مناره های دارالضیافه،جاذبه ای تاریخی در اصفهان

اصفهان را به نام نصف جهان می‌شناسیم، شهری مملوء از تاریخ، معماری و هنر که بنا‌های تاریخی زیادی را در خود جای داده و گردشگران زیادی دارد. در جای جای اصفهان آثاری را می‌بینید که روایت گر قدمت طولانی این شهرند و هنر مردمان ایران زمین را به خوبی نشان می‌دهند. در این شهر از بنا‌هایی بازدید می‌کنید که پس از گذشت سالیانی طولانی همچنان پابرجا هستند و قصه‌هایی شنیدنی برای گردشگران دارند. اصفهان مناره‌های تاریخی زیادی را در خود جای داده که شاید در بین آن ها، منار جنبان از همه معروف‌تر باشد، اما مناره‌های دارالضیافه هم یکی دیگر از جذاب‌ترین مناره‌های این شهرند. می‌خواهیم درباره مناره‌های دارالضیافه در اصفهان حرف بزنیم، در ادامه ما را همراهی کنید.

کافیست نگاهی کوتاه به تاریخ معماری اسلامی بیندازیم تا خیلی زود متوجه شویم که بیشتر مناره‌های ایران به خصوص مناره‌های استان اصفهان برای دوره سلجوقی و صفویه هستند، چون این شهر در این دوره‌ها به عنوان پایتخت اهمیت خاصی داشته و در همین دوران بود که بنا‌هایی جذاب و ماندگار زیادی ر. در گوشه گوشه شهر قد برافراشتند. با دیدن مناره‌ها فکر می‌کنید که با سازه‌ای ضعیف روبرو هستید و از اینکه مناره‌های تاریخی توانسته اند در برابر گذر قرن‌ها مقاومت کنند متعجب می‌شوید، اما واقعیت این است که مناره‌ها بنا‌هایی مستحکم و قوی اند و از آن جایی که سقف ندارند بارش برف و باران اثر زیادی بر روی آن‌ها نمی‌گذارد و در نتیجه فرسایش ان‌ها با تاخیر روبرو است. مناره‌های دارالضیافه هم از این قضیه مستثنی نیستند و در زمان‌های دور از آن‌ها استفاده‌های زیادی می‌شده است.

از نظر لغوی مناره، نشانه‌ای از جنس سنگ و خشت است که در مسیر راه‌ها و جاده‌ها برپا می‌شدند. در واقع در گذشته برای اینکه مسافران بتوانند راه را پیدا کنند بر روی مناره‌ها برای روشنایی مسیر، چراغی روشن می‌شد. کاربرد مناره‌ها فقط محدود به راهنمایی مسافران نبود و از آن‌ها برای گفتن اذان هم استفاده می‌شد و نمادی برای پیروزی هم به شمار می‌رفتند. اصفهان یکی از اصیل‌ترین و مهمترین شهر‌های ایران برای نمایش معماری بعد از اسلام است و مملوء از بنا‌های تاریخی بسیاری ست که در میان آن‌ها مناره‌هایی باشکوه هم به چشم می‌خورند که معماری همه آن‌ها شامل ۴ بخش اصلی است که به پایه، ساقه، سرپوش و راس تقسیم بندی می‌گردند.

بدون شک یکی از جذاب‌ترین مناره‌های اصفهان مناره‌های دارالضیافه است که قدمت آن به قرن هشتم هجری برمی گردد. مناره‌های دارالضیافه شامل دو مناره هستند که معماری جذابی دارند و عده‌ای از گردشگران پرشمار اصفهان در بازدید از این شهر از آن‌ها هم دیدن می‌کنند. در وسط دو مناره دربی دیده می‌شود که نشان می‌دهد آن‌ها باقی مانده‌ای از دو بنای بزرگ اند.

مناره دارالضیافه در چهارراه ابن سینا اصفهان و در خیابان کمال جای دارد و از آثار ملی ایران است. در بالای سر در چشمتان به دو گلدسته جذاب مدور آجری می‌افتد که به مقرنس کاری و کاشی معرق رنگین مزین شده اند و پوششی از کاشی فیروزه‌ای در بافت شطرنجی و آجری دارند. این مناره‌ها ۳۸ متر ارتفاع دارند و بر روی پایه‌های هشت ضلعی ساخته شده اند. در گذشته در بالای مناره‌ها کتیبه‌ای با خط ثلث بوده که امروز به جز یک آیه از آن باقی نمانده است، آیه‌ای که این نظریه را در ذهن شکل می‌دهد که مناره‌ها مسجد بوده اند.

شکل ظاهری مناره‌ها به گونه‌ای است که از پایین به بالا یک ساق و در فراز، یک طوق به عنوان گلوگاه دارند. در بالای گلوگاه قسمتی به شکل چتر دیده می‌شود که به نعلبکی معروف است و در بالاترین قسمت مناره هم بخشی به نام تاج به چشم می‌خورد. سبک مناره‌ها و تزئینات آن‌ها برای دوره ایلخانی است هرچند که برخی، این مناره‌ها را متعلق به دوره سلطان سنجر سلجوقی می‌دانند. در واقع تاریخ ساخت دقیق مناره‌ها مشخص نیست، چون کتیبه‌ها که در حکم شناسنامه بنا هستند در پس گذر سال‌ها از بین رفته اند.

عده‌ای هم این مناره‌ها را بقایای به جای مانده از عمارت تاریخی می‌دانند. این مناره‌ها به دارالضیافه معروف است و درباره علت نامگذاری آن نظر‌های زیادی وجود دارد. عده‌ای بنای اصلی عمارت را جایی برای پذیرایی از مهمانان و یا مهمانسرایی می‌دانند که در کنار آن هم مسجدی بوده که امروز فقط مناره هایش باقی مانده است، البته عده‌ای هم مناره‌ها را صرفا برای هدایت مسافران می‌دانند در واقع با آتشی که بر روی مناره‌ها روشن می‌شده مسافران از دور مسیر را تشخیص می‌دانند. گروه سومی هم وجود دارند کسانی که معتقدند باعث و بانی ساخت مناره‌ها کسی به نام ضیاء بوده و نام خود را بر روی مناره‌ها گذاشته است. پیشنهاد می‌کنیم در سفر به اصفهان بعد از بازدید از جاذبه‌های معروف اصفهان از این دو مناره زیبا هم دیدن کنید، بنایی که قدمت آن به صد‌ها سال قبل برمی گردد و جاذبه‌ای جذاب برای علاقمندان به تاریخ و معماری است.

اصفهان از آن شهر‌هایی است که نمی‌توان به راحتی از کنارش گذشت، شهری که ملقب به نصف جهان است و حتی گردشگران زیادی از دیگر نقاط دنیا به شوق دیدن جاذبه هایش به آن سفر می‌کنند. مطمئنا خاطره‌های سفر به اصفهان و جاذبه هایش برای همیشه در گوشه‌ای از ذهنتان ثبت می‌شود و دلتان می‌خواهد دوباره و دوباره به این شهر برگردید و دیداری تازه کنید، در گوشه‌ای از میدان تاریخی نقش جهان بنشینید و محو تماشای جاذبه‌هایی شوید که هر کدام روایتگر تاریخ باشکوه و پرفراز و نشیب این سرزمین است. اصفهان یکی از جذاب‌ترین مقاصد گردشگری ایران است و حتی اگر تا به حال هم سفری به آن نداشته اید احتمالا با شنیدن وصفش، سفر به آن از را از هدف‌های گردشگری آینده تان قرار داده اید.

منبع:الی گشت