ناگفته های شرمن درباره ایران

واشنگتن پست افزود: شرمن شاید خارج از واشنگتن نام خیلی آشنایی نباشد، اما این چیزی است که ممکن است از یک مقام ارشد سابق وزارت امور خارجه درگیر در مذاکرات حساس با دشمنان قدیمی و کشورهای یاغی، انتظار داشته باشید. اکنون او کتاب جدید خاطرات را منتشر کرده که با ارائه نگاهی دقیق به مذاکرات منجر به توافق هسته ای با ایران، یک خلاء مهم در تاریخ معاصر را پر می کند. شرمن از مذاکره کنندگان اصلی طرف آمریکایی درجریان مذاکرات برجام بود.

یکی از جوانب خاص و مهم این کتاب توصیف های شرمن از مذاکرات تسهیل شده توسط سلطان عمان بین آمریکا و ایران بود که در سال ۲۰۱۲ آغاز شد. شرمن زمانی به مذاکرات پیوست که از قبل آغاز شده بود.

شرمن در این کتاب با عنوان ۳۹;شهامت مذاکره۳۹; (Not for the Faint of Heart) می نویسد: ما هیچوقت یک توافق جامع با سایر کشورهای گروه 1+5 یا بدون بازبینی کنگره را نهایی نمی کردیم بلکه نیاز ما به کار محرمانه عمدتا ناشی از بی اعتمادی ما به ایران بود.محرمانه بودن به هر دو تیم اجازه می داد تا ایده های جدید را بررسی کنند بدون اینکه درمعرض انتقادهای سیاسی و حزبی در داخل کشورهای خود برای خراب کردن هرگونه توافقی قرار گیرند.

به نوشته واشنگتن پست، آن مذاکرات سنگ بنای توافق سال ۲۰۱۵ بین ایران ، آمریکا و گروهی از قدرت های بزرگ را بنا نهاد که هدف آن محدود کردن برنامه هسته ای ایران بود .

پرزیدنت ترامپ پیشتر در سال جاری میلادی از این توافق خارج شد. شرمن با توضیح تلاشهای متعاقب تماسهای اولیه درسال 2012 ، بطور شفاف یادآوری می کند که دیپلماسی متضمن کار سخت، مداومت و انباشت تجربه است. به بیان دیگر ، بر خلاف رویکرد دولت کنونی ، مذاکره به معنی ظاهر شدن در مکانی ، گرفتن عکس و بیان آن به عنوان موفقیت نیست.

شرمن تصاویر صادقانه ای از همتای مذاکراتی خود محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و معاونان او عباس عراقچی و مجید تحت روانچی به تصویر می کشد. هر چند او می داند که آنها نماینده حکومتی هستند که بطور اساسی با ایده آمریکا مخالف است اما همچنین درک می کند که ارائه توافق در تهران نیز به اندازه واشنگتن دشوار خواهد بود.

حس همدلی او با همتایان ایرانی موجب خوانش ناخوشایندی در تهران خواهد شد و این حقیقت که این مولف خاص اتفاقا یهودی و یک زن است حتی موجب تعجب بیشتر در میان تندروهای ایدئولوژیک ایران خواهد شد.

شرمن می نویسد: صرفنظر از اینکه ما خریدار فرهنگ سیاسی ایران بودیم یا نه ، لازم بود که دینامیک های آن را درک کنیم و نیازمند چسبی بودیم که آنها را به فرایندی متصل کنیم و آنها را پشت میز مذاکره نگاه داریم. این مضمون اصلی کتاب است و یک یادآوری مهم است از اینکه فرایندی که او برای سالها رهبری کرد ، پایدارترین تماس سطح بالا با تهران از زمان ریاست جمهوری جیمی کارتر بود.

مردم در دهه های آینده همچنان درباره منطق تماس و گفتگوی باراک اوباما با تهران بحث خواهند کرد و دیر یا زود آمریکا دوباره ناگزیر از مذاکره با ایرانی ها خواهد بود، مگر اینکه حکومت ایران از هم بپاشد.