گوشت گوزن در سفره ایرانیان

به‌نظر می‌رسد ورود هیأت‌های خارجی به کشور راه ورود محصولات مختلف لوکس را باز کرده باشد و شعار صادقی که قبل از برجام درباره ورود تکنولوژی‌های جدید به کشور و بومی‌سازی آن نوید داده شده بود، به فراموشی سپرده شده است؛ به‌گونه‌ای که شاهد وفور خوراکی‌های لوکسی همچون "پوملو" و "ماکادمیا" که در گذشته نیز بوده و در حال حاضر بیشتر شده است. در بخش گوشت نیز با وجود آنکه دامداران ایران با مازاد تولید روبه‌رو هستند، قرار است به‌زودی شاهد وجود گوشت گاو و گوزن روسی در کشور باشیم؛ در حالی که اگر قرار است این خوراکی‌ها در سبد غذایی مردم قرار گیرد، ابتدا باید از لحاظ قیمتی به‌گونه‌ای باشد که قدرت خرید توسط مردم وجود داشته باشد و سپس راه برای واردات آن باز شود.

فائو در گزارشی مصرف سرانه گوشت ایران را 36.3 کیلوگرم اعلام کرد که این مقدار یک‌سوم مصرف سرانه گوشت آمریکایی‌ها و نصف میانگین مصرف جهانی است.

هرچند ایران در فهرست فائو در جمع 176 کشور رتبه نود و هشتم مصرف گوشت را به خود اختصاص داده است، در این میان رشد قیمت گوشت گوسفند و گاو با شرایط رکود داخلی و کاهش قدرت خرید مردم میل چندانی به محور و نمودار ندارد. با این حساب سرانگشتی، واردات هر کیلوگرم گوشت گوزن از روسیه که محاسبات اولیه قیمت بین 100 تا 150 هزار تومان پیش‌بینی می‌کنند، بسان خاویاری است که در سفره ایرانی‌ها نخواهد درخشید و به اذغان منتقدان تنها به کام از ما بهتران خواهد بود که فقط منجر به تراشیدن نیاز لوکس و کاذبی است که ضرورت بازار ایران نیست. قیمتی که بر اساس آمار اخذ شده روز، 900 گرم گوشت هر گوزن حدود 24 دلار قیمت دارد.

ورود گوشت گوزن به سفره ایرانیان، به شرط قیمت مناسب

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی درباره ورود گوشت گوزن به کشور می‌گوید: لازم است گوشتی که وارد می‌شود، از لحاظ قیمتی به‌گونه‌ای باشد که مردم قدرت خرید داشته باشند، وگرنه راه به جایی نخواهد برد.

علی‌اصغر ملکی می‌افزاید: در حال حاضر قیمت گوشت گوسفندی با افزایش روبه‌رو بوده، به‌گونه‌ای که به هر کیلوگرم 40 هزار تومان رسیده است و عده‌ای از مردم حتی قدرت خرید مقدار کمی از آن را نیز ندارند؛ بنابراین اگر قرار است گوشت لوکسی به کشور وارد شود، لازم است قیمت آن به‌گونه‌ای باشد که مردم بتوانند آن را خریداری کنند.

وی خاطرنشان می‌کند: در دوره فعلی عده‌ای از دامداران به‌علت بالا بودن قیمت علوفه، نتوانستند دام‌های خود را نگه دارند و ناگزیر دام‌های مولد را راهی کشتارگاه کردند.

ملکی ادامه می‌دهد: طبیعی است که نبود دام‌های مولد در آینده‌ای نه‌چندان دور کاهش تولید را دربر داشته و مشکلات را دوچندان می‌کند.

وی تصریح می‌کند: در حال حاضر گوسفندانی با حداقل وزن 10 تا 12 کیلوگرم به‌دلیل نبود علوفه، راهی کشتارگاه می‌شوند؛ در حالی که وزن ایده‌آل 15 تا 18 کیلوگرم است، اما دامداران نگران هستند که نتوانند علوفه آنها را تأمین کنند.

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی یادآور می‌شود: قیمت گوشت گوسفندی در حال حاضر به 30 تا 31 هزار تومان در زمان بارگیری رسیده و در سطح شهر قیمتی معادل 33 تا 34 هزار تومان در شقه بدون دنبه ارتقاء یافته است.

ملکی تأکید می‌کند: در حالی که از سال 1392 خورشیدی قیمت گوشت 25 تا 26 هزار تومان ثابت بود، امسال دامداران نگرانی داشتند از کمبود علوفه و علاوه بر آن صادرات گوسفند زنده و گوشت آن به کشورهای حاشیه‌ای خلیج فارس به‌عنوان قاچاق باعث شد که بدین‌ترتیب با کاهش در بازار روبه‌رو شویم و قیمت گوشت افزایش یابد.

وی از وزارت جهاد کشاورزی خواست که مجوز صادرات ندهند تا بازار به وضعیت تعادل برسد و علاوه بر آن واردات گوشتی را در دستور کار قرار دهند که به مصرف خانوار برسد.

تولید گوشت گوزن در کشور اقتصادی نیست

تولید گله‌های گوزن در کشور چندی است که توسط بسیج ادعا شد که آغاز شده است؛ اما نظر متخصصان مختلف در این باره متفاوت است. عده‌ای می‌گویند در سایر کشورهای دنیا پرورش گوزن روال عادی دارد و می‌تواند به‌عنوان گوشت مصرفی خانوار در سبد قرار گیرد و در مقابل عده‌ای دیگر معتقدند که گوزن جانداری نیست که بتواند گوشت زیادی تولید کند و علاوه بر آن در کشور به‌دلیل مشکلات هم‌خونی، گوزن‌های موجود نمی‌توانند زاد و ولد کرده و اگر هم این اقدام انجام شود، تولید گوشت زیادی نخواهد کرد.

نماینده شبکه سازمان‌های مردم‌نهاد استان گلستان بر این باور است که تنها سه نوع گوزن در کشور وجود دارد که گوزن قرمز ایرانی، گوزن زرد ایرانی و شوکا که کوچک‌ترین گوزن مشهور کشور است، در نقاط مختلفی از استان گلستان و مازندران، دشت ناز ساری و برخی نقاط همچون رودخانه کرخه پراکنده هستند.

مسعود شکیبا می‌گوید: گوزن جانداری است که امکان نگهداری آن در فنس‌های حفاظت‌شده به‌منظور زاد و ولد و تولید گوشت در کشور ما اقتصادی نیست، زیرا علاوه بر آنکه هم‌خونی بین گله‌های موجود وجود دارد، نوع گوزن‌های موجود نیز گوشت زیادی تولید نمی‌کنند که بخواهد به مصرف مردم برسد.

وی می‌افزاید: چندین‌بار به قصد پرورش گوزن با هدف تولید گوشت در کشور اقداماتی انجام شد، اما به دلایل مختلف شکست خورد.

شکیبا خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر سبد خانوار برخی ایرانیان برای خرید مرغ نیز ظرفیت ندارد؛ به‌گونه‌ای که بررسی‌ها نشان داده است که میزان مرغ فروخته‌شده توسط مغازه‌ها از سه سال گذشته تاکنون از 150 کیلوگرم به 100 کیلوگرم کاهش یافته است؛ بنابراین نمی‌توان انتظار داشت مردمی که برای خرید مرغ ارزان‌تر از سایر اقلام پروتئینی نیز مشکل دارند، بتوانند گوشت گوزن بخرند.

هیأت روسی که چندی پیش به ایران آمده بودند، متقاضی تسهیل صادرات گوشت گوزن و گاو به ایران بودند که رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز در این زمینه به خبرنگاران گفته که بر اساس بررسِی‌ها و ارزیابی‌های صورت‌گرفته، یکی از کشتارگاه‌های کشور روسیه مورد تأیید کارشناسان سازمان دامپزشکی است و می‌توانیم این دو نوع گوشت را از کشورهای فوق وارد کنیم.

مهدی خلج همچنین اعلام کرد: مقدار ناچیزی دام زنده از پاکستان به ایران وارد می‌شود و علاوه بر آن، از کشورهای دیگری همچون دانمارک و فرانسه نیز تقاضاهایی برای صادرات گوشت قرمز داشتیم که در صورت لزوم بررسی خواهد شد.

وی از تقاضاهایی از کشورها ارمنستان و استرالیا برای واردات لاشه گوسفند و تقاضا از هندوستان برای گوشت گاومیش را نیز عنوان کرده و تصریح می‌کند: درباره چگونگی و شرایط واردات گوشت قرمز از نظر بهداشتی قرار است کمیته‌ای میزان نیاز و سازمان شرایط بهداشتی کشورهای متقاضی را اعلام کند.

در شرایط پسابرجام که انتظار آن می‌رفت دانش فنی و نوآوری‌های جدید به کشور آمده و بومی‌سازی آن انجام شود، در نخستین روزها شاهد واردات اجناس به جای تکنولوژی‌ها هستیم، اما امید می‌رود در آینده‌ای نه‌چندان دور بتوانیم با ورود فناوری‌های جدید و بومی‌سازی آن در کشور خودمان و با اتکا بر دانش فنی متخصصان ایرانی، میزان تولید در بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی، خدمات و مصرفی مردم را ارتقاء دهیم تا مردم به دانش و تولید داخلی ببالند و اتکا بر محصولات خارجی از ایرانی‌ها دور شود.