خانه دار شدن در شهرهای جدید به چه قیمتی؟

گسترش صنعت ساختمان یکی از مظاهر رشد و توسعه در جوامع محسوب می شود و بیشترین سهم انباشت سرمایه ثابت و بالاترین سهم اشتغال در بخش صنعت و جذب افراد تحصیل کرده و کارآمد در این بخش قرار دارد، اما این که چه واحدی را در چه مدت زمانی و با چه کیفیتی تحویل مردم دهیم، خود جای بحث دارد.

شهر جدید ˈرامینˈ در سال 68 به منظور جذب و اسکان سرریز جمعیت منطقه ای شهر اهواز در محدوده قانونی مکانی حدود هفت هزار هکتار و با محدوده استحفاظی دو هزار و 400 هکتار و طرح جامع 600 هکتار برای 63 هزار نفر تا سال 95 مکان یابی و در سال 83 به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری رسید.

این شهر در 40 کیلومتری اهواز حد فاصل اهواز، باوی، مسجد سلیمان و شوشتر و در جوار محور ارتباطی اهواز - مسجد سلیمان در بزرگراه بندر امام - تهران واقع است.

ˈشیرین شهرˈ هم که به عنوان نزدیکترین مسکن مهر به اهواز در سال 83 به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور رسید، در 23 کیلومتری جنوب غربی اهواز و در شرق رودخانه کارون ساخته می شود.

این شهر برای اسکان یکصد هزار نفر مطالعه و برنامه ریزی شده است.

در شیرین شهر هفت هزار و 150واحد در دست احداث است.

اما به رغم گذشت حدود یک دهه از زمان تصویب این شهرها استقبال چندانی از سوی مردم برای خانه دار شدن در این مناطق نشده است.

این مساله به دلایل مختلفی اعم از ایجاد نشدن زیرساخت های آب، برق، گاز و مخابرات و به دنبال تورم بالا رفتن قیمت ساخت و سازها که امکان فراهم کردن سهم آورده بالا برای بخش عمده ای از مردمی که برای خانه دار شدن در این شهرها نام نویسی کرده بودند دیگر نبود و به ناچار بخشی از این ها منصرف شدند.

در ابتدای آغاز طرح مسکن مهر در کشور و به تبع آن در شهرهای جدید قرار بر این بود که فرد متقاضی مسکن اگر شرایط نام نویسی که نداشتن خانه یکی از این شرایط بود را داشت با سهم آورده 10میلیون ریال و به دنبال ایجاد بستر اولیه واحد مسکونی با دریافت وامی که در همان زمان 150 میلیون ریال در نظر گرفته شده بود، صاحب خانه شود.

اما به دلیل گرانی مصالح و تاسیسات که به دنبال تورم اتفاق افتاد، در کنار دیگر امکانات مورد نیاز برای ساخت مسکن نه تنها میزان وام ها بناچار افزایش یافت که فرد متقاضی هم باید سهم آورده بیشتری را فراهم می کرد که این امکان برای عمده این افراد که قشر ضعیف جامعه اند، وجود نداشت.

همین تامین نشدن بموقع سهم آورده یکی از مشکلات پیش روی طرح مسکن مهر است که گریبانگیر شهرهای جدید رامین و شیرین شهر اهواز هم شده است.

این مسایل پیمانکاران و سازندگان مسکن مهر در این شهرها را هم متاثر از خود کرده که همچنان با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند.

مدیرعامل تعاونی مسکن مهر 53 اهواز نیز می گوید: شش سال است که درگیر مسکن مهر بوده و کار را با 400 عضو برای ساخت همین تعداد واحد مسکونی آغاز کرده، اما به دلیل افزایش رقم سهم آورده تعدادی از اعضای تعاونی انصراف داده و هم اینک به 350 نفر رسیده است.

ˈرضا صفدریˈ افزود: در ابتدا اعلام شد که با 10میلیون ریال نام نویسی انجام و 50 میلیون ریال هم صندوق تعاون پرداخت می کند، برای تامین بقیه اعتبار لازم هم وام داده می شود که اثری از وام نبود و به مردم فشار آمد.

بنا به اظهار وی تعدادی از متقاضیان با چنگ و دندان سهم آورده را تامین و برای واحدهای خود هزینه کردند، اما بخش زیادی از مردم توان تامین آن را ندارند و بناچار پیمانکار برای اتمام طرح باید از جیبش خرج کند.

صفدری گفت: پیش از بالا رفتن قیمت ها به دلیل این که بعدها افزایش قیمت می خورد پنجره ˈیو.پی.وی.سیˈ، مصالح و شیرآلات خریدیم که آن موقع دلاری 16هزار ریال بود و الان که هر دلار 30 هزار ریال شده پیمانکار سهم آورده و خریدهای انجام شده را گرفت و در انبار گذاشت و کار را خوابانده است.

ˈعبدالرحمن سواریˈ مدیرعامل یکی از شرکت های سازنده در شهر جدید رامین هم افزود: ساخت 412 واحد را با وجود تمام مشکلات در گرد و خاک شروع کردیم، اما نه از بانک همکاری خوبی دیدیم، نه از شرکت شهر جدید رامین و نه شرکت مادر تخصصی شهرهای جدید و در زمان حاضر عمده مشکل ما مالی است.

وی افزود: با تورمی که در کشور ایجاد شد، نزدیک به سه برابر در قیمت آهن آلات رشد داشتیم و هم اینک که طرح به 95درصد پیشرفت فیزیکی رسیده هر چه داشتم اعم از خونه و ماشین را فروختم و بدهکار پیمانکارم و چک های برگشتی دادم.

سواری گفت: قیمت قرارداد در ابتدا سه میلیون ریال برای هر متر مربع تعیین شده بود که هم اینک برای ساختمانی با 95 درصد پیشرفت کاری با متری شش تا هفت میلیون ریال هم قرارداد نمی بندند.

یکی از انبوه سازان هم گفت: روزی که به شهر رامین آمدیم و شروع به کار کردیم، در این منطقه راه، آب، برق و امنیت وجود نداشت و با توجه به اقلیم موجود با چنگ و دندان کارها را جلو بردیم، اما با وجود همه این کارها با توجه به موقعیت مکانی دور از شهر مردم تمایل زیادی به خرید واحدها ندارند.

وی افزود: از اول تیر سال 90 تاکنون چند 10 میلیارد تومان در شهر رامین هزینه شده است.

این سازنده گفت: اصل قضیه ما مالی و یک سری کارهای فنی است که متاسفانه غیر کارشناسی بوده و قیمت ها کارشناسی و بر اساس اصول فنی و مهندسی نیست.

وی افزود: قیمت پایه ما سه میلیون ریال برای هر متر مربع بود که با افزایش قیمت ها و با وجود ابلاغ صورت گرفته هنوز مشخص نشده که قیمت هر متر مربع ساختمان در شرایط فعلی چقدر خواهد بود.

این انبوه ساز گفت: هر متر مربع ساخت و ساز پای خودمان دستکم چهارمیلیون ریال تمام می شود و این در حالی است که چنین واحدی شیشه و در ندارد و تکمیل نشده و در صورت تکمیل قیمت هر متر مربع آن به شش میلیون ریال هم می رسد.

وی افزود: در شهرهای ˈپرندˈ و ˈفردیسˈ نیستیم که ارزش افزوده داشته باشد، بلکه برای جلب مردم به شهرهای شیرین شهر و رامین طرح های تشویقی باید بگذارند.

این انبوه ساز گفت: در طرح اولیه هم دیده شده که برای دسترسی به شیرین شهر مترو بزنند تا مردم بدانند که قرار است اتفاق هایی در این جا بیافتد، اما هنوز عملیات اجرایی آن هم شروع نشده است.

وی افزود: اهواز یکی از کلانشهرهایی که مسکن مهر آن مشکل پیدا کرده و معطوف به شیرین شهر و رامین شده که به دلیل دوری و بعد مسافت، چندان استقبالی از آنها نمی شود؛ متقاضی و پول هست اما به علت نبود زیرساخت ها مردم به این شهرها نمی آیند.

وی گفت: اگر خانواده ای هم به این شهرها بیاید به غیر از برق، آب و امنیت، مدرسه ای هم وجود ندارد که فرزندان آنها در آنجا تحصیل کنند.

این انبوه ساز افزود: اگر از دو سال پیش که کارمان را شروع کردیم، متولیان امر آب، برق، گاز، بهداشت و آموزش هم پای کار می آمدند تا به امروز خیلی کارها انجام شده بود.

ˈعبدالهادی عیناویˈ کارشناس مسکن گفت: بزرگترین اشکال کار نه تنها در رامین و شیرین شهر که تمام شهرهای جدید این است که مرحله به مرحله پیش برده نمی شوند؛ تمام مراحل را با هم شروع می کنند و در نتیجه بودجه کم می آورند.

وی افزود: بدنبال آن زیرساخت ها هم انجام نمی شود، مدرسه، بیمارستان و راه دسترسی هم ساخته نمی شود که هم اینک یکی از عوامل بی میلی مردم برای خرید مسکن در شیرین شهر و رامین نبود راه دسترسی مناسب است؛ این شهرها اتوبوس و تاکسی ندارند.

این کارشناس مسکن گفت: دولت برای هر متر مربع ساخت و ساز سه میلیون ریال محاسبه کرده بود که به دنبال تورم هم اینک این رقم دو برابر شده است؛ بنابراین سازندگان و پیمانکاران یا باید از کیفیت کار بزند یا دیگر توان ساخت و ساز ندارند و در نتیجه شهرها به همین منوال می ماند.

وی تاکید کرد: قیمت مسکن مهر باید کارشناسی شود و دولت بناچار باید قبول کند که تورم باعث افزایش قیمت ساخت و سازها شده است.

عیناوی با بیان این که هم اینک نیمی از پیمانکاران به علت بدهی های خود در زندان به سر می برند، گفت: امروز که قیمت هر بسته سیمان سه برابر شده چگونه می شود با متری سه میلیون ریال خانه ساخت و تحویل مردم داد؟

این کارشناس مسکن افزود: اگر دولت کار کارشناسی خود را قبول کند واحدها تکمیل و تحویل افراد می شود.

عیناوی گفت: قراردادهای ساخت مسکن مهر سه جانبه اند و مردم در آنها لحاظ نشده اند؛ به پیمانکار مربوط نیست که مردم بخرند یا نه. در این جا دولت باید وارد عمل شود.

وی افزود: در این قراردادها نفر سوم در کنار بانک و پیمانکار دولت است؛ پیمانکار هر چه داشته از دست داده و برای ساخت خانه ها هزینه کرده است.

این کارشناس مسکن گفت: عمده پیمانکاران مستاجرند زیرا به ناچار خانه های خود را برای ساخت خانه های مردم فروخته اند.

وی افزود: باید پولی در سیستم واریز شود تا تضمینی باشد برای این که پیمانکاران به کار امیدوار شوند اما یک سال است که پیمانکاران پولی نگرفته اند.

این کارشناس مسکن افزود: طرح مسکن مهر طرح بزرگی است که امید به خانه دار شدن را در دل مردم روشن کرد و جمهوری اسلامی با این طرح در تمام جهان به خود می بالد.

وی گفت: این طرح اگر مناسب اجرا می شد دیگر مشکلی به نام بی خانمانی و بی مسکنی در کشور نداشتیم اما با روال موجود مسکن مهر در خوزستان و دیگر نقاط کشور به جایی نمی رسد.