آیدین آغداشلو سفره دل گشود

آیدین آغداشلو یکی از پیشکسوتان هنر ایران، که خود را از جریان‌های هنری مدرن یعنی آنچه از سال 1328 شمسی در ایران شکل گرفت جدا کرده و در خلوتش آنچه را اعتقاد داشته خلق کرده، پس از 40 سال نمایشگاهی از آثارش را در گالری اثر برپا کرده است. او از تأثیرگذارترین هنرمندان زمان خود در رویدادهای هنری است و رویکردی تحلیلی به هنر دارد.

به گزارش ایران، آغداشلو این روزها افسرده است و می‌خواهد برود. می‌گوید کارهایش را در اینجا کرده، سختی‌ها را کشیده، خسته است و می‌خواهد برود. می‌گوید حقش است که دیگر در 75 سالگی پس از این همه کار، در پارکی بنشیند و به سنجاب‌ها و کبوترها غذا دهد، اما نقاشی هم بکشد.

این صحبت‌های آغداشلو تلنگری است برای جامعه هنری ایران، او همانند گنجی است در دسترس که تمام عمرش در جریان‌های هنری ایران حضور داشته و آنها را دیده است. به گزارش ایران، آغداشلو صبح دیروز- شنبه - در نشست خبری که در گالری اثر برپا شد، گفت: نقاش بودم و هستم. همیشه هر کاری که می‌کشیدم را می‌فروختم به خاطر همین برای برپایی نمایشگاه تعداد تابلوهایم کافی نبود. امید تهرانی، مدیر گالری اثر نزدیک به 3 سال پیش صحبت‌هایی با من داشت و بعد از قبولی برگزاری شروع به کشیدن نقاشی هایم کردم. بیشتر این آثار در یک سال گذشته خلق شده‌اند. وی افزود: برای همین در این مدت دیگر اثری نداشتم تا به علاقه‌مندانم بفروشم. این دوره کاری برایم خیلی خاص بود. همیشه به شاگردانم می‌گفتم طوری نقاشی کنید که اگر حتی یک اثر از شما باقی ماند، تمام خصلت‌های هنرمند را نشان دهد و من در تک تک این تابلوها، این تلاش را پیاده کرده ام.

این هنرمند ادامه داد: هر کدام از نقاشی هایم این موضوع را تأیید می‌کند که مقدار آغداشلو همین است؛ کم یا زیاد همین هستم. آغداشلو افزود: این نمایشگاه اعلام معنای جدیدی از کارهایم است نه تکرار آثار پیشین‌ام. وی با اشاره به اینکه آثار این نمایشگاه تفاوت بسیاری با آثار گذشته‌اش و به گونه‌ای معنای تلخ تری دارد، گفت: دیگر حرفی ندارم.

هیچ‌گاه بحثی نشده که از من مجموعه‌ای به نمایش درآید. 75 سال دارم و عمر من اندازه کل جریان نقاشی مدرنیست در ایران است یعنی من سال 1319 شمسی به دنیا آمدم و مدرنیسم سال 1328 شمسی متولد شد. مدرنیست نبودم و این امر باعث تفاوت آثارم با دیگران شد. وی توضیح داد: پس این نمایشگاه چه خوب و چه بد نامه اعمال من است، حالا با انجام این کارها طی سال‌ها فعالیتم دیگر می‌توانم بروم. کارم را کرده‌ام، در ایام جنگ، بی‌پولی، سختی و... از نظر خودم این نمایشگاه یک جور تسویه حساب من است. کارم را عرضه کردم و بعد دیگر...

این نویسنده با اشاره به اینکه خود را از جریان‌های مد شده هنری روز کنار کشیده بود و همچنان کنار ایستاده، توضیح داد، مستقل ماندن دشوار است. در طول این سال‌ها به من سخت گذشت تا از معنای «خودم» محافظت کنم. برای اینکه خودم را از سیلاب جریان‌های روز رها کنم. این موضوع از همان دانشکده هنرهای زیبا شروع و باعث ترک تحصیلم در سال آخر شد، چون این جریان‌ها تعابیر و چارچوب‌های خاص خود را داشته‌اند. آغداشلو افزود: معتقدم اگر آدمی حرفی برای گفتن داشته که قابل باشد، این دیگر مردم‌اند که قضاوت می‌کنند، تمام مکتب‌های مهم در دنیا توسط مردم نامگذاری شده‌اند. برای همین در این مورد باج ندادم. سال‌ها طول کشید تا گفتم من سوررئالیست نیستم زیرا آثارم خودآگاه است نه همانند «دالی» که خوابی ببینم و به شکل ناخودآگاه آن را بکشم. موضوع برای من انتخاب خودآگاهانه بوده است. بنابراین کارهای من با پیش‌فرض‌های منتقدان فاصله داشت. آغداشلو ادامه داد: هنرمند زمزمه می‌کند باقی هم فرع است. من ستایشگر شده‌ترین روشنفکر دوران خودم از سوی مردم هستم و بیشتر افراد در خیابان من را می‌شناسند. افسرده‌ام، نه از این بابت، نه حتی از شرایط و روابط دولتمردان در هر دوره‌ای، زیاد کار کرده‌ام و خسته‌ام، سنم زیاد شده است و بی‌حوصله‌ام. سال‌ها بی‌پولی، سختی و گمنامی کشیده‌ام و حالا دیگر می‌خواهم بروم. در این نمایشگاه اثر «انهدام نهایی» من که سال 1393 نیز خلق شده به عنوان وصیتنامه من به عنوان پایان نقاشی‌ام است، نه اینکه نقاشی نکشم، نه؛ بلکه این اثر ختم کلام من است.