گزارش نشنال جئوگرافیک درباره دریاچه ارومیه
پارسینه: آنچه باقی مانده، لاشههای زنگزده کشتیهایی است که در گلولای نمیه مدفون هستند. بادهایی که بر بستر دریاچه میوزند، طوفان نمک را به مزارع منتقل میکنند و به آهستگی حاصلخیزی خاک آنها را از بین میبرند. ریزگردهای نمکی و سمی، چشمها، پوست و ریههای مردم را در تبریز هم ملتهب میکند.
به گزارش نشنال جئوگرافیک، آذریها آن را "یگانه نگین فیروزهای آذربایجان" مینامند، دریاچه ارومیه، بعد از دریای خزر، دومین دریاچه نمک بزرگ در خاورمیانه است. از اوایل دهه ۱۹۷۰، این دریاچه به تدریج رو به نابودی گذاشت. در ۳۰ سال گذشته اندازه آن به میزان ۸۰ درصد کاهش یافته است. فلامینگوهایی که ماهی میگو در دریاچه ارومیه صید میکردند، اکنون رفتهاند. سایر پرندگان مانند پلیکانها، حواصیل و اردکها هم غالبا این دریاچه را ترک کردهاند. حتی گردشگرانی که برای حمام کردن در آبهای گرم و نمکی دریاچه ارومیه به آنجا هجوم میبردهاند، هم دیگر به آنجا نمیروند.
آنچه باقی مانده، لاشههای زنگزده کشتیهایی است که در گلولای نمیه مدفون هستند. بادهایی که بر بستر دریاچه میوزند، طوفان نمک را به مزارع منتقل میکنند و به آهستگی حاصلخیزی خاک آنها را از بین میبرند. ریزگردهای نمکی و سمی، چشمها، پوست و ریههای مردم را در تبریز هم ملتهب میکند.
جئوگرافیک نوشت: "چه اتفاقی برای این دریاچه گرامی اتفاق افتاده است؟ دانشمندان میگویند تغییرات آبوهوایی، خشکسالیها را تشدید کرده و دمای تابستانهای گرم را بالا برده است. دمایی که تبخیر آب را تسریع کرده است. با این حال، این تنها بخشی از داستان است: مهندسان و کارشناسان آب اشاره میکنند که دریاچه در این منطقه نیمه خشک، از هزاران چاه غیرقانونی و احداث سدها و پروژههای آبیاری رنج میبرد. پروژههایی که آب را از ریزآبهها (رودهای کوچک) برای کاشت سیب، گندم و آفتابگردان منتقل میکنند."
به گفته این وبگاه، کارشناسان از دولت ایران خواستهاند تا قبل از مبتلا شدن دریاچه ارومیه به سرنوشت دریای آرال در آسیای مرکزی، رویه خودش را تغییر دهد. به نظر میرسد که صدای علم به گوش تهران رسیده است. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، قول داده پنج میلیارد دلار برای احیای دریاچه ارومیه هزینه کند. این احیا از طریق رهاسازی آب بیشتر از پشت سدها، بهبودی سیستمهای آبیاری و روی آوردن به محصولاتی که کمتر آب مصرف میکنند، انجام خواهد شد. با این حال به گفته نشنال جئوگرافیک، پولهایی که قرار بود برای احیای دریاچه ارومیه صرف شود، از بین رفت. امری که مانع پیشرفت احیای دریاچه شد.
برنامه توسعه سازمان ملل با کشاورزان درباره روشهای پایدار جهت حفظ آب کار میکند. اگر چه روابط ایران و آمریکا برای دههها پر تنش بوده است، اما این دو کشور، به تبادل عملی برای رایزنی درباره چگونگی پرآب کردن مجدد دریاچه ارومیه و دریاچه نمک بزرگ اوتا در آمریکا اجازه دادهاند.
در یک جلسه سال ۲۰۱۶ که با همت آکادمیهای ملی علوم، مهندسی و پزشکی در کالیفرنیا برگزار شد، دانشمندان ایرانی و آمریکایی داستانهای بشدت مشابهی درباره چگونگی مقابله ایران و غرب آمریکا با خشکسالیهای چندین ساله ارائه کردند. امیر آقاکوچک، استاد مهندسی در دانشگاه کالیفرنیا، گفته هر دو منطقه در گذشته از خشکسالیهای شدید رنج بردهاند. تفاوت زمانی آشکار میشود که تقاضاهای انسان از آب موجود و تجدیدپذیر فراتر رود. او گفت:"اگر در آینده چنین خشکسالیای اتفاق بیافتد، تاثیرات شدیدتری خواهد داشت."
این دریاچه دیگه قابل احیا شدن نیست فقط و فقط باید همون طرح پروفسور کردوانی رو در موردش اجرا کرد که حداقل به مردم و زمینهای کشاورزی اطراف آسیب نرسه
پوروفسور کندوانی کیست؟