مترو نماد اقتصاد مقاومتی است باید به آن ارز پایین تر از نرخ دولتی تعلق گیرد

محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای شهر تهران به عنوان عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در نشست مطبوعاتی این کمیسیون که به مناسبت ارائه گزارش عملکرد یک ساله برگزار شده بود حاضر شد و به سوال خبرنگاران پاسخ داد.

وی در خصوص طرح توسعه مترو تهران به سابقه ایجاد مترو اشاره و تصریح کرد: مترو تهران در سال 52 و در زمانی که درآمدهای نفتی کشور به شدت بالا رفت و از طرفی ترافیک تهران حالت بدی را به خود گرفته بود کلید خورد.

رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: برای ایجاد طرح ترافیکی شهر تهران شرکتی فرانسوی به استخدام گرفته شد که این شرکت برای مترو 7 خط به طول 146 کیلومتر را در نظر گرفت که 4 خط به طول 64 کیلومتر آن در مرحله اول سایر خطوط تا 11 سال به اتمام برسد.

هاشمی رفسنجانی ادامه داد: شرکت مترو تهران در سال 54 با مصوبه مجلس وقت ایجاد می شود و با شرکت فرانسوی قراردادی برای تکمیل جزئیات طرح ایجاد خطوط مترو تهران بسته می شود.

به گفته وی اولین کلنگ مترو تهران در تپه های عباس آباد و در سال 56 به زمین می خورد و تا زمان انقلاب اسلامی 300 متر آن ساخته می شود.

رئیس شورای شهر تهران افزود: در ابتدای انقلاب برخی از انقلابیون که حتی تحصیل کرده های خارج کشور نیز بودند با طرح مترو مخالفت می کنند و استدلال آنها این بود که مترو برای برداشت پول مردم از بیت المال در حال ایجاد شدن است.

هاشمی رفسنجانی گفت: با این اظهار نظرها طرح مترو در سال 1360 به صورت کامل کنسل شده و حتی به صورت یک حرکت ضد انقلابی فرض می شود.

وی اظهار داشت: ریاست مجلس شورای اسلامی که در سال 1359 تشکیل شد در آن زمان برعهده آیت اله هاشمی رفسنجانی بود که البته ریاست مجمع نمایندگان تهران را نیز بر عهده داشت.

رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: یکی از مهمترین موضوعاتی که این مجمع پیگیری می کند موضوع مترو بوده و اعضای این مجمع که عباس شیبانی نیز در آن حضور داشت بر سر این موضوع همپیمان می شوند تا موضوع مترو را در کشور جا بیاندازند.

هاشمی رفسنجانی گفت: با فشار مجمع نمایندگان موضوع مترو مجددا در دولت مطرح می شود و باز رای نمی آورد تا اینکه آیت اله هاشمی رفسنجانی تصمیم می گیرد خطبه ای را در این خصوص برای مردم در نماز جمعه ایراد کند.

وی ادامه داد: آیت اله در این خطبه اظهار می دارند که مترو نه تنها برای تهران بلکه برای سایر کلان شهرها نیز لازم است ضمن اینکه موضوع ضرورت ایجاد فاضلاب شهری را نیز در این خطبه مطرح می کنند.

رئیس شورای شهر تهران اظهار داشت: رئیس مجلس شورای اسلامی شخصا این طرح را پیگیری می کند تا بار دیگر در دولت مطرح شده و برای حمایت از آن در جلسه هیات دولت- به عنوان تنها باری که یک رئیس مجلس برای تصویب موضوعی در دولت در این هیات شرکت می کند- شرکت کرد و جالب است که این طرح با رای لب مرزی که هیچ یک از وزرای اقتصادی به آن رای نداده بودند، رای لازم را کسب می کند.

هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: در نهایت تصویب می شود که مترو ساخته شود ولی پولی به آن داده نشود و مترو هزینه خود را از طریق TOD تامین کند.

در نهایت نخستین بودجه مترو از طریق بانک های تجارت و ملت تامین می شود.

رئیس شورای شهر تهران اظهار داشت: البته در همین سالها آیت اله هاشمی رفسنجانی خدمت امام راحل (ره) می رسند و عنوان می دارند که اگر در جایی شهرداری پذیره (تراکم) ای فروخت 50 درصد آن برای تکمیل مترو به راه آهن شهری داده شود که امام (ره) نیز دستور این موضوع را صادر می کنند. از این روی باید یادآور شد که شهرداری تاکنون از بابت فروش پذیره و تراکم به مترو بدهکار است.

هاشمی رفسنجانی در ادامه به طرح توسعه مترو اشاره کرد و گفت: با بزرگ شدن تهران و عدم توانمندی پاسخگویی طرح اولیه مترو تهران مجددا شرکت فرانسوی طراح مترو تهران برای تدوین طرح توسعه مترو فراخوانده شد که این شرکت در سال 1386 طرح خود را به نتیجه رساند.

وی تصریح کرد: در این طرح آمده است که تهران نیاز به 12 خط مترو متشکل از 8 خط درون شهر و 4 خط اکسپرس که ارتباط تهران با شهرهای اقماری را برقرار می کند دارد. شهر تهران در این طرح باید با 250 ایستگاه مترو ظرفیت جابه جایی 10 میلیون نفر مسافر را ایجاد کند.

رئیس شورای شهر تهران در پاسخ به سوالی در خصوص عدم پیشرفت در خطوط 6 و 7 مترو تهران گفت: مترو به عنوان موضوعی به شمار می رود که می توان با حدی از ساخت و ساز آن را راه اندازی کرد.

وی اظهار داشت: امروز این خطوط کمتر از 50 درصد پیشرفت دارد این در حالی است که تصور می شود این خطوط حدود 95 درصد تکمیل شده است.

هاشمی رفسنجانی تصریح کرد: 50 درصد مترو به حوزه سیویل(عملیات عمرانی) و 50 درصد به تکمیل تجهیزات ثابت و متحرک باز می گردد.

وی ادامه داد: امروز این خطوط اصلا تجهیزات متحرک ندارند و تجهیزات ثابت آن نیز در حدود 5 تا 6 درصد تکمیل شده است.

رئیس شورای شهر تهران گفت: در حوزه عمرانی نیز 20 درصد به ساخت تونل اختصاص دارد که این حوزه کامل شده است؛ 20 درصد نیز تکمیل ایستگاهها است که حدود 15 تا 17 درصد به اتمام رسیده است و 5 تا 7درصد نیز مربوط به پایانه است که اصلا چنین موضوعی ایجاد نشده است و باقی به موضوع هواکش و پست برق و این قبیل تجهیزات تعلق دارد که مجموع اینها نشان می دهد که این خطوط زیر 50 درصد تکمیل شده است.

هاشمی رفسنجانی به بودجه 3000 میلیارد تومانی این خطوط اشاره کرد و گفت: پیشرفت کنونی نشان می دهد که این اعتبار در محل برنامه هزینه نشده است و حتی در دوره کنونی نیز اشتباهی در معاونت حمل و نقل و ترافیک اتفاق افتاد که 700 میلیارد تومان از این اعتبار در کل مترو هزینه شد در حالی که می شد این بودجه برای تکمیل بخشی از خط به طور متمرکز هزینه شود.

وی در خصوص تاثیر تحریم بر مترو گفت: از آنجا که ساخت مترو و تجهیزات آن بومی است، تحریم تاثیری بر آن ندارد و امیدواریم در آینده نیز تاثیری نداشته باشد.

رئیس شورای شهر تهران تاکید کرد: مترو موضوعی کاملا محیط زیستی و اقتصادی است و نمادی برای اقتصاد مقاومتی است از این روی ضرورت دارد که دلار دولتی با نرخ 4200 تومانی و حتی 3900 تومانی به آن تعلق گیرد.

هاشمی رفسنجانی در پاسخ به سوالی در خصوص اتصال مترو به پایانه های مسافربری شهری گفت: اشتباهی در حوزه حمل و نقل در کشور رخ داد و آن این بود که به جای هزینه کرد در راه آهن در حوزه های دیگر سرمایه گذاری شد و دلیل آن پایین بودن نرخ سوخت در ایران است.

وی اظهار داشت: امروز شاهدیم که افراد به استفاده از خودروهای شخصی اقبال دارند و حتی استفاده از اتوبوس های برون شهری کاهش یافته است.

رئیس شورای شهر تهران گفت: با این مترو به پایانه های شهر تهران متصل است و پس از ساخت پایانه شرق نیز اتصال مترو به این پایانه نیز در دستور کار قرار می گیرد.

هاشمی رفسنجانی در پاسخ به سوالی در خصوص منبع تامین اعتبار مترو تهران گفت: نخستین منبع تامین اعتبار مترو بودجه خود شهرداری است به نحوی که مترو باید به عنوان نخستین اولویت شهر مطرح شود.

وی اظهار داشت: وقتی چنین تعریفی ایجاد شود دیگر به سراغ انجام پروژه هایی همچون ساخت باغ پرندگان نمی رویم که مجبور شویم برای ایجاد مترو از بانک وام دریافت کنیم.

رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: دیگر منبع تامین اعتبار مترو قانون حمایت از حمل و نقل ریلی درون شهری است که بر اساس آن دولت باید معادل حداقل هزینه شهرداری در مترو هزینه کند.

هاشمی رفسنجانی افزود: مجتمع های ایستگاهی منبع بسیار مهم دیگری استکه می توان به وسیله آن اعتبار مورد نیاز ایستگاه و حتی ایجاد تونل ها و هواکش های مترو را تامین کرد.

وی اظهار داشت: اگر به این موضوع توجه می شد به جای ساخت برج در کوچه های 6 متری در اطراف ایستگاههای مترو ساخته می شد که متاسفانه به دلیل مترو محور نبودن حمل و نقل شهری چنین اتفاقی رخ نداده است.

رئیس شورای شهر تهران اظهار داشت: از آنجاکه از 20 میلیون سفر درون شهری باید 10 میلیون سفر توسط مترو انجام گیرد می توان با سیاست گذاری صحیح مترو را از درون خودش ساخت.

وی دیگر محل تامین اعتبار مترو را از محل کاهش مصرف سوخت از وزارت نفت دانست و گفت: البته وزارت نفت بر این موضوع تاکید دارد اما شرایط خودش را دارد.

وی اظهار داشت: شهرداری در حالی تاکنون یک ریال هم از این محل دریافت نکرده است که تاکنون 4 هزار میلیارد تومان در مترو سرمایه گذاری کرده و 3 میلیون سفر را پوشش می دهد که می توان گفت وزارت نفت سالانه باید حدود 90 میلیون دلار به شهرداری پرداخت کند.

رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: البته به جز تمام این موارد امروز شهرداری به عنوان بدهکار بانکی شناخته می شود و بانکها با وی تعامل خوبی ندارند که باید در شورای پول و اعتبار مورد پیگیری قرار گیرد.

هاشمی رفسنجانی گفت: از آنجا که مترو باعث کاهش مصرف سوخت است می تواند از بانک وام دریافت کند و وزارت نفت به ازای صرفه جویی ضمانت لازم را داشته باشد و این موضوع باید در سازمان برنامه ریزی و در سطح دولت و رئیس جمهور مورد پیگیری قرار گیرد.

وی گفت: سابقه تاریخی نیز همین را نشان می دهد که اصغر ابراهیمی، اعتباری را از آیت اله هاشمی رفسنجانی برای مترو دریافت کرد. من نیز در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی اعتباری را از وی دریافت کردم در زمان احمدی نژاد نیز این پیگیری انجام گرفت که به من داده نشد اما به آقای درویش مدیرعامل پیشین مترو این اعتبار داده شد. اما تاکنون شاهد دریافت اعتبار از آقای روحانی نبوده ایم.