در۶۲ درصد مرگ مادران باردار، روش زایمان به صورت سزرین است

مرگ و میر مادران باردار در طول دوران بارداری و یا هنگام زایمان یکی از شاخص های توسعه محسوب می شود که کشور ما در این مهم به نتایج ارزنده ای دست یافته است. ایران با 80 درصد کاهش مرگ و میر مادران باردار توانسته است نسبت مرگ مادر یا MMR خود را زودتر از موعد مقرر به 21 برساند و براي همين موفقيت در مجامع بين المللي مورد تقدير قرارگرفته است.

رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت بیان داشت: در حال حاضر احتمال مرگ در نتيجه بارداري در كشور 21 -25 مرگ به ازاء هر يكصد هزار تولد است که ما تلاش خواهیم کرد با برنامه ريزي و اقدامات همه جانبه اين ميزان به 15 در 100 هزار مورد تا سال 2015 كاهش يابد.

ترکستانی در ادامه تصریح کرد: عمده ترین علل مرگ و میر مادران باردار طبق آخرين اطلاعات جمع آوری شده توسط وزارت بهداشت، خونریزی حين و پس از زايمان، فشارخون ايجاد شده يا تشديدشده در بارداري شديد، عفونت ها، مشكلات قلبي و ساير بیماری هاي زمینه ای است.

وی ضمن اشاره به عوامل مؤثر در بروز این مسئله خاطرنشان کرد: عوامل مؤثر در بروز مرگ مادر را می توان در چهار مقطع پیش از بارداری، دوران بارداری، زایمان و پس از زایمان بررسی کرد.

مشاوره پیش از بارداری
رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت اضافه کرد: مهم ترين عامل كه با انجام آن در دوران پیش از بارداری مي توان از مرگ مادر باردار پيشگيري کرد، مشاوره قبل از اقدام به بارداری است. در واقع حاملگي مي تواند سبب تشديد و يا غيرقابل كنترل شدن بعضي بيماري ها شود. در اين شرايط يا بارداري ممنوع است و يا مي بايست تا كنترل بيماري زمينه اي به تعويق بيفتد، يا نياز به تغيير دارو باشد.

وی افزود: مشاوره قبل از بارداری اين امكان را فراهم مي کند تا فرد از وضعيت سلامت خود براي اقدام به بارداري مطلع شود. بعضي از اين بيماري ها عبارتند از بيماري قلبي، بيماري هاي روماتيسمي، افسردگي، ديابت، فشارخون، چاقي مرضي، سزارين هاي مكرر که نیاز به بررسی بیشتر دارند.

ترکستانی در ادامه خاطرنشان کرد: عوامل مؤثر در به خطر افتادن مادر باردار در دوران بارداري نیز شامل اعتیاد مادر به موادمخدر و معضلات اجتماعی، حساس نبودن مادر و خانواده به علائم غيرعادي در دوران بارداری و عدم توجه به توصیه های پرسنل بهداشتی درمانی، عدم دریافت مراقبت های دوران بارداری به طورکامل و به موقع و عدم کنترل بیماری های زمینه ای به خصوص بیماری قلبی در طول بارداری ست.

رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت تصریح کرد: البته در این خصوص حساس سازي خانواده ها به مراجعه فوري با ديدن علائم خطر و يا بيماري در زن باردار و آموزش پرسنل طي بازآموزي ها، نظارت مستمر بر كار ارائه دهندگان خدمات، از جمله اقداماتي است كه به منظور كاهش موارد فوق انجام مي شود.

عوامل مؤثر در مرگ و میر مادران؛ طي زایمان و پس ازآن
وی در ادامه ضمن اشاره به انجام زایمان در منزل به عنوان یکی از علل مرگ مادران بیان داشت: تأخیر در مراجعه به موقع مادر به علت بی توجهی و حساس نبودن مادر و خانواده به علائم خطر، علیرغم توصیه های پرسنل بهداشتي و درماني، عوارض سزارین و بیهوشی، و انجام سزارين هاي بيمورد، هم حاملگي فعلي و هم حاملگي هاي بعدي را پرمخاطره مي سازد؛ چراکه در هر جراحي، بالقوه خطر خونريزي و افزايش احتمال عفونت وجود دارد. بنابراين توصيه بر انجام زايمان طبيعي از اصول اصلي پيشگيري از مرگ مادران است.

ترکستانی خاطرنشان کرد: از آنجا كه تمام بيمارستان ها از امكانات يكساني برخوردار نيستند و بر اساس امكانات موجود به سه سطح طبقه بندي شده اند، توصيه بر اين است كه بيماران داراي عوامل خطر و مشكل در بيمارستان هاي مجهزتر خدمات دريافت كنند.

در 62 درصد از مرگ ها روش زایمان مادران به صورت سزارین است
وی اضافه کرد: به همين دليل آگاهي خانواده و همكاري آنان براي انتقال بموقع بيمارشان به بيمارستان هاي مناسب بر اساس توصيه تيم پزشكي، مي تواند تأثیر بسزائي در كاهش مرگ مادران داشته باشد.

رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت در ادامه اظهار داشت: در 62 درصد از مرگ ها روش زایمان مادران به صورت سزارین و در 38 درصد از مرگ ها روش زایمان مادر به صورت طبیعی بوده است. البته ناگفته نماند این بدین معنا نیست که سزارین باعث مرگ مادر شده باشد، بلکه عوارض ناشی از سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است.

ترکستانی همچنین در خصوص سیاست های اتخاذ شده توسط وزارت بهداشت برای رفع این موضوع بیان داشت: برای رسیدن به هدف کاهش مرگ و میر مادران، اقدامات در خور توجهی در وزارت بهداشت و زيرمجموعه آن در استان هاي سراسر كشور صورت گرفته است.

وی در ادامه افزود: از جمله اين اقدامات می توان به طراحي پروتكل‌هاي مراقبت ادغام يافته‌ مادري ايمن «خدمات خارج بيمارستاني»، تهیه پروتکل های بیمارستانی «خدمات بيمارستاني»، بهبود کیفیت خدمات زایمانی در قالب بیمارستان های دوستدار مادر، تداوم اجراي نظام كشوري مراقبت مرگ مادری و حساس نمودن سیستم ارائه خدمات در مورد مرگ مادر، تربیت مامای روستا در مناطق دورافتاده و محروم کشور در امر زایمان، طرح اسکان مادران نیازمند ساکن مناطق محروم در مجاورت بیمارستان ها، ترویج زایمان طبیعی و برگزاری کلاس های آموزش دوران بارداری و دوره های آموزشی فوریت های مامایی برای متخصصین زنان و ماماها در سراسر کشور، اشاره کرد.

کاهش 47 درصدی مرگ مادران در دنیا
رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت در خصوص آمار مرگ و میر مادران در جهان نیز گفت: با توجه به گزارش منتشره از سازمان جهانی بهداشت در سال 2010 حدود 287000 مرگ مادر در دنیا رخ داده است که 47 درصد نسبت به سال 1990 کاهش داشته است.

ترکستانی در پایان اظهار داشت: متأسفانه 85 درصد كل مرگ هاي مادري در دنيا در آفریقای ساب ساهارا و آسیای جنوبی رخ داده است و طبق این گزارش نسبت مرگ مادر در مناطق در حال توسعه 240 و در مناطق توسعه یافته 16 است که خوشبختانه حدود 10 کشور قبل از سال 2015 به هدف پنجم توسعه هزاره رسیده اند؛ از جمله ایران که با 80 درصد کاهش توانسته است نسبت مرگ مادر یا MMR خود را زودتر از موعد مقرر به 21 برساند و براي همين موفقيت در مجامع بين المللي مورد تقدير قرار گرفت.