ایران چند کودک کار دارد؟

بحث بر سر تعداد کودکان کار در ایران، بحث طولانی و دامنه‌داری است؛ طبق سرشماری عمومی سال ١٣٩٠، در رده سنی ١٠ تا ١٤ سال تعداد شاغلان شهری ایران ٢٣‌هزار و ٦١٩ نفر و در رده سنی ١٥ تا ١٩ سال ٣٢٣‌هزارو ٤٩٤ نفر بوده‌اند. ٧٥ درصد شاغلان ١٠ تا ١٤ سال و ٨٦ درصد شاغلان ١٥ تا ١٩ سال نیز مرد هستند. اما از آن سو، گزارش سال ٢٠١٢ سازمان بین‌المللی کار گفته است در ایران حدود هفت ‌میلیون کودک کار وجود دارد که مقامات رسمی کشور این مسئله را در سال گذشته تکذیب کردند و گفتند درصورتی‌که در همان گزارش سازمان بین‌المللی کار، تعداد کودکان کار در خاورمیانه و شمال آفریقا شش‌‌میلیون‌و ٣٠٠‌ هزار نفر است، رقم هفت ‌میلیونی کودکان کار برای ایران غیرواقعی است. در شهریورماه امسال نیز دوباره مقامات رسمی ایران ناچار شدند آمار یونیسف را تکذیب کنند؛ مرتضی میرباقری، قائم‌مقام وزیر کشور در امور اجتماعی، آمار مجامع بین‌المللی درباره کودکان کار در ایران را نادرست دانسته و گفته است: «آمار کودکان کار در کشور ‌میلیونی نیست». او در حاشیه هفتادوششمین جلسه شورای اجتماعی کشور که در وزارت کشور برگزار شد، در جمع خبرنگاران گفت: «وزارت کار و رفاه اجتماعی، یونیسف را متقاعد کرد آمار کودکان کار در ایران ‌میلیونی نیست. اعداد و ارقام کودکان کار در کشور به بیش از ١٥٠ هزار نفر نمی‌رسد و اعدادی که اعلام می‌شود، به خاطر بدبینی‌های مجامع بین‌المللی به ایران است. از مجامع بین‌المللی خواسته‌ایم تا اعداد و ارقام مطرح‌شده در حوزه کودکان کار را با استانداردهای موجود در این حوزه مطابقت دهند و به ما اعلام کنند. ما نیز تا پایان سال جاری درباره آمار بیان‌شده، اعلام نظر می‌کنیم». بااین‌حال، در خرداد سال ٩٢، خبرگزاری مهر در گزارش نشست روز جهانی مبارزه با کار کودک، به نقل از فاطمه دانشور، فعال اجتماعی و عضو هیأت‌مدیره اتاق بازرگانی تهران، اعلام کرد طبق آخرین اطلاعات مرکز آمار ایران، یک‌‌میلیون‌و ٧٠٠ ‌هزار کودک در ایران به صورت مستقیم درگیر کار هستند و بررسی‌ها نشان می‌دهد هر کودک ماهانه ٨٠ تا صد ‌هزار تومان درآمد دارد. به گفته او، تصور وجود باندهای سوءاستفاده از کودکان کار اشتباه است و ٩٠ درصد این کودکان دارای خانواده هستند. ٣٠ درصد کودکان کار دارای والدین با سابقه محکومیت هستند و ٤٠ درصد نیز دارای والدین بی‌سواد یا کم‌سواد هستند، ٨٥ درصد کودکان کار ایرانی و مابقی از سایر کشورها هستند. ایران هنوز به مقاوله‌نامه ١٣٨ درباره کار کودک نپیوسته ولی به‌طور مشخص در ماده ٧٩ قانون کار بیان شده اشتغال کودکان زیر ١٥ سال ممنوع است و در این موضوع ماده ٨٤ به شرایط کار نوجوانان می‌پردازد و در این زمینه ارائه حمایت‌های ویژه مورد تأکید قرار دارد. همچنین ایران به کنوانسیون حقوق کودک نیز پیوسته و می‌توان گفت ایران تقریبا به تمام مقاوله‌نامه‌های اصلی بین‌المللی در حمایت از کار کودکان پیوسته است.