آلودگی‌هوا از ایدز هم مرگ‌بارتر است

در طول این روز‌های سرد زمستانی، آنومیتا چادهری جرئت نمی‌کند تا از خانه‌اش در مناطق شمالی دهلی خارج شود. او که اکنون سن زیادی دارد، دچار آسم حاد است. آخرین باری که او به خیابان‌های دومین شهر پر جمعیت جهان رفت، نفس تنگی گرفت و به کمک همسایه‌ها توانست به خانه برگردد. این داستان در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان وجود دارد. از کابل افغانستان تا شیجیاژوانگ چین مردم در حال رنج‌بردن از مه‌های غلیظ آلوده هستند.

در آسیا بسیاری از مناطق از هوای ناپاک پوشانده شده‌اند. در دهلی که حدودا 9 میلیون ماشین وجود دارد دادگاه عالی شرایط را به «زندگی در اتاق گاز» تشابه کرده است، پکن و 10 شهر چینی دیگر هشدار قرمز داده‌اند و در تهران مدارس و بعضی از مسابقات ورزشی لغو شده‌اند.

به گزارش سازمان جهانی بهداشت افزایش گازهای سمی ناشی از افزایش خودرو‌های دیزل در کنار تولید آمونیاک در کشاورزی، آتش‌سوزی چوب و ذغال سنگ، سوزاندن لاستیک، کیسه زباله‌های باز، گردو‌غبار ناشی از ساخت‌و‌ساز و کوره‌های آجرپزی است. عواقب این اتفاقات بحران جهانی است که اقتصاد کشور‌ها و سلامت مردم را برای ایجاد بیماری‌های مانند سرطان ریه تهدید می‌کند. دود سمی که جهان را پوشانده است هفته پیش از ایستگاه جهانی فضا مشاهده شده است. ماریا نیرا، مدیر بهداشت عمومی سازمان جهانی بهداشت، دراین‌رابطه گفت: الان شرایط بد است ولی ما نمی‌دانیم در آینده چه اتفاقی پیش می‌آید. این اولین نسل بشر است که در معرض چنین مقداری از آلودگی هوا قرار گرفته است. در قرن نوزدهم آلودگی بد بود ولی فقط در بعضی از مناطق قرار داشت، الان افراد زیادی هستند که با درجه شدیدی از آلودگی زندگی می‌کنند. نزدیک 70 درصد مردم جهان در هوایی که آلودگی آن بیش از مقدار گفته شده است زندگی می‌کنند. این مشکل بیشتر در آسیا حاد است، ولی بسیاری از کشور‌های صنعتی دیگر هم دچار آلودگی هوا شده‌اند. در میلان، ناپل، بارسلون و شهر‌های دیگر از اسپانیا در طول تعطیلات کریسمس محدودیت‌های ترافیکی اجرا شد. میزان دی اکسید نیتروژن بسیاری از خیابان‌های لندن هم از محدودیت گفته شده عبور کرد. نشریه نیچر گزارش داده: افرادی که از آلودگی هوا می‌میرند از جمع افرادی که از ایدز و مالاریا می‌میرند بیشتر است؛ هرسال 1,4 میلیون نفر در چین، 650 هزار نفر در هند و 180 هزار نفر در کل اروپا به علت آلودگی هوا می‌میرند.

آخرین تحقیق سازمان جهانی بهداشت روی دو هزار شهر که ماه آینده منتشر خواهد شد، نشان می‌دهد، در اکثر کشورها آلودگی روبه افزایش است. در آخرین آمار سال 2014-2015 چین، هند، پاکستان، ایران و بنگلادش از آلوده‌ترین کشورها هستند.

با افزایش نگرانی‌ها برای آلودگی هوا شهرهای مختلف دنیا، تلاش‌هایی برای مقابله با این معضل در شهرهای مختلف دنیا شروع شد؛ برای مثال در روز جمعه در دو هفته پیاپی، در دهلی که یک سوم خودرو‌ها تردد نکردند 50 درصد از آلودگی هوا کم شد. چین هم متوجه مشکل شده و با تقلید از غرب نیروگاه‌ها را به خارج از شهرها برده است. همچنین در چین سرمایه‌گذاری عمده‌ای روی انرژی‌های تجدیدپذیر هم شده است. ولی اگر آلودگی به همین شکل افزایش یابد تا سال 2050 سالانه شش میلیون نفر به علت آلودگی هوا می‌میرند. یک مدیر سازمان بهداشت جهانی دراین‌باره گفت: ما نیاز داریم تا در شهرهایمان فرهنگ‌های متفاوتی را توسعه دهیم، ما به سیاست‌های اجتماعی بسیار بهتری نیاز داریم. این نیاز به فشار اجتماعی بیشتر و آگاهی نیاز دارد. دیگر بازگشتی به عقب وجود ندارد، مردم آلودگی را قبول نمی‌کنند.

تصویر جهانی

پکن‌؛ پایتخت چین زمان زیادی است که از آلودگی هوا ناشی از سوخت‌های فسیلی و صنعت رنج می‌برد. بسته‌شدن کارخانه‌ها و خروج نیروگاه‌ها از شهر‌ها منجر شده است تا آلودگی هوا به‌شدت کاهش یابد. تمایل جدیدی در پکن برای حل آلودگی هوا وجود دارد ولی پکن یکی از 10 شهر‌هایی است که در چین در آن هشدار قرمز داده‌اند. کابل؛ شهر رو‌به‌رشد افغان‌ها یکی از ناسالم‌ترین شهر‌های جهان است، به گفته پزشکان آلودگی هوا در این شهر سالانه منجر به مرگ سه هزار نفر می‌شود، بیش از جنگ، ترور، تصادف‌های خیابانی و ایدز. آلودگی هوا در شهر‌های دیگری مانند قندهار، مزارشریف، جلال آباد و هرات هم بالاست.

تهران؛ شهرهای ایران میان آلوده‌ترین‌ها هستند. ماه پیش هوای تهران به شکلی آلوده بود که در برخی روزها مدارس تعطیل شد و به مردمی که شرایط بدی دارند پیشنهاد شد خانه‌هایشان ترک نکنند. دراین شهر پنج میلیون خودرو وجود دارد.

قاهره؛ هوا در شهری که هفت میلیون نفر جمعیت دارد بار‌ها صد برابر محدوده امن سازمان جهانی بهداشت است. بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و عفونت‌های تنفسی از اصلی‌ترین عوامل مرگ در پایتخت مصر است. در مرداد ماه رئیس وزارت محیط زیست، برای این شهر برای چند روز به دلیل آلودگی هوا شرایط اضطرار اعلام کرد. لندن؛ زمانی این شهر به علت دود‌های ناشی از سوختن ذغالش معروف بود و الان به علت دی اکسید نیتروژن ناشی از موتور‌های دیزل، سیستم‌های گرمایشی و مناطق ساخت‌و‌سازش معروف است. انتظار نمی‌رود که تا سال 2025 هوای لندن به مقدار قانونی برسد.

لاگوس‌؛ میزان آلودگی هوا در این شهر نیجریه در حال رسیدن به مقداری خطرناک است، ولی مانند بسیاری از شهر‌های قاره آفریقا اطلاعات دقیقی دررابطه‌با کیفیت هوا این شهر وجود ندارد، انتظار می‌رود آلودگی هوا این شهر به‌اندازه چین و هند باشد.

پیشگیری از آلودگی در تهران

هم‌زمان اداره کل هواشناسی استان تهران پیش‌بینی کرده، روز یکشنبه و امروز با افزایش پایداری جوی، به‌تدریج بر میزان غبار و آلاینده‌های جوی هوا افزوده خواهد شد.

به‌همین‌دلیل صبح دیروز، کمیته مواقع اضطرار کاهش آلودگی هوا با حضور معاون عمرانی استاندار و همه اعضا تشکیل جلسه داد. پس از این جلسه دبیر کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران از تعطیلی مهدکودک‌ها، پیش‌دبستانی‌ها و مدارس ابتدایی نواحی یک و دوی شهر تهران، کهریزک و شهرستان ری در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه خبر داد و گفت: این اقدام بنا بر تصمیم کمیته اضطراری آلودگی پایتخت صورت می‌گیرد. محمدهادی حیدرزاده به ایرنا گفت: براساس تصمیم این کمیته، کار ادارات تهران و ری به جز مراکز درمانی و بانک‌ها در روز سه‌شنبه نیز با دو ساعت تأخیر آغاز می‌شود. طرح زوج و فرد نیز در روز دوشنبه از درب منازل اعمال می‌شود. در زمان بازگشایی مدارس، ورزش در فضای باز نیز ممنوع است. همچنین محمد رستگاری، معاون پایش و نظارت اداره محیط زیست استان تهران، دراین‌باره به ایسنا گفت: برگزارنکردن هر نوع مسابقات ورزشی در فضای باز در روز دوشنبه و سه‌شنبه، ممنوعیت فعالیت معادن شن و ماسه، کارخانجات آسفالت و کارگاه‌های عمرانی تا پایان روز سه‌شنبه، تشدید برخورد با خودروها و موتورسیکلت‌های دودزا به‌ویژه در مبادی ورودی شهر تا پایان روز سه‌شنبه و استقرار اورژانس در میادین اصلی، از دیگر مصوبه‌های کمیته مواقع اضطرار کاهش آلودگی هوا بوده است.

همچنین معاون پایش و نظارت محیط زیست استان تهران، در پاسخ به نقد برخی رسانه‌ها درباره ضرورت‌نداشتن تعطیلی مدارس در روزی که شاخص کیفی هوا سالم است، گفت: تصمیم تعطیلی مدارس در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه و تصویب سایر اقدامات جلسه امروز کمیته مواقع اضطرار کاهش آلودگی هوا، براساس اطلاعیه سازمان هوشناسی و پیش‌بینی پایداری جو در روزهای آینده بوده است. محمد رستگاری گفت: در اطلاعیه شماره 89 تاریخ 26 دی سازمان هواشناسی، به تداوم پایداری جوی تا روز سه‌شنبه و رسیدن شاخص کیفیت هوا به سطح ناسالم برای همه افراد جامعه اشاره شده است.

او گفت: چون در اطلاعیه هواشناسی اعلام شده شاخص کیفی هوا در روزهای آینده به بالای 150 خواهد رسید، نمی‌توانیم صبر کنیم هوا به این شاخص برسد و بعد تصمیم‌گیری کنیم. بنابراین جلسه کمیته مواقع اضطرار امروز با حضور تمامی اعضا برگزار شد.

معاون پایش و نظارت محیط زیست استان تهران با تأکید بر اینکه این تصمیمات به منظور دستیابی به دو هدف اخذ شده است، گفت: اول اینکه افراد آسیب‌دیده کمتر در معرض آلاینده‌ها قرار گیرند. همچنین با مجموعه‌ای از اقدامات، از افزایش آلاینده‌ها جلوگیری کنیم که این مصوبه‌ها به‌شدت در جلوگیری از افزایش آلاینده‌ها مؤثر خواهد بود.

رستگاری در پایان گفت: این تصمیمات کارشناسی است و براساس بحث‌های طولانی در جلسه کمیته مواقع اضطرار آلودگی هوا اخذ شده است.

منبع: وقایع اتفاقیه