نقص نظام پایش ساخت و ساز

زهرا صدراعظم نوري رييس كميسيون سلامت،محيط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران در هشتادو هفتمین جلسه شورا طی نطقی نسبت به وضعیت ایمنی در اجرا و بهره برداری از پروژه های مختلف عمرانی و ساختمانی شهری واکنش نشان داد.

مشروح نطق به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

سال هاست که اخبار ناگوار حوادث غیرطبیعی بی وقفه از هرگوشه این شهر شنیده می شود و اقدامات موثر نیزاز آهنگ نامیمون آن نمی کاهد. از آمار بالای حوادث رانندگی گرفته تا آتش سوزی و نشت گاز و مرگ خاموش و فرونشست و سقوط ازداربست و ده ها مورد دیگر که یا ریشه در نبود قانون دارد یا منظور نکردن قانون و یا عدم نظارت بر حسن اجرای آن.

برخی از حوادث نیز به دلیل تعدد سازمان های مسئول، و سردرگمی در حوزه اجرا و نظارت، آمار بالایی را به خود اختصاص داده است. در این راستا وضع نابسامان پروژه های عمرانی وساختمانی شهر، با وجود متولیان و ارگان های متعدد قانونی، اجرایی و نظارتی محصول عدم یکپارچگی مدیریت شهری است که همواره کام شهر و شهروندان را تلخ کرده است.

به استثنای آمار حریق، بروز بیش از 25 هزار حادثه با عناوین مختلف در دو سال اخیر ، که منجر به کشته یا مصدوم شدن جمع کثیری از شهروندان شده است نشان از ضروت توجه و ارایه راهکار عاجل برای این قبیل حوادث دارد. از این جهت يكي از مطالبات مهم و به حق شهروندان تهرانی از نمايندگان خود در شوراي اسلامي شهر تامين حقوق آن ها به عنوان بهره برداران ساختمان هايي است كه بدون رعايت ضوابط ايمني و بي توجه به مقررات ملي ساختمان بنا می شوند. از آن جمله می توان به حادثه حریق در برج بدون پایان کار پارامیس متعلق به تعاونی مسکن دانشگاه تهران در 31 تیرماه 1397 و حادثه سقوط بالابر در پروژه ساختمانی تعاونی مسکن بسیج وزارتخانه ها در 13 شهریور ماه 97 اشاره کرد. این گونه حوادث هشدار جدی برای عدم توجه به ضوابط و مقررات ایمنی و ساختارشکنی توسط نهادها، دستگاه های دولتی و بخش خصوصی است که با ترجیح منافع بخشی به جای منافع عمومی مخاطرات شهر تهران را شدت می بخشند.

متاسفانه هردوحادثه به دلیل نقص در نظام پایش ساخت و ساز در مراحل طراحي، اجرا و بهره برداري، خسارات مالی و جانی غیرقابل توجیهی به شهروندان و کارگران وارد کرد و نشان داد که خلاهای مختلفی در نحوه دخالت حاکمیتی در امور ایمنی شهروندان وجود دارد و در زمان عدم استطاعات مالی ذینفعان بروز می نماید .

ضرورت وجود سیستم مدیریت یکپارچه بین ارکان مختلف متولی موضوع، اعم از شهرداری تهران، سازمان نظام مهندسی ساختمان، اداره کل بازرسی و حفاظت کار وزارت تعاون ورفاه اجتماعی را ایجاب می کند.

با وجود معضلاتي مانند عدم كنترل مناسب در مراحل طراحي تا اجرا، صوري بودن برخی نظارت ها، انجام عمليات اجرايي ساختمان توسط نيروي كار غيرماهر، عدم نظارت بر حسن اجرای مبحث 12 نظام مهندسی، خريد و فروش برگه هاي ظرفيت اشتغال مهندسين و عدم تنظيم عرضه و تقاضا، وجود دلالي و كاذب بودن قيمت خدمات مهندسي و غیره در سيستم ساخت و ساز ،موجب شده سازمان نظام مهندسی به جای حل مساله، درگیر اختلافات داخلی مجموعه خود باشد که در نتیجه شهروندان شاهد روند افزایشی وقوع حوادثی در ریزش گودبرداری ها، سقوط بالابرها، وقوع حریق در فرآیند احداث و بهره برداری از ساختمان های شهر باشند. همچنین در برخی موارد مشاهده شده که علی رغم اعلام گزارش تخلف در مراحل مختلف ساخت از سوی مهندسین ناظر ، بی توجهی مدیران شهری و عدم رعایت قوانین و مقررات، منجر به بروز مشکلات و نا ایمنی شده است.

به عنوان نماینده شهروندان عزیز تهرانی و به استناد ماده 35 قانون نظام مهندسی ساختمان از وزیر راه وشهرسازی انتظار دارم به عنوان ناظر عالی بر اجرای مقررات ملی ساختمان برای حل ریشه ای مشکلات موجود اقدامات عاجلی اعمال نمایند ، از وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و اداره کل بازرسی آن وزارتخانه انتظار استفاده از ظرفیت ماده 96 قانون کار برای پلمپ کارگاه های ساختمانی فاقد ایمنی را دارم و همچنین با توجه به بند 14 ماده 55 قانون شهرداری ها که صراحتا بیان می کند: "اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومی و کوچه ها و اماکن عمومی و و پرکردن و پوشاندن چاه ها و چاله های واقع در معابر و جلوگیری از گذاشتن هر نوع اشیاء در بالکن‌ها و ایوان های مشرف و مجاور به معابر عمومی که افتادن آنها موجب خطر برای عابرین است و جلوگیری از ناودان‌ها و دودکش‌های ساختمان‌ها که باعث زحمت و خسارت ساکنین شهرها باشد، از وظایف شهرداری است."

از مجلس محترم اسلامی و از رییس محترم شورای عالی استان ها انتظار دارم با توجه به گذشت بیش از نیم قرن از تصویب این قانون و شرایط نوین ساخت و ساز و مظاهر جدید نا ایمنی در حال حاضر، نسبت به اصلاح و بازنگری این قانون اقدام لازم معمول دارند تا شاهد بروز حوادث و رخداد های ناگوار در کلان شهر تهران نباشیم .