ژرژ وه آ، رئیس جمهوری از جنس یک فوتبالیست

نام کامل ژرژ وه آ، ژرژ تاولان مانه اپونگ عثمان وه‌آ است. او روز ۱ اکتبر ۱۹۶۶، در مونروویا دیده به جهان گشود.

در سال ۱۹۹۵ و زمانی که در عضویت باشگاه میلان بود بعنوان مرد سال آفریقا، اروپا و جهان انتخاب شد. او تنها مرد سال فوتبال جهان است که نتوانسته در مرحلهٔ پایانی رقابت‌های جام جهانی بهمراه تیم ملی کشورش حاضر شود. ژرژ تاولون مانه اوپونگ عثمان وه‌آ را یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ آفریقا می‌دانند. وی سه بار به عنوان بازیکن سال فوتبال آفریقا معرفی شد و در سال ۲۰۰۴ در لیست برترین بازیکنان زنده فوتبال دنیا که پله منتشر کرد، حضور داشت.
از وه آ. به عنوان یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال آفریقایی نام برده می‌شود و یکی از بهترین مهاجمان نسل خود به شمار می‌رود، سال ۱۹۹۵ او به عنوان بهترین بازیکن سالۀ فیفا انتخاب شد و توپ طلا را کسب کرد و اولین بازیکن آفریقایی بود که این افتخارات را به دست آورد.
در سال‌های ۱۹۸۹، ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵، به عنوان بهترین فوتبالیست سال آفریقا و سال ۱۹۹۶، به عنوان بازیکن قرن آفریقا قرن انتخاب شد. سال ۲۰۰۴، او از سوی پله در لیست «فیفا ۱۰۰»، فهرست ۱۰۰ بازیکن برتر زنده دنیا، گنجانده شد.

وه آ، پس از شروع کار خود در کشورش، ۱۴ سال از فوتبال حرفه‌ای فوتبال خود را برای باشگاه‌هایی در فرانسه، ایتالیا و انگلیس بازی کرد. آرسن ونگر در سال ۱۹۸۸ با خخرید او برای موناکو، او را به اروپا آورد. او در سال ۱۹۹۲ به پاریس سن ژرمن نقل مکان کرد، جایی که در سال ۱۹۹۴ قهرمانی لیگ ۱ را به دست آورد و در فصل ۱۹۹۴-۱۹۹۵ بهترین گلزن لیگ قهرمانان اروپا شد.
ژرژ، سال ۱۹۹۵ به میلان پیوست، جایی که او چهار فصل موفق را سپری کرد و دو بار به قهرمانی سری آ. ایتالیا رسید. هدف قابل توجه او در ایتالیا او را دید که طول میدان را در برابر ورونا اجرا می‌کند.
او در سال‌های پایان دوران بازی اش به لیگ برتر انگلیس نقل مکان کرد و مدتی برای چلسی و منچستر سیتی بازی کرد. سپس به فرانسه بازگشت و سال ۲۰۰۱ به مارسی پیوست و پس از آن در سال ۲۰۰۳ کار خود را با الجزیره به پایان رساند.
در سطح ملی او در دو مقطع برای لیبریا در جام ملت‌های آفریقا بازی کرد.

وه آ. که الگویی در آفریقا محسوب می‌شود، در کشورش به شدت درگیر سیاست شده است. او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۵ ناموفق بود و در دور دوم رأی گیری به الن جانسون سرلیف باخت.
در انتخابات سال ۲۰۱۱، او برای کسب معاونت رئیس جمهور به نفع وینستون توبن کار کرد. وی نامزد حزب «کنگره تغییر دموکراتیک» بود. وه آ. سال ۲۰۱۴ به مجلس سنا راه یافت.

سال‌های اولیه فوتبال در لیبریا و فرانسه

وه آ.، پس از بازی در لیگ داخلی در ابتدای دوران موفق خود و کسب چندین افتخار کشوری (از جمله قهرمانی لیگ برتر لیگ و جام حذفی لیبریا)، در سال ۱۹۸۸ به اروپا نقل مکان کرد، او توسط ونگر که در آن زمان سرمربی موناکو بود به خدمت گرفته شد. وه آ. از ونگر به عنوان کسی که در زندگی حرفه‌ای اش تاثیر مهمی داشته با اترام یاد می‌کند.
وه آ. در طول دوران حضور خود در موناکو، برای اولین بار در سال ۱۹۸۹ برنده جایزه بهترین فوتبالیست سال آفریقا شد؛ این نخستین جایزه بزرگ او بود و او را برای برگزاری جشن به خانه برگرداند.
وی همچنین سال ۱۹۹۱ قهرمانی جام حذفی فرانسه را به دست آورد و به موناکو کمک کرد در سال ۱۹۹۲ به فینال جام برندگان جام اروپا راه یابد، او در این بازی‌ها در ۹ مسابقه چهار گل به ثمر رساند.

وه آ. پس از موناکو، برای پاریس سن ژرمن (۱۹۹۲-۹۵) بازی کرد، و در دورانی بسیار پرکار و موفقیت آمیز، با این تیم در سال‌های ۱۹۹۳ و ۱۹۹۵، قهرمان جام حذفی فرانسه، در سال ۱۹۹۴ قهرمان لیگ فرانسه و سال ۱۹۹۵ قهرمان جام اتحادیه شد.

او همچنین در فصل ۱۹۹۵-۱۹۹۴ پس از رسیدن پی اس جی به نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا، با هفت گل، بهترین گلزن مسابقات شد. او با این تیم همچنین در فصل ۱۹۹۳-۱۹۹۲ موفق شد به نیمه نهایی جام یوفا برسد و در فصل بعد به نیمه نهایی جام برندگان جام راه یافت.

وه آ. در مجموع، در ۲۵ بازی اروپایی ۱۶ گل به ثمر رساند. سال ۱۹۹۴، بار دیگر جایزه مرد سال آفریقا را به دست آورد.

حضور در میلان و موفقیت‌های فردی

وه آ، سال ۱۹۹۵ به میلان پیوست و بلافاصله سال ۱۹۹۶ با مربیگری فابیو کاپلو به قهرمانی ایتالیا رسید. وی در میلان کنار روبرتو باجو، دژان ساویسوویچ و همچنین مارکو سیمونه بازی می‌کرد و همان فصل بهترین گلزن میلان شد. او سال ۱۹۹۹ یک بار دیگر عنوان قهرمانی سری آ. را کسب کرد. او در طول حضور در این باشگاه، به فینال کوپا ایتالیا ۱۹۹۸ نیز رسید.

در سال‌های ۱۹۹۶ و ۱۹۹۹ دو بار به نایب قهرمانی سوپرکاپ دست یافت.

میلان با وجود سلطه‌ی اروپایی خود در اوایل دهه ۱۹۹۰، در این سال‌ها در اروپا موفق نبود، و بهترین نتیجه‌ی آن رسیدن به یک چهارم نهایی جام یوفا ۱۹۹۶-۱۹۹۵ بود
در مجموع، او در ۵۸ بازی در میلان موفق به زدن ۱۴۷ گل شد.

با توجه به موفقیت ها، گلزنی و عملکرد این بازیکن لیبریایی با پاریس سن ژرمن و میلان، او در سال ۱۹۹۵ جوایز مختلفی را کسب کرد.

وه آ. جایزه توپ طلا، مجله فرانسوی onze و جایزه مرد سال فیفا را به دست آورد.

وه آ. به اولین و در حال حاضر، تنها بازیکن آفریقایی تبدیل شد که تا کنون توانسته جایزه مرد سال فیفا را از آن خود کند.

همان سال، وه آبرای سومین بار جایزه بهترین بازیکن سال آفریقا را نیز کسب کرد.

سال ۱۹۹۶، وه آ. عنوان دومین بازیکن برتر سال فیفا را به دست آورد. او همچنین جایزه Fair Play فیفا را کسب کرد و از سوی روزنامه نگاران ورزشی سراسر جهان به عنوان بازیکن قرن آفریقا انتخاب شد. پله و یوهان کرایف نیز این جایزه را کسب کرده اند.

جنجال و کسب جایزه بازی جوانمردانه

ستاره لیبریایی میلان سال ۱۹۹۶ در جریان دیدار تیم‌های میلان و پورتو در لیگ قهرمانان در تونل ورزشگا با کاستا مدافع حریف درگیر شد و به بهانه دشنام نژادپرستانه بینی او را شکست، اما با توجه به این که شاهدی نداشت یوفا او را شش جلسه محروم کرد، با این وجود وه آ. سال ۱۹۹۶ هم جایزه بازی جوانمردانه را کسب کرد.

حضور در انگلیس

ژرژ در تاریخ ۱۱ ژانویه ۲۰۰۰ به صورت قرضی از میلان جدا شد و با باشگاه چلسی در لیگ برتر انگلیس تا پایان فصل قرارداد امضا کرد.
زمان وی در انگلستان، به ویژه در چلسی موفقیت آمیز بود، و او توانست برای این تیم چندین گل مهم و حساس به ثمر برساند. با این وجود چلسی قرارداد او را قطعی نکرد.
وی روز ۱ آگوست ۲۰۰۰ میلادی میلان را به طور رسمی ترک کرد و با تیم تازه لیگ برتری شده منچستر سیتی قراردادی دو ساله به ارزش ۳۰ هزار پوند در هفته امضا کرد.
او در مجموع ۱۱ بازی برای سیتی انجام داد که فقط در سه بازی ۹۰ دقیقه کامل در میدان بود و چهار بار گلزنی کرد. تعویض‌های مکرر باعث شد وآه ۱۶ اکتبر ۲۰۰۰ این باشگاه را ترک کند.

اواخر دوران بازی

وه آ. پس از حضور در انگلستان، به فرانسه بازگشت و تا ماه مه ۲۰۰۱ در المپیک مارسی باقی ماند. سپس به الجزیره امارات پیوست و تا سال ۲۰۰۳ که در ۳۷ سالگی بازنشسته شد در این تیم بازی کرد.

حضور در تیم ملی

گرچه وه آ. در سطح باشگاهی موفق بود، نتوانست همان موفقیت را در تیم ملی لیبریا تکرار کند. در کل، وه آ. در طول ۲۰ سال ۶۰ بازی برای لیبریا انجام داد و ۲۲ گل به ثمر رساند.
وی برای حمایت از تیم ملی همه کار انجام داد. او همچنین بعد‌ها تیم را مربیگری کرد و حتی به این تیم کمک مالی می‌کرد. با این وجود موفق نشد لیبریا را به جام جهانی ببرد و تیمش در انتخابی سال ۲۰۰۲ فقط یک امتیاز کم آورد.
وه آ. دوبار کشورش را درسال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۰۲ به دور نهایی جام ملت‌های آفریقا رساند، اگرچه لیبریا هر دو بار از گروه خود حذف شد.

در کنار بزرگانی مانند آلفردو دی استفانو و جورج بست، وه آ. یکی از بهترین بازیکنانی ات که فرصتی برای بازی در جام جهانی نداشت.

اقدامات بشر دوستانه

اسطوره فوتبال لیبریا تلاش‌هایی را برای کشور جنگ زده خود انجام داد و برای تلاش در این مسیر جوایزی را نیز به دست آورد. او همچنین سفیر حسن نیت یونیسف نیز بود که پس از روی آوردن به سیاست این نقش او در حالت تعلیق است.

فوتبال و کودکان

وه آ. سعی کرده است از فوتبال به عنوان راهی برای خوشحال کردن و آموزش کودکان در لیبریا استفاده کند.

وی برای تشویق جوانان به ماندن در مدرسه، در سال ۱۹۹۴ در مونرویا یک باشگاه فوتبال به نام جونیور پرافشنالز تاسیس کرد و خود رئیس آن بود. تنها شرط عضویت، حضور در مدارس بود. بسیاری از جوانانی که از سراسر لیبریا به

این باشگاه آمدند تا تیم ملی لیبریا پیش رفتند. البته این تیم اکنون از بین رفته است.
وی سال ۲۰۱۶ با یک شرکت هندی قراردادی جهت راه اندازی آکادمی‌های فوتبال در مناطق فقیر نشین سراسر جهان امضا کرد.

زندگی شخصی

وه آ. در شهر کلارا تاون مونروویا، یکی از فقیرترین مناطق کشور است، متولد و بزرگ شده است. او بیشتر توسط مادر بزرگ و پدربزرگش، بزرگ شد. پیش از اینکه فوتبال حرفه‌ای او را به خارج از کشور هدایت کند، وی برای شرکت مخابرات لیبریا به عنوان یک تکنسین سوئیچ کار می‌کرد.

او سه فرزند دارد: جورج تی وی، تیتا و تیموتی. تیموتی پس از حضور آزمایشی در چلسی در سال ۲۰۱۳، سال ۲۰۱۵ با پاریس سن ژرمن قرارداد امضا کرد. او همچنین در سطح جوانان برای ایالات متحده بازی می‌کند.
جورج ویا از مسیحیت پروتستان به اسلام روی آورد، و دوباره به دین خود بازگشت.

فعالیت سیاسی

پس از پایان جنگ داخلی دوم لیبریا، وه آ. قصد خود برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری لیبریا درسال ۲۰۰۵ اعلام کرد، و برای حمایت از نامزدی خود حزب کنگره برای تغییر دموکراتیک را تاسیس کرد. در حالی که وی شخصیت معروفی در لیبریا بود، مخالفانش کمبود تحصیلات رسمی او را به عنوان نقطه ضعفی برای هدایت کشور نشانه رفتند. تحلیلگران همچنین کمبود تجربه او را نقص بزرگی دانستند، اما کمینه برگزاری انتخابات به وی اجازه شرکت داد.

وه آ. در دور اول رأی گیری در ۱۱ اکتبر ۲۸.۳ درصد آرا را بدست آورد و به دور دوم راه یافت، اما در دوم به سیرلیف باخت. او ۴۰.۶ درصد و رقیبش ۵۹.۴ درصد رای آورد.
اسطوره لیبریا برای این که نقص مدرک تصیلی خود را جبران کند، در رشته مدیریت بازرگانی در دانشگاه DeVry میامی تصیل کرد.

وی همچنین فعالانه در سیاست لیبریا باقی ماند و در سال ۲۰۰۹ از ایالات متحده برای شرکت در انتخابات مجلس کنگره به کشورش بازگشت ودر انتخابات مجلس سناتور‌های مونتسراتو پیروز شد.
وی سپس در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۱ شرکت کرد، او نامزد دوم حزب متبوع خود بود، اما باز هم سیرلیف پیروز انتخابات شد.

در سال ۲۰۱۴، او به عنوان نامزد حزب خود در انتخابات مجلس سنا شرکت کرد و در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۴ به عضویت سنای لیبریا انتخاب شد. وی رابرت سیریلف، پسر رئیس جمهور، را شکست داد و اولین ورزشکار بین المللی لیبریا بود که به عنوان نماینده مجلس انتخاب شد.