود را بازسازی کرده و به اندازه اولیه باز می‌گردد. اگر به کبد جدید احتیاج داشته باشید، پزشک گاهی می‌تواند تنها از بخشی از کبد یک فرد دیگر استفاده کرده و این کبد جدید نیز رشد کرده تا مناسب بدن شما شود.
کبد داروخانه بدن
اکثر دارو‌ها از کبد عبور می‌کنند. در برخی موارد برای اینکه دارو به درستی عمل کند باید از کبد عبور کند، کبد دارای یک ماده شیمیایی است که برخی دارو‌ها را فعال می‌کند، در نتیجه دارو می‌تواند به درستی اثربخشی داشته باشد. به علاوه این مواد شیمیایی سرعت تجزیه دارو‌ها را کنترل می‌کنند و سپس از طریق ادرار یا مدفوع از بدن خارج می‌شوند.
مایع گوارشی
کبد از کلسترول برای تولید مایع گوارشی با نام صفرا bile استفاده می‌کند. این مایع گوارشی به تجزیه چربی‌ها و برخی ویتامین‌ها کمک می‌کند و به این ترتیب بدن می‌تواند از آن‌ها استفاده کند. لوله‌های کوچکی به نام مجاری صفرا bile duct مایع گوارشی را از کبد به کیسه صفرا حمل می‌کنند، در کیسه صفرا این مایع ذخیره شده تا اینکه در زمان نیاز در روده کوچک مورد استفاده قرار گیرد.
کبد مرکز مواد مغذی
روده کوچک از مواد مغذی غذا‌ها - مانند قند، گلیسرول، اسید آمینه، ویتامین ها، مواد معدنی و نمک‌ها - استفاده می‌کند و آن‌ها را از طریق سلول‌های مخصوصی وارد خون می‌کند. در اولین مرحله کبد آن‌ها را به شکلی در می‌آورد که بدن بتواند استفاده کند. سپس بسیاری از این مواد مغذی را ذخیره می‌کند، مانند آهن، فولات و ویتامین‌های A، D؛ و B. ۱۲ و آن‌ها را به جایی منتقل می‌کند که بدن در زمان مناسب استفاده کند.
فیلتر مواد غذایی در کبد
همان خونی که از روده کوچک عبور می‌کند، حاوی سمومی است و زمانی که هر آنچه بدن می‌تواند استفاده کند، جدا می‌شود، کبد نیز مواد زائد را جدا کرده تا از بدن خارج شوند. این مواد زائد از طریق ادرار یا مدفوع از بدن خارج می‌شوند.
مرکز سم زدایی بدن در کبد
علاوه بر سمومی که در غذا‌ها وجود دارد، کبد می‌تواند سمی را که در برخی مواد دیگر مانند الکل، آفت کش‌ها و فلزات سنگین وجود دارد، تجزیه کرده و آن‌ها را به مواد زائد بی ضرر تبدیل می‌کند که به راحتی از بدن خارج می‌شوند. به علاوه برخی عملکرد‌های طبیعی بدن، مانند ساخت هورمون، ممکن است سمومی تولید کنند.
کبد دروازه امنیت
علاوه بر توانایی کبد برای فیلتر کردن سموم، کبد می‌تواند باکتری ها، ویروس‌ها و سایر مواد مضر را که از طریق غذا وارد بدن شده اند، یافته و از بین ببرد. کبد دارای بزرگترین سربازان مربوط به سیستم ایمنی است که می‌توانند میکروب‌ها را بخورند، این سلول‌ها فاگوسیت phagocyte نامیده می‌شوند و در صورت نیاز می‌توانند یک واکنش ایمنی قوی آغاز کنند.
کبد تقویت کننده مغز
کبد از طریق پاکسازی سموم از خون و خارج کردن آن‌ها از بدن می‌تواند به مغز در فکر کردن کمک کند. زمانی که کبد به درستی کار نمی‌کند این مواد شیمیایی تجمع پیدا کرده و وضعیت روحی، عادت‌های خواب و عملکرد‌های شما را تغییر می‌دهد. در این شرایط ممکن است احساس افسردگی یا اضطراب کنید و یا در تمرکز کردن دچار مشکل شوید. به مرور زمان ممکن است دچار لرزش دست، پرش عضلات و لکنت زبان شوید. دانشمندان در تلاش هستند که سمومی را که باعث بروز این مشکلا شده اند، به طور دقیق شناسایی کنند.
کبد جایگاه سوخت برای بدن
گلوکز که نام دیگر آن قند خون است، یکی از مهم‌ترین سوخت‌ها برای بدن است. معمولا کبد قند مورد نیاز روزانه را به شکل گلیکوژن نگه داری می‌کند. اگر مدتی غذا نخورید و قند خون تان خیلی افت کند، کبد آن را به سرعت به گلوکز تبدیل می‌کند. این اتفاق ممکن است در مواقع مختلف، به عنوان مثال زمانی که خواب هستید، رخ دهد.
حفظ تعادل انرژی در بدن توسط کبد
کبد کمک می‌کند منابع انرژی در بده به حالت متعادل بماند. کبد نه تنها یک جایگاه سوخت رسانی بزرگ در بدن محسوب می‌شود، بلکه آمینو اسید‌ها را از غذا‌های هضم شده می‌گیرد و آن‌ها را به اسید‌های چرب تبدیل می‌کند. زمانی که گلوکز در بدن شما کاهش پیدا می‌کند، کبد رویه کار خود را تغییر می‌دهد و می‌تواند اسید‌های چرب را به شکل دیگری از انرژی به نام کتون تبدیل کند.
مواد شیمیایی مفید در کبد
کبد از مواد مغذی استفاده می‌کند تا صد‌ها ماده مورد نیاز بدن را بسازد. علاوه بر اینکه غذایی را که می‌خورید در کبد تجزیه می‌شود، کار‌های دیگری نیز در کبد انجام می‌شود از جمله: آمینو اسید را به پروتئین تبدیل کرده و ویتامین را به بخش‌های مختلف بدن می‌رساند و همچنین به لخته شدن خون کمک می‌کند و در نتیجه بعد از بروز زخم خونریزی زیادی در بدن رخ نمی‌دهد.
کبد یک اندام خنثی کننده
کبد به بدن کمک می‌کند تا از ماده اضافه‌ای به نام بیلی روبین bilirubin رها شوید، بیلی روبین زمانی ساخته می‌شود که سلول‌های قرمز خون تجزیه می‌شوند. اگر کبد به درستی کار نکند، بیلی روبین زیادی در بدن تجمع پیدا می‌کند که این شرایط زردی jaundice نامیده می‌شود. این بیماری پوست و قسمت‌های سفید چشم را زرد رنگ می‌کند. با یک آزمایش خون پزشک وجود این بیماری را تشخیص داده و علت بروز آن را بررسی خواهد کرد.
منبع: سیمرغ
ارسال نظر