نظارت بر بازار مجازی یا مالیات بیشتر؟

تحریریه پارسینه: این روزها پای تجارت و معاملات به اینترنت باز شده و بسیاری از کاسبان و افراد ترجیح می دهند تا به جای اجاره یا خرید یک مغازه که قطعا با رقم‌های بالای مالیاتی در پایان سال همراه است از فضای مجازی برای فروش کالای خود استفاده کنند فضایی که بدون هیچ دردسری می توانند خیلی راحت کالای خود را به فروش رسانند.

با این امر فعالان این عرصه با یک تیر دو نشان می‌زنند هم کالای قاچاق را بدون هیچ دردسری به فروش می رسانند و هم دیگر نیازی به پرداخت مالیات ندارند. هیچ نهاد نظارتی هم بالای سرشان سبز نمی شود اما به نظر می رسد این روزها با ارسال اخباری چون الزام دریافت مجوز برای کانال های بالای ۵ هزار عضو راه کمی دشوار شده است. با این حال به نظر نمی رسد این روش دلتی نیز بتواند سد راهی جدی برای این فعالان محسوب شود.

با این حال اخیرا با افزایش حساسیت ها نسبت به فروش غیرقانونی محصولات در فضاهای مجازی بالاخص تلگرام مدیرکل بازرسی و امور قاچاق سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان از عزم جدی این سازمان در مقابله با عرضه کالای قاچاق در فضای مجازی خبر داده است.

هر چند که فروش این محصولات تنها به تلگرام ختم نمی‌شود و هستند صفحه های فعالی در فضاهای مجازی دیگر چون اینستاگرام که از درآمدهای بیش از ۲۰ میلیونی آنها از محل فروش کالاهای قاچاق پرده برداشته شده است.

برهمین اساس بسیاری از کارشناسان اقتصادی، انتقاداتی را به فروشهای اینترنتی کالا وارد دانسته‌اند و از آنجا که اغلب محصولات و کالاهی به فروش رسیده در کانالهای تلگرام ایرانی نیستند از نگاه آنان، این مساله می تواند به تولید داخلی آسیب وارد کرده و چرخه اقتصادی کشور را به خطر بیندازد اما اگر با نگاهی دقیق‌تر به این موضوع نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که فروش کالا از طریق فضای مجازی و کانالهای تلگرامی همیشه بد نیست و می تواند در حذف واسطه های بازار نقش مهمی بازی کند.

درحال حاضر اکثر فعالان صنف های مختلف از وجود کانال ها و صفحه های مجازی فروش گلایه دارند اما پس از گذشت ماه ها و بی نتیجه بودن این گلایه ها در نهایت این فعالان نیز به سمت فروش مجازی گرایش یافته اند تا جایی که اغلب مغازه داران لوازم خانگی،کالاو و پوشاک، طلافروشی ها و موادغذایی به سمت تبلیغ کانال های تازه تاسیس خود حرکت کرده اند. درحال حاضر به هر مغازه ای سربزنید قطعا کارتی با آدرس کانال تلگرامی مقابل شما قرار داده میشود که می توانید برای مراجعه بعدی قطعا جنس های جدید را پیش از آن در این کانال ها مشاهده کنید و یا حتی از راه دور خریداری کنید.

اما این کانال ها و فضای مجازی این روزها کاملا به ضرر دولت تمام شده است، چراکه دولت همواره تلاش داشته تا از طریق مالیات و کاهش اتکاء به درآمدهای نفتی روزگار بگذراند که قطعا خرید وفروش در فضای مجازی برای آنان درامد آنچنانی در برندارد.

شاید برای این باشد که مسوولان این روزها به دنبال بررسی کانال ها و ارائه مجوز هستند تا از این طریق بتوانند ضوابطی برای دریافت مالیات از این کانال ها بیندیشند.

به گفته بهنود قاسمی مدیرکل بازرسی و امور قاچاق سازمان حمایت این سازمان در بر خورد با عرضه غیر قانونی بسیار جدی است. در راستای وظایف و مسئولیت‌های قانونی بویژه ماده ۳۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و به منظور حمایت از تولیدکنندگان داخلی، عرضه قانونی و ضابطه‌مند کالا و رونق اقتصادی کشور با هرگونه عرضه و فروش کالای قاچاق در فضای مجازی با قاطعیت و جدیت برخورد می شود.

وی با بیان اینکه نماد اعتماد الکترونیک از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (مرکز تجارت الکترونیکی) به فروشگاه‌های اینترنتی واجد شرایط اعطا شده است ادامه داد: اعطای این نماد در راستای نظارت بر فعالیت فروشگاه‌های اینترنتی در فضای سایبر و تامین امنیت خاطر خریداران از فروشگاه اینترنتی است.

مدیرکل بازرسی و امور قاچاق سازمان حمایت یادآور شد: هر چند در حال حاضر سهم فروشگاه‌های اینترنتی در بازار خرده فروشی قابل توجه است و در این بین فروشگاه‌های دارای نماد عمدتا در چارچوب قوانین و مقررات کشور فعالیت می کنند علی‌ایحال موارد تخلف این فروشگاه‌ها مورد مماشات قرار نخواهد گرفت.

وی با اشاره به نقش فروشگاه‌های اینترنتی بزرگ دارای مجوز قانونی در شفاف‌سازی قیمت و اطلاعات کالا و عرضه محصول به قیمت یکسان در سراسر کشور و فراهم کردن شرایط رقابتی در سطح بازار، خواستار برخورد جدی دستگاه های متولی از جمله پلیس فتا، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر دستگاه‌های مسئول با فروشگاه های فاقد نماد اعتماد الکترونیکی شد.

بهنود قاسمی عنوان کرد: به شهروندان نیز توصیه می‌کنیم از خرید کالا در فروشگاه‌های غیرمجاز اینترنتی که فاقد نماد الکترونیکی و نشان سازمان تجارت توسعه الکترونیکی هستند خودداری کنند.

وی با بیان اینکه بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین شناخته‌ شده که فعالیت آن‌ها در سطح کشور مجاز است گفت: با این‌حال باید کاربران در خریدهای اینترنتی خود دقت کنند تا مورد سوءاستفاده قرار نگیرند و حتماً به سایت‌هایی که کالاهای خود را باقیمت‌هایی چندین برابر قیمت بازار ارائه می‌کنند مشکوک شده و در این‌گونه سایت‌ها نیز اقدام به خرید نکنند و در صورت مشاهده هرگونه تخلف و یا نگهداری و جابجایی مشکوک کالا، اخبار و گزارشات خود را به سامانه دریافت و رسیدگی به گزارشات مردمی این سازمان اطلاع دهند.

به هر حال، به نظر می‌رسد دولت در تلاش است تا از طریق نظارت بر خرید وفروش فضای مجازی درآمد مالیاتی خود را نیز افزایش دهد اما باید دید تا چه اندازه دولتمردان می‌توانند بر فضای گسترده مجازی نظارت کنند و آیا در شرایط فعلی چنین چیزی ممکن است؟ چراکه به نظر می رسد چوب اصلی را از نبود فرهنگ سازی بهره برداری مثبت از این فضاها پیش از نهادینه شدن آن در کشور می خوریم.