کاپیتان شهبازی از دولت آمریکا شکایت کرد

پارسینه: کاپیتان هوشنگ شهبازی با حضور در شعبه ۵۵ مجتمع قضایی شهید بهشتی تهران رسما از دولت آمریکا شکایت کرد. این شکایت توسط اعظم مومنی شیویاری به نمایندگی از موسسه حقوقی عدل اساس الملک بعنوان وکیل قانونی شهبازی تنظیم شده است.

بخش هایی از دادخواست شهبازی علیه دولت آمریکا بدین شرح است: ایالت متحده آمریکا برای وادار کردن ایران به تغییر در سیاست‌های خود یا به منظور فراهم کردن شرایط تغییر رژیم سیاسی و وضع تحریم‌های هدفمند یکجانبه هواپیمایی که به صورت ممنوعیت فروش هواپیماهای مسافربری و قطعات یدکی آنهاست و همچنین قراردادهای مربوط به تعمیر و نگهداری آنها، باعث تضییع حقوق بسیاری از شهروندان ایرانی شده است.

مرگ ۱۵۰۰ ایرانی بر اثر سقوط هواپیما: ایران برای رفع این مشکلات مجبور به خرید قطعات یدکی و هواپیماهای دست دوم شده که این امر موجب شده تا در طول سالهای گذشته چندین هواپیما سقوط کرده و منجر به کشته شدن حدود ۱۵۰۰ نفر شده است.

جنایت علیه بشریت: همچنین ایالات متحده با انگیزه‌های سیاسی باعث اعمال تحریم‌ هواپیمایی ایران شده است و با علم و اطلاع از این‌که شهروندان مدنی ایران اعم از زن، مرد و کودک سوار این هواپیماها می‌شوند، اقدام به این تحریم‌ها کرده است که این اقدام بر ایمنی پروازها تاثیرات منفی گذاشت. با در نظر گرفتن این که مخاطبین و متضررین این تحریم‌ها شهروندان ایران هستند، ساختار این تحریم، مصداق عینی جنایت علیه بشریت است.

تحریم فروش بوئینگ مسافربری به ایران: این تحریم‌ها به بهانه جلوگیری از به خطر افتادن صلح و امنیت در حالی است که دولت‌ها ملزم به رعایت معاهدات بین‌المللی (منشور سازمان ملل، میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و ...)، حقوق بین‌الملل عرفی و یا اصول کلی حقوق پذیرفته شده به وسیله جامعه بین‌المللی هستند. در این رابطه شایان توجه است که آمریکا از اول انقلاب، ورود هر گونه قطعات هواپیمایی آمریکایی مثل بویینگ به داخل ایران را تحریم کرده و این در حالی است که این هواپیما، هواپیمای مسافربری است نه نظامی.

پس با این وجود با توجه به کشته شدن افراد زیادی در نتیجه فرسودگی هواپیماهای ایران و تحریم‌های اعمال شده توسط آمریکا، جایگاه تحریم قطعات هواپیما در بحث حقوق بشر نادیده گرفته شده است.

همچنین با توجه به روح معاهدات بین‌المللی و اسناد سازمان‌های تخصصی در مورد حمل و نقل هوایی همانند اسناد و قوانین مربوط به ایکائو، نباید هیچ محدودیتی در رابطه با حمل و نقل هوایی غیرنظامی دیگر کشورها ایجاد نمود. در حالی که آمریکا با اعمال تحریم هواپیمایی و ممنوعیت فروش قطعات هواپیماهای غیرنظامی آشکارا این قوانین را نقض نموده است.

وکیل شهبازی در شکایت خود اعلام کرده است: با توجه به اینکه اقدام به وضع تحریم‌های یکجانبه علیه هر کشوری با پنج سند مهم بین‌المللی در تعارض است (منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، اعلامیه سازمان ملل در خصوص اصول حقوق بین‌الملل ناظر بر روابط و همکاری‌های دوستانه بین دولت‌ها، قطعنامه‌های متعدد در خصوص ممنوعیت اقدامات یکجانبه و قطعنامه‌های متعدد در خصوص تقویت همکاری‌های بین‌المللی در زمینه حقوق بشر) و با توجه به اینکه موکل موسسه جناب آقای کاپیتان هوشنگ شهبازی با داشتن بیش از سه دهه سابقه پرواز، بعد از فرود موفقیت‌آمیز هواپیما خطوط هوایی مسکو ـ تهران که در تاریخ هواپیمایی کشور بی‌سابقه بوده به علت فرسودگی صنعت هواپیمایی و کمبود هواپیما که از اثرات مستقیم تحریم غیرقانونی و به اصطلاح هوشمندانه ایالات متحده بوده، از ادامه کار باز مانده است و این در حالی است که می‌توانسته به خاطر دانش و تجربیات خود در طول بیش از سه دهه خلبانی خطوط بین‌المللی، در صورت وجود هواپیما همچنان مفید فایده جامعه خود خصوصا صنعت هواپیمایی باشد.

از سوی دیگر تاثیر منفی تحریم‌ها در مسائل خانوادگی و شخصی ایشان به حدی بوده که خانواده ایشان نیز غیرمستقیم متضرر این اقدامات شده اند و فرزندان ایشان به خاطر عدم درآمد مکفی تصمیم به ترک تحصیل و فروش خانه‌ای کنند که سالیان سال منشا خاطرات تلخ و شیرین آنها بوده خصوصا استرسی که در آن لحظه سرنوشت‌ساز به علت باز نشدن چرخ هواپیما و جان مسافرانی که بعد از خدا امیدشان به خلبان هواپیمای فرسوده ایرباس بوده، چنان غیرقابل تصور بود که هیچ گاه این کاپیتان بین‌المللی نتوانست به زندگی عادی خود بازگردد و از تمامی مزایای معمول شغل خود نیز بازمانده و به شدت متضرر گشته حالیه پس از کمی بهبودی و مرخصی از بیمارستان تصمیم به اعلام اقدام قانونی خود برای پیگیری مقصران و مسببین این حادثه‌ای که می‌رفت تبدیل به بزرگترین تراژدی صنعت هواپیمایی کشور گردد، نماید.

پس از رسانه‌ای شدن این تصمیم کاپیتان شهبازی و دعوت ایشان از تمامی شهروندان ایرانی، جمعی از زیاندیدگان صنعت فرسوده هواپیمایی ضمن اعلام آمادگی و حمایت از اقدام شجاعانه این قهرمان ملی با ورود به سایت ایشان و ارایه حدود هفتصد هزار وکالت در فضای مجازی همراه با امضای الکترونیک به ایشان جهت انجام هر گونه اقدامی به منظور استیفای حق معطل مانده و اعلام انزجار از مسببین تحریم‌های صنعت هواپیمایی و سایر دولی که در صحه گذاشتن بر این اقدامات جنایت‌آمیز علیه حقوق بشر مستقیم و غیرمستقیم موثر واقع شده‌اند.

فلذا با تقدیم این دادخواست و مستندا به مادتین ۱ و ۶ قانون صلاحیت دادگستری جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت‌های خارجی مصوب ۱۳۹۰.۱۲.۱۷ که در راستای اجرای اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وضع شده و نیز آیین‌نامه اجرایی قانون صلاحیت دادگستری ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت‌های خارجی و نیز ماده ۱ و ۲ مسئولیت مدنی مبنی خسارات مادی و معنوی و نیز نقض آشکارای قوانین و قواعد سازمان‌های بین‌الملل از جمله کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سازمان ملل در سال ۱۹۹۷، پیمان ۹۶ ماده‌ای ایکائو و نیز سازمان یاتا، ماده ۴۴ کنوانسیون شیکاگو، قواعد مجمع عمومی سازمان ملل متحد مبنی بر منع اقدامات قهرآمیز اقتصادی، کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد (آنکتاد) مبنی بر منع اقدامات قهرآمیز، اعلامیه وین ۲۵ ژوئن ۱۹۹۳ مبنی بر قائل شدن بر اصل حقوق بشر حق توسعه، بند ۷ ماده ۲ منشور ملل متحد، قطعنامه‌های ۱۰.۵۰.۹.۴۷ مجمع عمومی طی کنفرانس بوئنس آیرس مبنی بر منع مداخله آشکار در امور داخلی و خارجی (و نیز معاهدات ماده ۱۵ منشور سازمان کشورهای آمریکایی (۱۹۴۸)، ماده ۸ منشور اتحادیه عرب (۱۹۴۵) و ماده ۳ منشور سازمان و حدت آفریقا (۱۹۶۳) و نیز قطعنامه‌های ۲۱۳۱ (ایکس ایکس)، (وای ایکس ایکس) ۲۶۲۵ و ۳۲۸۱ (ایکس آی ایکس ایکس) مجمع عمومی)، قطعنامه‌های ۱۷۳۷ و ۱۷۴۷ در خصوص دخالت «غیرمستقیم» آمریکا در امور «داخلی» و «خارجی» ایران ، قطعنامه‌های آنکتاد چهارم در سال ۱۹۷۶ در نایروبی و آنکتاد پنجم در سال ۱۹۷۹ در مانیلا مبنی بر منع تعلیق و قطع داد و ستد و تجارت، قواعد سازمان WTO اصل MFN، بند ۲ ماده ۸ عهدنامه مودت، تجارت و حقوق کنسولی ۱۹۵۵ و نقض بیانیه الجزایر، مغایرت با قاعده پذیرفته شده بین‌المللی در جهت حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات و پرهیز از به خطر انداختن صلح و منیت بین‌المللی، خدشه بر حق ارتباطات مردم ایران، نقض حقوق انسانی، اعمال مجازات دسته‌جمعی، نقض قواعد آمره حق حیات شامل تامین حداقل کالاها و خدمات ضروری و امکانات اولیه بهداشتی و مراقبت‌های پزشکی، نقض ماده ۱ منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل مبنی بر نقض ارتقا و تشویق احترام به حقوق بشر و آزادی‌های اساسی و... صدور حکم بر محکومیت خوانده مبنی بر خسارات مادی و معنوی ناشی از اعمال تحریم‌های هواپیمایی علیه دولت جمهوری اسلامی ایران با احتساب نظریه کارشناسی و کلیه خسارات قانونی مورد استدعاست.

کاپیتان هوشنگ شهبازی روز سه شنبه ۲۶ مهرماه ۱۳۹۰، هواپیمای بوئینگ ۷۲۷ در پرواز شماره ۷۴۳ مسکو - تهران در خط هواپیمایی ایران ایر را در فاصله ۱۵ مایلی فرودگاه بین المللی امام خمینی که دچار نقص در باز شدن چرخ دماغهٔ هواپیما شده بود با ۹۷ مسافر و ۱۹ خدمه به سلامت به زمین نشاند.