انتخاب «پساحقیقت» به عنوان کلمه سال واژه‌نامه آکسفورد

به گزارش خبرنگار «پارسینه» به نقل از هافینگتون پست، پس از آن که استفاده از کلمه «پساحقیقت» (Post-truth) در جریان رفراندوم خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باب شد، واژه نامه آکسفورد تصمیم گرفت آن را به عنوان واژه سال 2016 انتخاب کند.

بررسی های این واژه نامه نشان می دهد که در یک سال گذشته استفاده از این صفت، که به معنای شرایطی است که احساسات و باورهای شخصی بیش از واقعیت ها تاثیرگذار هستند، نزدیک به 2000 درصد افزایش داشته است.

این واژه بیش از دو دهه است که وجود دارد اما، رشد کاربرد آن با رفراندوم برگزیت و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا همزمان شد.

کاسپر گرسوول، رییس آکسفورد دیکشنریز، می گوید: با خیزش شبکه های اجتماعی به عنوان منبع اخبار و رشد بی اعتمادی به واقعیت های ارائه شده از سوی نخبگان حاکم، «پساحقیقت» به عنوان یک مفهوم جای پایش را در زبان پیدا کرده است.

او افزود: ابتدا در ماه ژوئن که همهمه ها درباره رفراندوم برگزیت بالا گرفت و دوباره در ماه جولای که نامزدی دونالد ترامپ برای ریاست جمهوری قطعی شد، شاهد افزایش واقعی کاربرد این کلمه بودیم.

واژه نامه آکسفور در تعریف پساحقیقت می نویسد: شرایطی که در آن واقعیت های عینی کمتر از جاذبه های احساسی و باورهای شخصی در شکل دادن به افکار عمومی تاثیر دارند.

استفاده اولیه از این کلمه به سال 1992 و مقاله ای درباره رسوایی ایران-کنترا و جنگ خلیج فارس توسط استیو تسیچ در مجله «د نیشن» باز می گردد.

گرسوول می گوید: با توجه به این که نشانه ای در مورد کاهش استفاده از این اصطلاح دیده نمی شود، از این که «پساحقیقت» به یکی از کلمات توصیف کننده عصر ما تبدیل شود تعجب نمی کنم.

این انتخاب پس از آن صورت می گیرد که فیسبوک و گوگل هم اعلام کردند تلاش می کنند تا انتشار اخبار غیرواقعی را برای چنین منابعی محدود کنند.

این غول های اینترنتی به خاطر اجازه انتشار و اشتراک گذاری گسترده اخبار غیرواقعی مورد انتقاد شدید قرار گرفتند. حمایت دنزل واشنگتن، ستاره هالیوود، از دونالد ترامپ، هشدار اوباما به ترامپ درباره این که به همسرش حمله نکند، و این که هیلاری کلینتون به خاطر شعار «بازداشتش کنید» جمعیت، یکی از سخنرانی هایش را لغو کرده بود، از جمله این اخبار دروغ بودند.

سال گذشته هم شکلک خندانی که در شبکه های اجتماعی مورد استفاده فراوان قرار می گیرد، به عنوان واژه سال آکسفورد انتخاب شده بود.

این روند نشان دهنده آن است که فضای مجازی و به ویژه شبکه های اجتماعی نقشی بسیار تعیین کننده در زندگی سیاسی و اجتماعی کشورهای مختلف پیدا کرده اند. از این رو، با توجه به این که فضای مجازی، به ویژه کانال ها و گروه های تلگرامی در کشور ما هم آکنده از اخبار غیرواقعی و شایعات هستند، به نظر می رسد «پساحقیقت» یا «پساراستی» را بتوان به عنوان کلمه سال فرهنگ واژگان فارسی هم پذیرفت.