۱۶ ویژگی افراد جذاب که در آیات و روایات گفته شده‌اند

پارسینه : اگرچه خلق و خوی افراد، فرهنگی که در آن بزرگ شده اند و چگونگی تعاملات آن‌ها با دیگران در میزان جذابیت شان تاثیرگذارست با این حال عوامل دیگری نیز وجود دارند که شخصی را در نگاه دیگران جذاب‌تر به نظر می‌رساند. با یادگیری و به کارگیری برخی از خصوصیات می‌توان به افزایش جذابیت شخصیتی کمک کرد. در این مقاله به برخی از این خصوصیات که در آیات و روایات به آن اشاره شده است می‌پردازیم.

۱. خوش اخلاقی
خداوند در سوره آل عمران آیه ۱۵۹ می‌فرمایند:
به (برکت) رحمت الهی، در برابر آنان [مردم]نرم (و مهربان) شدی! و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو، پراکنده می‌شدند. پس آن‌ها را ببخش و برای آن‌ها آمرزش بطلب! و در کارها، با آنان مشورت کن! اما هنگامی که تصمیم گرفتی، (قاطع باش! و) بر خدا توکل کن! زیرا خداوند متوکلان را دوست دارد
حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: چه بسا عزیزی که خلق ناپسند به ذلت و خواریش افکنده و چه بسا ذلیلی که حسن خلق محبوب و عزیزش ساخته است.
امام صادق (علیه السّلام) می‌فرمایند:شما این ظرفیت را ندارید که همه‌ی مردم را [با اموالتان]در حیطه‌ی محبّت خود و در حیطه‌ی ارتباط با خود نگه ندارید؛ با مال این کار را نمی‌توانید بکنید، اما یک وسیله‌ای دارید برای اینکه بتوانید دل‌های همه یا اکثر مردم را به خودتان نزدیک کنید. آن چیست؟ آن «اخلاق» است.

۲. حلم
مردی از اهالی شام می‌گوید: روزی در مدینه شخصی را دیدم با چهره‌ای آرام و بسیار نیکو و دارای حسن جمال که تا به حال چنین مردی ندیده بودم و به طرز زیبایی هم لباس پوشیده و سوار بر مرکبی بود دل من به طرف او مایل شد و درباره او پرسیدم، گفتند: حسن بن علی بن ابیطالب (ع) هست با شنیدن نام او خشمی سوزان سرتاپای وجودم را فراگرفت و بر علی بن ابیطالب حسد بردم که چگونه او چنین پسری دارد. پیش او رفته و پرسیدم، آیا واقعاً تو فرزند علی (ع) هستی؟ (گویا مرد شامی همان طور که گفته شد علی (ع) را سزاوار داشتن چنین فرزندی نمی‌دید و این هم در اثر تبلیغات سوء معاویه در شام بوده است). وقتی تأیید کرد، من او و پدرش را ناسزا گفتم، پس از آنکه به ناسزاگویی پایان دادم، به من سلام کرده و خندید و پرسید:

آیا غریب هستی؟ گفتم: آری! فرمود: با من بیا گویا امر بر تو مشتبه شده است، اگر چیزی بخواهی به تو عطا می‌کنم، اگر طلب ارشاد کنی، تو را هدایت می‌کنم و اگر در حمل بار کمک بخواهی کمکت می‌کنم و اگر گرسنه باشی تو را سیر می‌کنم و اگر برهنه باشی تو را می‌پوشانم و اگر محتاج باشی بی‌نیازت می‌کنم و اگر رانده شده‌ای ترا پناه می‌دهم و اگر مهمان ما باشی تا وقت رفتن از تو پذیرایی می‌کنم، زیرا که خانه ما روی هر نیازمندی باز است.

مرد شامی، چون این سخنان را که از روی حلم و بردباری امام بیان می‌شد، شنید شروع به گریستن کرد و گفت: شهادت می‌دهم که شما خلیفه خدا در روی زمین هستید و خدا بهتر می‌داند که رسالت و خلافت را در کجا قرار دهد و پیش از آنکه تو را ملاقات کنم، تو و پدرت دشمن‌ترین خلق در نزد من بودید و حالا که تو و پدرت را شناختم، محبوب‌ترین خلق خدایید نزد من، گویا پس از این برخورد، امام مرد شامی را به خانه خود می‌برند و تا مدتی که در مدینه بود میهمان حضرت بود و از محبّان و مریدان امام مجتبی (ع) شد و دیدگاهش نسبت به خاندان پیامبر (ص) دگرگون و در زمره شیعیان اهل بیت (ع) داخل شد
امام حسن عسکری (علیه السلام): هرکس ورع و احتیاط در روش زندگیش، بزرگوارى و سخاوت عادت برنامه اش و صبر و بردبارى برنامه اش باشد؛ دوستانش زیاد و تعریف کنندگانش بسیار خواهند بود.
حضرت علی (علیه السلام) می‌فرماید: با حلم دوستان زیاد میشوند.

۳. سلام کردن به یکدیگر
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
به خدایى که جانم در اختیار اوست، وارد بهشت نمى شوید مگر مؤمن شوید و مؤمن نمى شوید، مگر این که یکدیگر را دوست بدارید. آیا مى خواهید شما را به چیزى راهنمایى کنم که با انجام آن، یکدیگر را دوست بدارید؟ سلام کردن بین یکدیگر را رواج دهید.

۴. تقوا
در آیه ۹۶ سوره مریم آمده است:
مسلّما کسانى که ایمان آورده و نیکوکار شدند، خداى رحمان، محبّتى براى آنان در دل‌ها قرار مى دهد.
پیامبر صلی الله علیه و آله:
خداوند، هرگاه بنده اى از امّت مرا دوست بدارد، محبّت او را در دل برگزیدگان خود و در جان فرشتگان و ساکنان عرش مى اندازد، تا او را دوست بدارند. این است محبوب حقیقى. خوشا به حال او! و در قیامت، شفاعت او در پیشگاه خداوند، پذیرفته مى شود.

۵. تواضع
امام صادق (علیه السلام):سه چیز است که محبّت مى‏ آورد: دین، فروتنى و بخشش.

۶. هدیه دادن.
اما علی (علیه السلام):هدیه سبب جلب محبت است.
امام صادق علیه السلام: به یکدیگر هدیه دهید تا بینتان محبت برقرار شود؛ همانا هدیه دادن کینه‌ها را (از دل ها) می‌برد».

۷. احسان و نیکی
فضیل (از امام باقر یا امام صادق علیهما السّلام) نقل کند که فرمود: احسان هاى نیکو و خوشروئى، جلب محبت کنند و به بهشت در آورند، و بخل و ترشروئى، از خدا دور کنند و به دوزخ درآورند.

۸. دست دادن
امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «با یکدیگر مصافحه کنید چرا که مصافحه کینه‌ها را می‌زداید.»
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: به یکدیگر دست بدهید که محبت را زیاد می‌کند.

۹. صله رحم
امام علی علیه السلام می‌فرماید: «صله رحم… انسان را در میان خانواده و بستگانش محبوب می‌سازد.»
پیامبر خدا صلی الله و علیه و آله فرمودند: هر کس نیکی به پدر و مادر و صله رحم را برایم ضمانت کند، من نیز زیادی مال، طول عمر و محبت او را در دل خویشاوندان ضمانت می‌کنم».

۱۰. اظهار محبت
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: مرد وقتی به زنش بگوید دوستت دارم، این سخن هرگز از دل او بیرون نمی‌رود.
مردی به امام باقر عرض کرد: من فلانی را دوست دارم، حضرت فرمود:: او را از این دوستی آگاه کن، که برای دوام مو ثرتر و در الفت بهتر است

۱۱. خوش آمد گویی
حضرت علی علیه السلام فرمود:: روی باز و گشاده و بخشش و نیکی و خوش آمد گفتن، موجب دوستی مردم است.

۱۲. قرض دادن
امام باقر علیه السلام فرمود: سه چیز محبت می‌آورد، قرض و تواضع و بخشش

۱۳. خدمت به مردم
مردی نزد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمد و از حضرت سوالاتی کرد از جمله پرسید: چه کنم تا مردم مرا دوست بدارند؟
حضرت فرمود:به مردم نیکی کن و چشم به داشته آن‌ها نداشت باش و به آن طمع مکن تا تو را دوست بدارند.

۱۴. خوب حرف زدن
امام سجاد علیه السلام فرمود: سخن زیبا، دارایی را زیاد و روزی را افزایش می‌دهد، اجل را به عقب می‌اندازد و انسان را نزد خانواده محبوب و وارد بهشت می‌کند

۱۵ سخاوت و کرم
امام علی (علیه السلام) در احادیثی می‌فرمایند: بخشندگى آدمى او را محبوب مخالفانش میکند و بخلش او را نزد فرزندانش هم منفور میسازد»
بر شما باد بر سخاوت و حسن خلق که سبب زیادی رزق و ایجاد محبت میشود.
هیچ چیز مانند سخاوت و مدارا و حسن خلق محبت ایجاد نمیکند.

۱۶. صدا کردن با نام مناسب
رسول خدا صلى الله علیه و آله نقل شده که فرمود:
«سه چیز است که محبت انسان را نسبت به برادر دینی اش صفا میبخشد با چهره گشاده با او روبرو شود و در مجلس جاى مناسب به او دهد و او را به محبوب‏ترین نام‏هایش صدا بزند»