فقر درآمدی در سه دهک جامعه

تحریریه پارسینه: در حالی ایران دارای منابع بسیاری است که ۱۲ میلیون فرد زیر خط فقر در آن روزگار می‌گذرانند. به گفته برخی از مسئولان و بر اساس آمار منتشر شده وضعیت فقر در کشور بسیار نامناسب است به گونه ای که ۱۲ میلیون‌ تن، زیر خط فقر مطلق قرار دارند و ۲۵ تا ۳۰ میلیون تن، زیر خط نسبی فقر بسر می برند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به تازگی اعلام کرده که فقرای ایران را به ۵ دسته می‌توان تقسیم بندی کرد. علی ربیعی معتقد است فقر بیکاران، فقر شاغلان، فقر از کار افتاده ها، فقر جغرافیایی از انواع فقر هستند. در خصوص فقر شاغلان گفتنی است که درآمد سه دهک از شاغلان ما و حتی بازنشستگان، کم است.

به اعتقاد ربیعی وزیر خط فقر در شهر و روستا متفاوت است. احساس فقر در افراد متفاوت است و بستگی به نوع نگرش و زندگی آن ها دارد. بنابراین باید فقر را بر مبنای قدرت خرید سنجید.

چندی پیش محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور گفت تا سال ۱۴۰۰ فقر مطلق را از جامعه ایران حذف خواهیم کرد. اما در حالی این صحبت‌ها بیان می‌شود که وزیر کار گفته است که در کاهش فقر موفق عمل نکرده ایم. او می‌گوید ۲ هزار میلیارد خرج رفاه کردیم اما فقر کاهش نیافت.

این موضوع نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی برای کاهش فقر صورت نگرفته است. یکی از مشکلاتی که در دولت وجود دارد این است که سیاست های کوتاه مدت طرفدار بیشتری نسبت به سیاست‌ها و برنامه‌های و بلند مدت دارد. به عنوان مثال اگر در مسکن مهر هدف گذاری درست می کردیم اکنون هیچ نیازمندی بدون مسکن نبود.

به گفته مسئولان فقر در ایران شیب شتابی به خود گرفته چرا که ظرف هفت، هشت سال گذشته تعداد افراد زیر خط فقر افزایش پیدا کرده است.

محمد مخبر دزفولی رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام نیز پیش‌تر گفته بود: اولین دارنده ذخائر گاز دنیا هستیم ۲ / ۱۸ درصد ذخائر گاز دنیا در اختیار ماست، مقام معظم رهبری که می گویند خام فروشی نکنید برای همین است، خدا می داند چقدر در این بخش می توانیم اشتغال ایجاد کنیم.

او در انتقاد به وضعیت فعلی فقر در کشور گفته بود که رتبه اول را در زعفران ،پسته، خاویار، زرشک و انار در دنیا داریم؛ ۵ / ۸ میلیارد دلار بازار زعفران دنیاست که ۹۵ درصد زعفران دنیا مال ایران است در حالی که تنها ۴۰۰ میلیون دلار از آن استفاده می کنیم. مرکز زعفران در خراسان شمالی و جنوبی است و مرکز پسته در کرمان است الان وضعیت اشتغال در این استان ها چگونه است؟

چهارمین رتبه را در معادن داریم؛ ۲۰۰ میلیون دلار از معادن درآمد خارجی کسب می کنیم. از سوی دیگر می رویم در قائنات خراسان شمالی ، فولاد ایجاد می کنیم، در حالی که قیمت هر لیتر آب برای فولاد در آن منطقه، قیمت سه لیتر بنزین است.

از سوی دیگر دو هزار و ۷۰۰ کیلومتر به دریای بین المللی دسترسی داریم هر کشوری که ۲۰۰ کیلومتر مرز دریایی داشته باشد۲۰۰ میلیون نفر باید آن را اداره کند؛ در حالی که تمام شهرهای آباد دنیا در کنار دریاست اما فقیرترین و بیچاره ترین شهرهای ما در کنار دریا قرار دارند مردم را از کنار دریا بردیم در کویر و به آنها می گوییم، کشاورزی کنید!

بدین ترتیب، در حال حاضر فقر شهری به عنوان یک چالش فراگیر در عرصه جهانی مطرح است و بر اساس آمارهای بانک جهانی بیش از یک میلیارد نفر در جهان با درآمد روزانه کمتر از یک دلار و ۲۵ سنت در فقر مطلق زندگی می‌کنند و ۹۵ درصد از این جمعیت نیز در کشورهای در حال توسعه ساکن هستند.

با تمام این وجود، جای تاسف است که ایران با وجود منابع گسترده و ذخائر نفتی عظیم ۱۲ میلیون تن، زیر خط فقر در خود داشته باشد و دولتمردان برای اقدامات انجام شده در این زمینه ابراز ناخوشنودی کرده و به صراحت اعلام کنند که در راستای زدودن فقر از جامعه برنامه و نظریه در کار نبوده است!