پیامد‌های جنگی که ترامپ به راه انداخت

در یک سال گذشته دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا سیاست‌های تجاری خصمانه‌ای علیه هند و همچنین چین اتخاذ کرده است و این دو کشور را متهم کرده است تعرفه‌هایی را بر کالا‌های آمریکایی اعمال می‌کنند که به مراتب بیشتر از آن چیزی است که آمریکا بر کالا‌های هندی و چینی در نظر گرفته است.

هند هم اخیرا اعلام کرد در تلافی تعرفه‌های آمریکا بر روی واردات آلومینیوم و فولاد از هند، متقابلا تعرفه واردادت ۲۹ قلم کالای وارداتی از آمریکا را تا ۵۰ درصد افزایش داده است. فهرست تعرفه‌ها، سیب، بادام، گردو و برخی محصولات صنعتی از جمله فلزات را شامل می‌شود.

هند با این تصمیم و افزایش تعرفه‌های کالا‌های وارداتی از آمریکا حدود ۲۴۰ میلیون دلار درآمد کسب خواهد کرد.
وزارت دارایی چین هم در اقدامی تلافی جویانه، ۲۵ درصد تعرفه بر روی ۱۰۶ قلم کالای وارداتی از آمریکا به ارزش ۵۰ میلیارد دلار وضع کرد.
چین اعلام کرده است به همان میزانی که آمریکا بر روی کالا‌های چینی تعرفه وضع کند، مقابله به مثل خواهدکرد.

اینکه دومین و سومین اقتصاد جهان تصمیم گرفته اند تا تعرفه‌های گمرکی مشابهی برای کالا‌های آمریکایی وضع کنند بدان معناست که هند و چین در حال استفاده از فرصت موجود برای گسترش روابط خود هستند.
روزنامه 'بیزینس تایمز' چاپ هند با اشاره به اینکه تاکید کرد هر چند این آمریکا بود که جنگ تجاری را آغاز کرد و تعرفه گمرکی آلومینیوم و فولاد را افزایش داد، اما این اقدامات کشور‌های مورد هدف را وادار کرد تا تمهیدات متقابل به کار بگیرند.

در ماه جاری ترامپ تهدید کرد اگر چین به اقدامات آمریکا مبنی بر وضع تعرفه‌های گمرکی بالاتر برای واردات کالا‌های چینی به ارزش ۵۰ میلیارد دلار واکنش نشان دهد، آمریکا ۱۰ درصد تعرفه‌های گمرکی کالا‌های وارداتی چین به ارزش ۲۰۰ میلیارد دلار را افزایش خواهد داد. این تهدید‌های آمریکا سبب نگرانی چین و هند و همچنین سایر کشور‌ها شده است.

ترامپ همچنین تهدید کرده است اگر چین بار دیگر واکنش نشان دهد، آمریکا تعرفه واردات کالای چینی به ارزش ۲۰۰ میلیارد دلار را افزایش خواهد داد که این امر سبب خواهد شد تا مجموعا ۴۵۰ میلیارد دلار از صادرات چین به آمریکا تحت تاثیر قرار گیرد.

اهمیت تجارت دوجانبه به حجم و وسعت آن بستگی دارد. بر اساس داده‌های دولت آمریکا، چین در سال گذشته ۱۲۹.۸۹ میلیارد دلار کالای آمریکایی وارد کرده است درحالی که آمریکا ۵۰۵.۴۷ میلیارد دلار کالای چینی وارد کرده است.

در میان افزایش تنش تجاری میان چین و آمریکا، پکن به دهلی نو به عنوان یک متحد بالقوه و بیمه تضمینی در صورت آغاز یک جنگ تمام عیار تجاری با آمریکا نگاه می‌کند.
چین و هند از نظر تولید ناخالص داخلی دارای موقعیت مناسبی در جهان هستند. این دو کشور به عنوان همکاران تجاری مسولیت پذیر باید اطمینان حاصل کنند که جهان تجارت باز و بدون محدودیت باقی بماند.

در این میان کارشناسان و حتی رسانه‌های چین مانند روزنامه 'گلوبال تایمز' در صدایی واحد با همکاران هندی خود پیشنهاد کردند که همکاری در سیاست گذاری میان هند، چین و کشور‌های اروپایی برای مقابله با یک جانبه گرایی ترامپ باید تقویت شود و این اقتصاد‌ها باید روابط در سطح عالی خود را افزایش دهند. آن‌ها تاکید می‌کنند این تعاملات صرفا محدود به خود این کشور‌ها نمی‌شود بلکه به نفع حفظ نظام جهانی تجارت هم هست.

شی جین پینگ رئیس جمهور چین به نارندرا مودی نخست وزیر هند پیشنهاد داده است که دو کشور باید به یک هدف تجارت دو جانبه جدید به ارزش ۱۰۰ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۰ دست یابند. چین به دنبال واردات برنج غیر باسماتی و شکر از هند جهت جبران کسری تجاری از سوی هند است.

با توجه به داده‌های منتشر شده از سوی سازمان گمرک دو کشور، اگرچه پیش از این دو کشور اعلام کرده بودند که تا سال ۲۰۱۵ تجارت دوجانبه آن‌ها باید به ۱۰۰ میلیارد دلار برسد، اما این تجارت در سال گذشته تنها به ۸۴.۴۴ میلیارد دلار رسید.
چین و هند چاره‌ای جز افزایش تجارت دوجانبه میان یکدیگر ندارند، زیرا دهلی نو نیز متوجه حملات دونالد ترامپ شده است. در ماه جاری ترامپ ضمن تهدید به قطع روابط تجاری با کشور‌هایی که از آمریکا ' دزدی' می‌کنند، اعلام کرد هند برای برخی از کالا‌های آمریکایی یک تعرفه گمرکی صد درصدی وضع کرده است.
این سخنان ترامپ در حالی منتشر می‌شود که تجارت دوجانبه هند و آمریکا در سال گذشته با ۱۱ میلیارد دلار افزایش به ارزش ۱۲۵ میلیارد دلار رسیده است.

اما با گسترش رویکرد محافظه کارانه آمریکا، هند و چین به یکدیگر نزدیک‌تر می‌شوند. مودی در سفر اخیر خود به ووهان چین با رئیس جمهور این کشور در خصوص روابط تجاری گفتگو کرد.
مودی گفت: هند و چین در یکهزار و ۶۰۰ سال گذشته به عنوان موتور‌های اقتصاد جهانی ایفای نقش کرده اند. افزایش تعاملات اقتصادی میان دو کشور امری اجتناب ناپذیر است.

اما برای گسترش روابط تجاری میان دو کشور چین اول باید برای کاهش کسری تجاری هند با این کشور که در سال گذشته به ۵۱ میلیارد دلار رسیده بود اقدام کند. دو کشور در سال ۲۰۱۴ یک توافقنامه جهت رفع کسری تجاری تا سال ۲۰۱۹ امضا کرده بودند.
وزارت خارجه چین از حمله مودی به افزایش سیاست‌های محافظه کارانه در جهان در جریان سخنرانی وی در نشست اقتصادی داووس که در ماه ژانویه سال جاری برگزار شد استقبال کرد.

در حالی که هند باید تعاملات خود با چین را حفظ کند، این کشور همچنین باید به ارتباط با واشنگتون ادامه دهد و برای بدست آوردن یک تخفیف گمرکی در مقابل کاهش تعرفه‌های گمرکی برای کالا‌های آمریکایی تلاش کند.
چین از نزدیک شدن به هند سود خواهد برد، زیرا طبق پیشبینی‌های انجام شده تا ده سال آینده دهلی نو با ۶.۵ درصد رشد اقتصادی، در جهان پیشرو خواهد بود.

چین در حال حاضر تلاش می‌کند روابط تجاری با هند را در بحبوحه درگیری‌های اقتصادی با آمریکا بهبود ببخشد و به همین دلیل شرکت‌های چینی که هم اکنون در هند سرمایه گذاری کرده اند درحال گسترش نفوذ خود در این کشور هستند.

خلاصه آنکه، پتانسیل همکاری اقتصادی و تجاری میان هند و چین بسیار زیاد است و چین هم مانند تمام دنیا می‌بیند که هند به سرعت در تولید و سایر بخش‌ها پیشرفت بدست می‌آورد.

چین و هند هر دو می‌توانند از طریق مذاکره و دادن امتیاز‌هایی به ترامپ خود را از تهدید‌های آمریکا نجات دهند. اما هر دو بر این نکته آگاهند که بی ثباتی و عدم قطعیت همچنان بر روابط تجاری آن‌ها و آمریکا حکم فرما خواهد بود که این امر گسترش روابط هند و چین را امری کاملا عقلانی جلوه می‌دهد.