تخريب آثار تاريخي در سايه آمار گردشگران پنهان مي‌ماند

خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ پيش از فرارسيدن نوروز شاهد تبليغات گسترده رسانه‌ها از آمار تصادفات و چگونگي پيشگيري از تصادفات هستيم، اما هيچگاه آمار و گزارشي از ميزان تخريب‌هاي سايت‌هاي ميراث فرهنگي در ايام پيک سفر نيستيم. اين درحالي است که با جمع‌آوري و ارائه و نمايش گزارش‌ها، مي‌توان از بروز آسيب‌هاي مخرب جلوگيري کرد.

بابک مغازه اي دبيرانجمن کهن دژ همدان به CHN گفت: در وهله اول مسئولان و اداره‌کنندگان محيط و فضاهاي تاريخي و زيست محيطي بايد براي پذيرايي از گردشگراني که در بعضي اوقات مثل نوروز حجم بيشتري پيدا مي کنند از قبل برنامه ريزي هاي لازم را انجام دهند تا با افزايش حجم و حضور افراد در اين سايت هاي تاريخي و زيست محيطي باعث ايجاد آسيب و تخريب اين محيط ها نشود. اين مسئله نيازمند راهکارهايي است و براي رسيدن به اين راهکارها مي توان از کارشناسان غيردولتي و سازمان هاي مردم‌نهاد کمک گرفت و برنامه‌هاي مختلفي که در کشورهاي ديگر در اين رابطه صورت مي‌گيرد با انجام مطالعات تطبيقي بررسي شود.

وي افزود: براي مثال مي‌توان گفت که نيازي به بازديد تمامي مراجعه کنندگان از همه قسمت‌هاي يک سايت تاريخي نيست. همچنين مي‌توان با راهکارهاي ديگري چون افزايش مبلغ بليت‌ها فضايي بوجود آورد تا بازديد از سايت‌هاي تاريخي يک نوع تفريح قلمداد نشود و افراد صرفا براي گذراندن اوقات به اين محيط ها مراجعه نکنند. البته مي توان براي گروه هاي پژوهشي وعلاقمندان خاص تخفيفات ويژه اي درنظر گرفت.

اين فعال ميراث‌فرهنگي با تاکيد براينکه برنامه‌ريزي رکن اول بازديدها محسوب مي‌شود ادامه داد: افراد پس از ورود به اين محوطه ها و سايت هاي تاريخي رها مي شوند در حالي که بايد درقالب گروه هاي کوچک تقسيم بندي شده و همراه با يک يا چند راهنماي متخصص درمحوطه گردش کنند. به طوري که راهنمايان ضمن ارائه اطلاعات درست و علمي از بروز آسيب هاي احتمالي جلوگيري و زمينه اي براي استفاده هرچه بيشتر افراد را از اين بازديدها به عمل آورند.

بي‌ميلي متوليان ميراث فرهنگي به فرهنگسازي
با اينکه پيش از تعطيلات نوروزي تمام سازمان ها و ارگان ها براي سهل الوصول کردن سفر بسيج مي شوند و سفرهاي نوروزي را هدايت مي کنند اما هيچ اطلاع رساني و اقدامي درجهت حمايت از آثارتاريخي و آگاهي بخشيدن به مردم صورت نمي گيرد. به طوري که متوليان ميراث فرهنگي تاکنون برنامه خاص و منسجمي نداشته و امنيت ميراث فرهنگي درحاشيه گفتارها و خبرها خلاصه شده است.
مجتبي گهستوني دبيرانجمن تاريانا نبود شبکه هاي اطلاع رساني گسترده، نبود اعتبارات مالي و ساير امکانات انجمن هاي دوستدار ميراث فرهنگي را معضلي ديگر معرفي کرد و افزود: در رسانه هاي جمعي به صورت وسيعي عدم استفاده از دخانيات، استفاده از کمربند ايمني و مسائلي از اين دست مطرح مي شود و فيلم ها و کليپ هاي مختلفي ساخته مي شود اما هيچگاه راجع به حفظ ميراث فرهنگي که ريشه در زندگي مردم دارد کار آموزشي و ترويجي صورت نمي گيرد.

گهستوني با اشاره به اينکه ارگان ها و نهادها تنها درايام نوروزي بسيج مي شوند و بقيه سال هيچ سفري هدايت نمي شود به CHN گفت: سازمان ها مقدمات سفر و سهل‌الوصول کردن سفر را تنها در ايام نوروز به عهده مي گيرند و در باقي سال همه چي از جمله محوطه هاي تاريخي نيز رها مي شود.

وي ادامه داد: اين درحالي است که نبود شبکه هاي اطلاع رساني گسترده و امکانات مالي و حمايتي انجمن ها و فعالين ميراث فرهنگي باعث شده اين صدا از طريق نهادهاي مردمي نيز کمتر به گوش برسد. فقر فرهنگسازي باعث شده گردشگران هيچ خط قرمزي و حريمي در مواجهه با آثار تاريخي در ذهن خود نداشته باشند.

بابک مغازه‌اي نيز با تاکيد براينکه مسئولين ذيربط بايد گزارشاتي پس از پايان هر دوره پربازديد درسايت هاي تاريخي و زيست محيطي درخصوص آسيب هاي احتمالي بازديد کنندگان تهيه کنند گفت : همچون ديگر گزارشات آماري که هرساله بلافاصله پس از پايان اين دسته بازديدها از گسترش ميزان گردشگران به عموم مخاطبين و رسانه ها ارائه مي شود ضروري است پس از پايان هر دوره پربازديد ارائه شود تا از آسيب هاي مخرب جلوگيري شود.

به طوري که ارائه اين گزارش ها عموم مردم که گردشگران را تشکيل مي دهند با شدت و ميزان اين آسيب ها به طور عيني آشنا خواهد کرد و باعث مي شود اين افراد درسال‌هاي بعد آسيبي را که شايد به صورت غيرعمدي مرتکب آن مي شوند به محوطه ها وارد نکنند و نبود چنين گزارشاتي نشان‌دهنده عدم بررسي احتمالي و نبود برنامه براي آينده است.