.svg)
ترامپ و برجام: ابقاء شکل و الغاء محتوا
پارسینه: سخنرانی جمعه شب ترامپ و جو سنگین سیاسی آن در محافل بین المللی استفاده حداکثری از ظرفیت های سیاسی غیرقابل پیگرد برای فلج کردن برجام است. انتظار آنکه در فرصت 60 روزه کنگره چه تصمیمی می گیرد و واکنش ترامپ در ماه ژانویه چه خواهد بود آن چنان ریسک اقتصادی سرمایه گذاری در ایران را بالا می برد که بعید است کسی رغبت به تعامل اقتصادی بلند مدت با ایران داشته باشد.
حمیدرضا ابراهیمی
اما نکته قابل توجه در برجام وجود دو نوع تعهد در این سند است: اول، تعهد مثبت حقوقی برای اقدام در جهت رفع تحریم ها و محدودیت های مالی برای تجارت با ایران و دوم، تعهد سیاسی منفی جهت عدم مانع تراشی برای همکاری های اقتصادی بین المللی با ایران.
به یقین اهمیت قسم دو تعهدات از اولی کمتر نیست، اما در عمل دو اشکال عمده برای ایران بوجود می آورد اول آنکه این تعهدات سیاسی در چارچوب حسن نیت طرف مقابل در تعهد قرار دارد و قابل پیگیری حقوقی در صورت نقض نیست، مانند بایکوت تجاری و نه قانونی شرکتهای متعامل با ایران؛ و دوم آنکه اصولا طرف های بین المللی با توجه به حجم اقتصاد امریکا بدون رضایت این کشور تن به تجارت بدون محدودیت با ایران نمی دهند و نمیتوان کسی را به علت عدم رغبت در تجارت با ایران به شکل قانونی محکوم کرد.
سخنرانی جمعه شب ترامپ و جو سنگین سیاسی آن در محافل بین المللی استفاده حداکثری از ظرفیت های سیاسی غیرقابل پیگرد برای فلج کردن برجام است. انتظار آنکه در فرصت 60 روزه کنگره چه تصمیمی می گیرد و واکنش ترامپ در ماه ژانویه چه خواهد بود آن چنان ریسک اقتصادی سرمایه گذاری در ایران را بالا می برد که بعید است کسی رغبت به تعامل اقتصادی بلند مدت با ایران داشته باشد.
در حالی که ممکن است کنگره به وضع یک سلسله مراتب تحریم موشکی و حقوق بشری بر علیه ایران بزند و عملا برجام را در قالب یک معاهده حقوقی حفظ کند، اما از طریق کنش های سیاسی و بی اعتمادسازی مستمر، به طور خودکار ایران را از برخورداری از مواهب برجام محروم کند بدون آنکه از تعهدات شکلی خود شانه خالی کند.
ایران به موازات پایش مستمر حقوقی برای حفظ شاکله قانونی برجام به یک راهبرد سیاسی قوی برای بهره گیری از مواهب آن هم نیازمند است و بدون این تیم هماهنگ ثمرات برجام به سان میوه هایی هستند که در ارتفاع چندین متری از زمین و دور از دسترس برای چیدن قرار دارند هر چند که برای حاصل شدن آنها خون دلها خورده شده است. حال باید دید ایران برای حصول اهداف خود حاضر است از برخی «بلند پروازی ها» برای مهار ترامپ «بلند پرواز» صرف نظر کند؟
ارسال نظر