اگر کسی بگوید فعالیت اقتصادی سپاه شفاف نیست یا مغرضانه حرف می‌زند و یا بی‌اطلاع است

شاید موسسان سپاه پاسداران در روزهای نخست پیش‌بینی نمی‌کردند که روزگاری این نهاد وارد فعالیت‌های اقتصادی شده و عرصه گسترده‌ای از این حوزه را به دست بگیرد.

یاسرفاتحی: همانطور که فرماندهان این نهاد برآمده از انقلاب اسلامی تاکید دارند، شرایط ویژه بعد از دفاع مقدس و نیاز کشور ایجاب می‌کرد تا رزمندگان دیروز جبهه‌های نبرد پا به عرصه سازندگی گذاشته و به صورت گسترده‌ای وارد فعالیت اقتصادی شوند.

اما این حضور ادامه پیدا کرده و هم اکنون بزرگترین پروژه‌های اقتصادی کشور و منطقه در حوزه‌های مهم از جمله پروژه‌های نفتی توسط قرارگاه خاتم الانبیا(ص) یعنی قرارگاه اقتصادی سپاه اداره می‌شود.

در این بین همواره منتقدان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی این بخش از فعالیت‌های سپاه را برجسته کرده و ابهاماتی را در خصوص گردش مالی آن مطرح می‌کنند.

سردار محمدرضا یزدی معاون حقوقی و امور مجلس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی این مسائل را در گفت‌وگو با خبرآنلاین را رد می‌کند و می‌گوید: اکثر قراردادهایی که سپاه منعقد می‌کند با دولت است که بودجه آن در مجلس شورای اسلامی تصویب می‌شود.

وی درباره تحقیق و تفحص از فعالیت‌های اقتصادی سپاه تاکید دارد: تا کنون از سوی هیچ یک از نهادهای نظارتی و حتی مخالفین، درخواست تحقیق و تفحص از فعالیت‌های اقتصادی سپاه نشده است.

معاون حقوقی و امور مجلس سپاه معتقد است: اگر کسی امروز بگوید فعالیت اقتصادی سپاه شفاف نیست یا مغرضانه حرف می‌زند و یا بی‌اطلاع است. وی در خصوص واگذاری سهام شرکت مخابرات که اخیرا با حرف و حدیث‌های بسیار صورت گرفت و حتی مجلسی‌ها معتقداند این واگذاری صوری به شرکت‌های وابسته به سپاه پاسداران انجام شد؛ تاکید دارد که هیچ ابهامی وجود ندارد.

گفت‌وگوی خبرآنلاین با سردار یزدی را در ادامه می‌خوانید:

****

آیا از نحوه اختصاص بودجه به نهادهای نظامی همچون سپاه راضی هستید؟
به هر حال ناگزیریم با محدودیت‌ها و مقدورات کشور بسازیم. البته در سال‌های گذشته و قانون برنامه‌های پنج ساله گذشته، کاستی‌هایی در توجه به نیروهای مسلح می‌دیدیم که الحمدلله امسال نگاه خوبی از مجلس شورای اسلامی در بررسی برنامه پنجم به نیروهای مسلح صورت گرفته است. اگر این برنامه در طول پنج سال آینده اجرایی شود با توجه به آن محدودیت‌ها و مقدورات کشور فکر می‌کنم خیلی ما نگرانی نداشته باشیم. البته مقایسه نیازمندی‌های نیروهای مسلح با کشورهای اطراف ما و کشورهای جهان مقایسه‌ای بلاوجه است. زیرا آن‌ها به دنبال تامین امنیت خود بر اساس تجهیزات و توسعه ارتش‌های شان هستند ولی راهبرد نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران این گونه نیست. برای همین نیروهای مسلح ما امروز با سعی، تلاش، ایثار و ازخودگذشتگی شان در حفظ و برقراری امنیت و آنچه که ما به آن امنیت پایدار می‌گوییم می‌کوشند، اگر با توجه به ملاحظات برنامه پنجم، بودجه سال نود تدوین شود فکر می‌کنم نگرانی نداشته باشیم.

البته ما در نیروهای مسلح و به خصوص سپاه پاسداران یاد گرفتیم که با سختی‌ها بسازیم. خیلی از کارکنان ما امروز بعد از گذشت ماه‌ها از بازنشستگی خود هنوز نتوانستند پاداش پایان خدمت و حتی طلب مرخصی‌های دوران دفاع مقدس خود را بگیرند.

مساله‌ای که مشخصا در مورد روابط سپاه با دولت مطرح می‌شود، بدهی سنگین دولت به این نهاد است. فکر می‌کنید در آینده نزدیک دولت بتواند بخشی از این بدهی را پرداخت کند؟ اگر امکان دارد لطفا میزان بدهی را بفرمایید؟
بدهی دولت به سپاه پاسداران بیشتربه دوران دفاع مقدس و سال‌های قبل باز می‌گردد. به دلیل اینکه بعد از تشکیل سپاه، این نهاد مردمی قانون استخدامی مشخصی نداشت و بر مبنای اساسنامه مصوب مجلس شورای اسلامی اداره می‌شد. آنچه که سپاه برای انجام ماموریت‌های مختلف خود در دفاع از نظام مقدس جمهوری اسلامی، کشور و مردم عزیزمان از آن استفاده می‌کرد، بودجه‌های متفرقه‌ای بود که گاها در بودجه‌های سنواتی و دفاعی دیده می‌شد. لذا چه در موضوع تامین اجتماعی و بیمه نیروهای سپاه و چه حقوق و مزایا در دوران دفاع مقدس، مبلغ بسیار ناچیزی برای کارکنان و رزمندگان سپاهی در نظرگرفته می‌شد.

بعد از دفاع مقدس با تدوین قانون استخدامی سپاه برای اینکه سابقه این کارکنان مشابه سابقه سایر کارکنان نیروهای مسلح و کشوری باشد و بتواند تامین اجتماعی و صندوق‌های بازنشستگی‌شان برقرار شود، دولت به سپاه بدهکار شد.

دولت سعی کرده هر ساله در بودجه سالیانه بخشی از این بدهی را تامین کند و امیدواریم در سال‌های اول برنامه پنجم توسعه بدهی دولت به نیروهای مسلح و به خصوص سپاه تامین شده و پایان پذیرد.

بحث حقوقی دیگری که راجع به سپاه پاسداران مطرح است، فعالیت اقتصادی است؛ هم اکنون بعضا مطرح می‌شود سپاه در سطح بین المللی ورود پیدا کرده و قراردادهای بسیاری در این سطح منعقد کرده است. این قراردادها در چه وضعیتی هستند؟
با توجه به توانمندی که سپاه در دوران دفاع مقدس داشت و با نظر مقام معظم رهبری بعد از جنگ قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء برای بازسازی و سازندگی داخل کشور راه اندازی شد و تلاش‌های بسیار بزرگ و مفیدی انجام داد. به دلیل نوع توانمندی و تخصص‌های مختلفی که این قرارگاه داشت و با توجه به عمق بخشی خارجی و برد استراتژیک انقلاب اسلامی در سایر کشورها، دولت از قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء درخواست کرد در برخی کشورها اقدام به ارائه توانمندی‌های خود کند.

کدام دولت؟ دولت آقای احمدی‌نژاد یا دولت‌های گذشته؟
در دولت‌های گذشته نیز این درخواست‌ها مطرح بوده و این طور نیست که تنها در این دولت باشد. چه در دولت آقای هاشمی، چه در دولت آقای خاتمی و چه در دولت آقای احمدی‌نژاد این درخواست از قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء صورت گرفت و این قرارگاه بر اساس توانمندی‌های خود در کشورهایی که معرفی می‌شدند، اقدام به انعقاد قراردادهایی می‌نمود.

البته این قراردادها نه با نگاه منفعت‌طلبانه و سودجویانه بلکه با نگاه صدور انقلاب و ارائه کمک به کشورهای نیازمند و ارائه توانمندی‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به دنیا در قالب حضور در رقابت بین المللی انجام شد. لذا قراردادهایی بسته شد و پروژه‌هایی اجرا شد.

بسیاری از این کشورها هنوز نتوانسته‌اند به تعهدات خود عمل کنند و به دولت و قرارگاه خاتم بدهکارند. ولی این قرارگاه بخش عمده‌ای از تعهدات خود را در کشورهای طرف قرارداد به نتیجه رسانده و آن‌ها نیز راضی هستند.

برخی کشورهایی که قرارگاه خاتم الانبیاء برای انجام پروژه در آن‌ها قرارداد بسته است با ایران روابط بسیار خوبی دارند. مانند کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین. اگر این کشورها نتوانند به تعهدات خود را عمل کنند، آیا دولت تضمین کرده مبلغ آن را به سپاه عودت دهد؟
بله. توسط دولت و حتی برخی بانک‌های بین المللی تضمین صورت گرفته است. هر چند برخی کشورها به صورت کامل به تعهدات خود عمل نکردند و درخواست استمهال کردند و پذیرش آن با هماهنگی دولت جمهوری اسلامی ایران بود.

انتقادی که به برخی فعالیت‌های اقتصادی سپاه مطرح می‌شود مربوط به عدم شفافیت عملکرد اقتصادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. بارها این مساله نیز در عرصه‌های مختلف مطرح شده ولی تا کنون هیچ مقامی آن طور که باید به این مساله پاسخ نداده و راهکار حقوقی برای این امر ارائه نشده است. آیا امکان هست که نهادی مثل مجلس روزی بتواند راجع به فعالیت اقتصادی سپاه دست به تحقیق و تفحص بزند؟
تا کنون از سوی هیچ یک از نهادهای نظارتی و حتی مخالفین درخواست تحقیق و تفحص از فعالیت‌های اقتصادی سپاه نشده است. به عبارت دیگر هیچ کس تا کنون چنین درخواستی نکرده ولی از سوی برخی مغرضین و حتی دوستان، بخشی از فعالیت اقتصادی سپاه زیر سوال رفته است.

آنچه لازم است به آن اشاره کنم این است که فعالیت‌های اقتصادی سپاه بر اساس دستور العملی است که به تصویب مقام معظم رهبری رسیده است و در تمام محورهای این فعالیت ما به صورت کاملا شفاف عمل می‌کنیم. دلیل این مدعا این است که اکثر قراردادهایی که سپاه منعقد می‌کند با دولت است که بودجه آن در مجلس شورای اسلامی تصویب می‌شود و برای نمایندگان مردم، دیوان محاسبات، سازمان بازرسی کل کشور و ... کاملا شفاف است و نگاه آنان می‌تواند تا عمق فعالیت‌های سپاه برود.

این گونه نیست که فعالیت‌های اقتصادی سپاه شفاف نباشد. مثلا اگر همین الان به وزارت نفت یا وزارت مسکن و شهرسازی یا وزارت جهاد و کشاورزی و ...مراجعه و پرسیده شود که چه قراردادهایی با سپاه دارد، لیست این قراردادها کاملا مشخص و در دسترس است. بودجه‌ای که تا کنون تخصیص داده شده، اینکه چند سال این پروژه به طول خواهد انجامید و چقدر به سپاه بدهکار است و ... کاملا مشخص است. این امر شامل تمامی وزارت خانه‌ها است. حتی در برخی از مناطق بخشی از تلاش‌هایی که برای سازندگی در چند سال گذشته انجام شد به دلیل محدودیت‌های قانون متوقف شده بود، تا اینکه در دور هفتم مجلس توانستیم قانون بسیج سازندگی را در مجلس به تصویب رسانده تا بتوانیم تمایل بعضی ارگان‌ها و وزارت خانه‌ها را جلب کنیم تا بخشی از کارهای خود را به بسیج سازندگی واگذار کنند و بتوانند هزینه‌های پرو‍ژه‌ها را پرداخت کنند.

بنابراین امر غیرشفافی نداریم. مثلا در موضوع واگذاری سهام مخابرات که توسط برخی بزرگ نمایی و گفته شد بنیاد تعاون شبه دولتی است و یا رقابت صحیح در واگذاری صورت نگرفته است، در حالی که کاملا مشخص است، چند بار این موضوع در شورای رقابت اصل 44 و کمیسیون‌های مختلف مجلس بررسی شد و هیچ ابهامی وجود ندارد.

پس هدف کسانی که در مقاطع مختلف این موضوع را مطرح کردند، چیست؟
اگر کسی امروز بگوید فعالیت اقتصادی سپاه شفاف نیست یا مغرضانه حرف می‌زند و یا بی‌اطلاع است. دستگاه‌های نظارتی همگی از فعالیت‌های اقتصادی سپاه مطلع هستند. بودجه‌ای که سالیانه برای درآمد و هزینه قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء در نظر گرفته می‌شود در بودجه سالیانه قید شده است. حتی هر سال میزانی که قرارگاه سازندگی کار انجام داده ولی نتوانسته هزینه‌اش را از دولت بگیرد مشخص است. هم اکنون مبلغ بالایی از بابت کارهایی که قرارگاه سازندگی خاتم انجام داده از دولت طلبکار هستیم که دولت نتوانسته به تعهدات خود عمل کند. لذا با پیمانکاران جزء که با آن‌ها قرار داد داریم با مشکل مواجه شدیم. به عنوان مثال در دولت نهم 18 نفر از نمایندگان محترم مردم خوزستان در نامه‌ای از ریاست محترم جمهور در خواست پرداخت بخشی از بدهی وزارت نیرو را جهت پرداخت به پیمانکارانی که در پرداخت حقوق کارگرانشان با مشکل مواجه شده بودند، داشتند که با دستور ریاست محترم جمهور تا حدودی این مشکل مرتفع گردید.

برخی پیمانکاران داخلی به خاطر عدم توانایی لازم قادر به رقابت با قرارگاه خاتم الانبیاء نیستند و به خاطر این مسئله پیروز نهایی پروژه‌ها و مناقصه‌ها تنها سپاه است. ارزیابی شما چیست؟
یکی از نکات مهمی که خوب است در خصوص فعالیت‌های اقتصادی سپاه اشاره کنم، ابلاغیه فرماندهی کل سپاه است؛ مبنی بر اینکه به هیچ عنوان قرارگاه سازندگی وارد پروژه‌هایی که سایر پیمانکاران داخلی می‌توانند انجام دهند، نشود. به جرات می‌توان گفت کارهایی که قرارگاه سازندگی هم اکنون در بعد پیمانکاری انجام می‌‌دهد یا در داخل کسی نمی‌تواند انجام دهد و یا باشرکت‌های خارجی رقابت کردیم و یا حجم این کارها چنان بالا بود که سایر پیمانکاران داخلی نتوانستند به آن ورود پیدا کنند.

ما در قراردادهای جزء به هیچ عنوان وارد نمی‌شویم و به هیچ عنوان دست پیمانکاران داخلی و شرکت‌های جزء را نمی‌بندیم و سعی ما بر این بوده در قراردادهای کلان داخلی که پیمانکاران داخلی از عهده آن بر نمی‌آمدند یا در مناقصه‌های بین‌المللی ورود پیدا کنیم.

شاید برای کسانی که این مصاحبه را می‌خوانند این سوال مطرح شود که این ادعا که معاون حقوقی و امور مجلس سپاه کرده صحیح نیست. چرا که در فلان شهر کوچک یا روستا، سپاه در حال ساخت یک جاده کوچک، حمام، مدرسه و... است. می‌خواهم بگویم در چهارچوب مجوزی که از مجلس شورای اسلامی گرفتیم، این دست از کارها در راستای بسیج سازندگی و بکارگیری جوانان عزیز کشورمان با حداقل هزینه در حال انجام است. بسیج سازندگی نیز متشکل از مردم و اهالی روستا است که به کار کمک می‌کنند و اگر پیمانکاری نیز پیدا شود و بگوید من با این هزینه پروژه‌ای را انجام می‌دهم وارد این کار نمی‌شویم.

نوعا جاده‌هایی که ما در سطح کم در حال اجرا داریم در مناطق محروم است که پیمانکاران دیگر به هیچ وجه ورود پیدا نکرده و می‌گویند این پروژه برای ما سود ندارد. امروز ما در قرارگاه سازندگی یک قرارگاه فرعی ایجاد کرده‌ایم که در راستای محرومیت زدایی به مردم در مناطق محروم و دور افتاده خدمات کاملا رایگان می‌دهد.

صحبت‌های شما صحیح، ولی باید اشاره کنم یکی از قول‌های آقای محسن رضایی در انتخابات ریاست جمهوری گذشته شفاف کردن فعالیت های اقتصادی سپاه پاسداران بود. به نظر شما ادعای ایشان که سال‌ها فرمانده سپاه بود با حرف‌‌های شما تناقض ندارد؟
از این که برادر رضایی چنین مطلبی را مطرح کرده است، بی‌اطلاع هستم. ولی اگر کسی شفافیت در ورود سپاه به امور اقتصادی را مطرح نماید، در راستای صیانت از سپاه خواهد بود و دهان یاوه گویان را خواهد بست و اطمینان بیشتری به دوستان در صحت عمل سپاه خواهد داد.

چه این حرف در راستای تبلیغات انتخابات زده شده باشد و چه برای پاسخگویی به مردم، تمامی قراردادهای ما بر اساس مزایده و مناقصه‌ای است که در کشور صورت می‌گیرد. یعنی اگر وارد عملکرد سازمان‌‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور شوید به راحتی می‌توانید ببینید سپاه و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء تا کجاها وارد شده‌اند. کسی نمی‌تواند بگوید این قراردادها شفاف نیست. کاملا مشخص است سپاه در کجاها کار می‌کند و قرارگاه سازندگی سپاه چگونه این قراردادها را می‌بندد.

شاید برخی از نحوه کار بی‌اطلاع باشند. امروزه همه می‌دانند در بخش عمده‌ای از ایستگاه‌ها و تونل‌های مترو تلاش‌های خوبی را انجام می‌دهیم. قرارگاه سازندگی تلاش‌های بسیاری انجام داده تا توانستیم از پیمانکاران خارجی جلو بیافتیم. به جرات می‌توانم بگویم هیچ پوشش و استتاری راجع به فعالیت‌های اقتصادی سپاه وجود ندارد. زیرا این‌ها مزایده و مناقصه‌هایی است که در کشور مشهود است. مگر می‌شود ما از شرکت نفت خط لوله‌ای را بگیریم ولی کسی نفهمد؟ مگر می‌شود رقم این قرارداد مبهم باشد؟! این رقم در بودجه سالیانه دولت برای وزارت نفت تعیین شده است. چطور این قرارداد شفاف نیست؟! چطور پروژه خط راه آهن شفاف نیست؟ به دلیل اینکه این قرارگاه وسعت کارش خیلی بالا است و تلاش‌های خوبی صورت می‌گیرد شاید این ذهنیت پیش آمده که ما نمی‌‌دانیم کجاها و چطوری است؟

یکی از کارهای بسیار خوبی که صورت گرفته این است که فرمانده محترم کل سپاه، سردار جعفری در اولین ابلاغ‌هایی که بعد از منصوب شدنشان در این پست در ارتباط با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء صادر کرد این بود که در قراردادها و مناقصات کوچک دخالت نشود تا دست پیمانکاران و شرکت‌های داخلی باز شود. این مساله چندین بار در کمیسیون‌های داخلی مجلس مورد سوال قرار گرفته و اکثر نمایندگان مجلس که با مردم و پیمانکاران در ارتباط هستند قانع شدند.

اگر کسی بگوید فعالیت‌های اقتصادی سپاه شفاف نیست، بی‌مهری کرده است و نیز می‌تواند طی تماس با مسئولان قرارگاه سازندگی از شیوه کارشان مطلع شود.