یک قدم در اجرا

در حالی که در نخستین گام دیپلماسی دولت یازدهم بیش از هر چیز معطوف به ثمر رساندن توافق هسته ای ایران و غرب و رفع تهدیدات سیاسی و امنیتی و تحدیدات اقتصادی و فرهنگی ناشی از تحریم های ظالمانه علیه کشورمان بود که بحمدالله با پایداری و مقاومت مردم و هدایت های مقام معظم رهبری و تدبیر ستودنی دولت و دستگاه های دیپلماسی کشورمان موجب عزت و سربلندی مردم عزیز کشورمان شد، گام اجرایی آن به صورت عمده بر ایجاد فرصت های جدید اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در سایه گسترش روابط با کشورهای جهان تمرکز دارد.

گسترش روابط با کشورهای اروپایی در این گام به دلایل مختلف اهمیت به سزایی دارد؛ نخست آنکه دولت های اروپایی به دلیل سطح توسعه اقتصادی و تکنولوژیک توان برآورده کردن خواست های مهم اقتصادی ایران به خصوص سرمایه گذاری و مشارکت اقتصادی و نیز انتقال تکنولوژی را دارا هستند.

دوم اینکه مواضع کشورهای اروپایی در زمینه های سیاسی و امنیتی و به خصوص در سطح منطقه خاورمیانه قرابت و نزدیکی بیشتری با مواضع جمهوری اسلامی ایران دارد و در نهایت اینکه مقاومت سیاسی چندانی نیز در داخل کشور در مقابل توسعه همه جانبه روابط با این کشورها وجود ندارد.

سفر رییس جمهور به کشورهای ایتالیا و فرانسه دستاوردهای مهمی در عرصه های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی داشت که در ادامه یادداشت حاضر به کوتاهی مرور می شود.

**دستاوردهای سیاسی - امنیتی:

یکی از مهم ترین مسائلی که در طول سفر رییس جمهور کشورمان هم در ایتالیا و هم در فرانسه در مذاکرات دوجانبه مورد تاکید قرار گرفت همراهی ایران و این کشورها در مورد خطر مشترک افراطی گری و تروریسم بود. سفر دکتر روحانی به اروپا یک بار به دلیل وقوع حملات تروریستی به پاریس به تعویق افتاده بود و واقعیت این است که پس از وقوع این حملات کشورهای اروپایی تهدید افراطی گری و تروریسم را بیش از هر زمان دیگری به خود نزدیک احساس می کنند.

در چنین شرایطی تاکید مکرر رییس جمهور بر رویکرد مسوولانه ایران در قبال امنیت کشورها و حضور کشورمان در صف مقدم مقابله با تروریسم می تواند امکان ایجاد شراکت راهبردی با کشورهای اروپایی برای تامین امنیت را در ذهن تصمیم سازان و تصمیم گیران کشورهای اروپایی به یک گزینه ارزشمند مبدل کند؛ شراکتی که با ایجاد همسویی و پیوند میان امنیت ایران و امنیت این کشورها، می تواند زمینه ساز دستیابی کشورمان به امنیتی پایدار و پویا و مبتنی بر روابط سازنده با جهان باشد.

موضوع سوریه نیز یکی دیگر از موضوعاتی بود که در کانون مذاکرات هیات ایرانی و ایتالیایی و فرانسوی قرار داشت. به نظر می رسد دستیابی به راه حلی منطقی در مورد مهم ترین بحران فعلی خاورمیانه و ایجاد نزدیکی میان دیدگاه های طرفین در این زمینه می تواند تاثیری به سزا در ارتقای جایگاه سیاسی ایران داشته باشد.

آنچه در زمینه دستاوردهای سیاسی سفر لازم است مورد تاکید قرار بگیرد، انجام نخستین سفر اروپایی رییس جمهور بعد از برجام به فرانسه است؛ کشوری که بیشترین سختگیری ها و کارشکنی ها را در جریان مذاکرات هسته ای ایران صورت داده بود. چنین امری بیش از هر چیز نشان از پایان یافتن کامل پرونده هسته ای ایران و عبور از آن در مناسبات خارجی کشور دارد.

**دستاوردهای اقتصادی:

بررسی برنامه های سفر رییس جمهور نشان می دهد که مسائل اقتصادی مهم ترین دستور کار سفر اروپایی رییس جمهور بود. رییس جمهور در هر دو کشور علاوه بر مذاکرات رسمی سیاسی به صورت مستقل با کارآفرینان، سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی این کشورها به گفت وگو نشست و کوشید تا با تشریح سیاست های اقتصادی دولت خود همکاری آنان در زمینه توسعه اقتصادی پایدار و ایجاد ثبات در منطقه را جلب کند. همکاری هایی که می تواند در اجرای برنامه های اقتصاد مقاومتی مددکار دولت باشد.

ایتالیا پیش از اعمال تحریم های ظالمانه یکی از مهم ترین شرکای اقتصادی ایران محسوب می شد و بازگشت شریکان اقتصادی ایتالیایی به بازار ایران با توجه به شناخت آنها از شرایط اقتصادی ایران می تواند مزایای بسیاری به همراه داشته باشد.

امضای بیش از ٢٠ سند همکاری میان ایران و فرانسه در حضور روسای جمهور دو طرف که بخش عمده آنها اقتصادی بود، نشانه ای از عزم جدی فرانسه و ایران برای گسترش مشارکت اقتصادی میان دو کشور بود. در این میان به خصوص امضای قرارداد خرید ١١٨ فروند هواپیمای ایرباس اهمیت فراوانی داشت.

تحریم فروش هواپیما و قطعات یدکی آن به ایران یکی از ظالمانه ترین تحریم ها و البته یکی از نمادهای تحریم اقتصادی ایران به شمار می رفت و شکسته شدن این تحریم، آن هم در چنین ابعادی دستاوردی بسیار ارزشمند و نشانه ای از فرا رسیدن فصلی تازه بود.

**دستاوردهای فرهنگی:

سفر رییس جمهور در عرصه فرهنگی نیز دستاوردهای ارزشمند به سزایی به همراه داشت. ملاقات رییس جمهور با رهبر کاتولیک های جهان در واتیکان و تاکید دو طرف بر دستیابی به جهانی به دور از خشونت در سایه ادیان الهی در شرایط خشونت بار کنونی جهان که سایه وحشت بر سر همه انسان ها سنگینی می کند بسیار مهم و قابل تامل بود.

از دیگر دستاوردهای فرهنگی رییس جمهور باید به انعقاد تفاهمنامه همکاری میان موزه لوور و سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشورمان اشاره کرد که می تواند زمینه ساز رونق اقتصاد فرهنگ کشورمان باشد تا فرهنگ نیز از برکات رفع حصر ایران بی بهره نباشد.

گام دوم برجام در سایه سفر رییس جمهور با قدرت برداشته شده است با این حال بهره گیری از فرصت های آن البته درگرو آماده کردن زمینه های داخلی خواهد بود.

*منبع: روزنامه اعتماد