مسئولیت ۱۴ دستگاه در زمینه جلوگیری از مصرف الکل

این شیوه‌نامه اجرایی در کمیته ملی پیشگیری و مبارزه با مشروبات الکلی تهیه و تلاش شده حداکثر مشارکت دستگاه‌ها و سازمان‌های مسئول در سطوح ملی جلب شود. امیرهوشنگ عندلیبیان اضافه کرد: این شیوه‌نامه در کمیته ملی به مسئولیت نیروی انتظامی تهیه شده و وظایف 14 دستگاه ازجمله نیروی انتظامی، قوه قضائیه، سازمان بسیج، سپاه، وزارت صنعت و معدن و تجارت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت امورخارجه، گمرک، وزارت کشور، وزارت دفاع، وزارت اطلاعات، وزارت آموزش و پرورش، سازمان پزشکی‌قانونی و سازمان صداوسیما را مشخص کرده است. عندلیبیان همچنین از تصویب سند ملی پیشگیری، مقابله، درمان، کاهش آسیب و بازتوانی مشروبات الکلی که در خردادماه 92 در59 نشست شورای اجتماعی کشور در همین کمیته تهیه شده بود خبر داد و گفت: این مصوبه از سوی وزیر کشور برای اجرا به تمامی ذی نفعان ابلاغ شد. دبیر کمیته ملی پیشگیری و مبارزه با مشروبات الکلی اهداف راهبردی این سند را کاهش بار مصرف الکل، نهادینه‌سازی سهم و نقش سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی و سازمان‌های مردم‌نهاد در کاهش بار مصرف الکل، آگاه‌سازی جامعه از علل ریشه‌ای و عوامل گرایش و پیامدهای مصرف الکل، ارتقای بهره‌مندی از خدمات درمان و کاهش آسیب و بازتوانی مصرف الکل و مهار و کنترل مصرف و همچنین کاهش دسترسی به الکل و افزایش هزینه جرائم مرتبط با الکل برشمرد. ایرنا نوشت؛ عندلیبیان خاطرنشان کرد: مجموعه اقدامات مقابله‌ای به‌منظور جلوگیری از تولید، نگهداری، حمل، توزیع، قاچاق و مصرف مشروبات الکلی به‌همراه سایر برنامه‌های پیشگیری و درمان مندرج در سند مذکور بر شکل‌گیری تعامل و هماهنگی هرچه بیشتر اعضای کمیته ملی در برخورد با این آسیب و معضل اجتماعی دلالت دارد و امید داریم شاهد تداوم و ثبات برنامه‌های مبارزه علیه مصرف مشروبات الکلی در کشور باشیم.

فعالیت نخستین مرکز ترک سوءمصرف الکل

بر اساس آماری که سال 2012 سازمان بهداشت جهانی منتشر کرد کشور ایران در رده‌بندی جهانی میزان مصرف الکل در رده 166 قرار دارد. طبق آخرین آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مصرف الکل در کشور به 7/1 دهم درصد رسیده است. هفت‌دهم درصد کشور وابستگی به الکل و سه دهم درصد نیز سوءمصرف دارند و نسبت مصرف الکل مرد به زن در کشور 9 به یک است. ماه گذشته رئیس اداره پیشگیری و درمان سوءمصرف مواد وزارت بهداشت، از فعالیت نخستین مرکز ترک سوءمصرف الکل به‌صورت پایلوت در تهران خبر داده بود. علیرضا نوروزی گفت: مراکز اقامتی برای ترک مصرف‌کنندگان الکل با مدیریت طبی را در دستور کار داریم و یک مرکز درحال حاضر به‌عنوان پایلوت در تهران مشغول فعالیت است.او در ادامه عنوان کرد: در ایران ورود الکل و همچنین مشروبات الکلی تقلبی از مرزهای کشور دلایل بسیاری از بیماری‌ها و مرگ‌ومیرها را به خود اختصاص داده است.

برگزاری همایش با موضوع اعتیاد به الکل

در همین راستا ماه گذشته همایشی درمورد مصرف و اعتیاد به الکل در پزشکی‌قانونی کشور برگزار شد. در این همایش رئیس سازمان پزشکی‌قانونی کشور احمد شجاعی گفته بود: در چند سال اخیر همزمان با پیدایش نشانه‌هایی از آثار بسیار مخرب و تأثیرگذار مصرف مشروبات الکلی و نقش آن در وقوع سایر جرائم از قبیل قتل، نزاع، همسرآزاری، کودک‌آزاری، تجاوز به عنف و غیره با توجه به بند «س» ماده 211 قانون برنامه پنجم توسعه کشور، سازمان پزشکی‌قانونی اقدام به بررسی جوانب مختلف تأثیرات اجتماعی مصرف مشروبات الکلی کرده است. احمد شجاعی گفت: هفت‌دهم درصد کشور وابستگی به الکل و سه دهم درصد نیز سوءمصرف دارند و نسبت مصرف الکل مرد به زن در کشور 9 به یک است.

آمار دقیق تعداد مصرف‌کنندگان الکل در‌هاله‌ای از ابهام است

یک روانشناس و آسیب‌شناس اجتماعی در این‌باره به «آرمان» می‌گوید: مصرف‌کننده الکل با معتاد الکل فرق دارد. فرید براتی‌سده می‌افزاید: هیچ آمار مشخصی درمورد معتادان به الکل در ایران وجود ندارد. چند سال پیش رئیس ستاد مبارزه با موادمخدر اعلام کرده بود حدود 200هزار نفر در ایران به الکل معتادند اما به دلیل اینکه مصرف الکل مشکل شرعی و عرفی دارد به یک تابو تبدیل شده و درحالی که میزان مصرف آن کم نیست آمار دقیق تعداد مصرف‌کنندگان در‌هاله‌ای از ابهام است. او در ادامه می‌گوید: چند سال پیش در وزارت کشور کمیته مبارزه با مشروبات الکلی شکل گرفت زیرا ستاد مبارزه با موادمخدر زیر بار این امر نرفت و مسئولیت مبارزه با آن را به‌دلیل شرعی‌بودن به وزارت کشور واگذار کرد. بنابراین درحالی که وزارت بهداشت و بهزیستی موافق درمان معتادان الکل در مراکز درمانی اعتیاد بودند، ستاد مبارزه با موادمخدر اعلام کرد با توجه به حرمت‌شکنی این قضیه باید جای دیگری بررسی شود. براتی‌سده در ادامه می‌گوید: البته اگر کسی معتاد به الکل باشد و به مراکز مراجعه کند پزشک او را هم درمان می‌کند اما وظیفه این امر به نهاد‌های دیگری واگذار شد. او در ادامه عنوان می‌کند: اولین مرکز خصوصی و تخصصی درمان اعتیاد به الکل به‌تازگی شروع به فعالیت کرده است اما ما هنوز درتهران و استان‌های دیگر خدمات درمانی برای معتادان به الکل نداریم.

مبارزه با الکل متولی واحدی ندارد

رئیس کمیته سلامت و رئیس پیشین بهزیستی شورای شهر تهران دراین مورد به «آرمان» می‌گوید: مهم‌ترین مشکل درمان آسیب‌های اجتماعی نبودن متولی واحد ومجزا برای هر حوزه است. غلامرضا انصاری می‌افزاید: وزارت رفاه که در دولت اصلاحات تشکیل شد در دو وزارتخانه تعاون و کار ادغام شد درحالی که این حوزه‌ها هیچ سنخیتی با هم ندارند و در واقع مسائل حوزه رفاه قربانی حوزه کار وکارگری شده است. او ادامه می‌دهد: عملا دستگاه‌هایی که در کشور در حوزه آسیب‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند هنوز نگاه سنتی سابق را دارند. در مبارزه و درمان اعتیاد به الکل دستگاه‌های متعدد اعم از دولتی و شبه‌دولتی به این قضیه وارد شده‌اند و چون متولی واحدی ندارد به نتیجه نمی‌رسد. هر دستگاهی بخشی از این موضوع را در دستور کار دارد و پراکنده و جزیره‌ای به این موضوع می‌پردازد. انصاری می‌افزاید: باید در درجه اول بر ابزار‌های فرهنگی و نقش رسانه‌ها و نهاد‌های آموزشی توجه داشت و در درجه دوم ساختار‌های مناسب برای پیشگیری از این موضوع از طریق ایجاد تولیت واحد ایجاد شود تا در پایان بتوان افراد معتاد را توانبخشی و درمان کرد.