تصویر زندگی امام(ره) به سینماها می آید؟

پارسینه - گروه فرهنگ و هنر: "فرزند صبح" نامی است که گویا کمتر کسی در فرهنگ و هنر نام آن را نشنیده باشد. حتی این را می توان به سیاسیون هم تعمیم داد. فیلمی که درباره زندگی امام خمینی (ره) ساخته شده و آنقدر حاشیه های آن طولانی شد که هنوز بعد از گذشت چند سال از اتمام پروژه تکلیف اکران و نمایش آن مشخص نیست. کارگردان و نویسنده "فرزند صبح"، بهروز افخمی است. اما گویا او با تهیه کننده این فیلم اختلاف داشت که اوج آن را در جشنواره فجر سال 89 دیدیم. بهروز افخمی به دنبال پذیرفته شدن این فیلم در بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۸۹ در نامه ای خطاب به مهدی مسعودشاهی، دبیر جشنواره، هر گونه دخالت خود را در جریان ساخت یا حتی نظارت این فیلم تکذیب کرد.

ساخت " فرزند صبح " از مهرماه سال ۱۳۸۳ آغاز شد. در این فیلم عبدالرضا اکبری نقش امام خمینی در میانسالی را ایفا می‌کند و بازیگران دیگری همچون هدیه تهرانی، محمدعلی کشاورز، آتیلا پسیانی، محمدرضا شریفی‌نیا، الیکا عبدالرزاقی، فرهاد قائمیان نقش‌های دیگر را بازی می‌کنند. محمدرضا شریفی‌نیا در این فیلم نقش سید احمد خمینی و هدیه تهرانی نقش دایه امام را ایفا می‌کنند. ابتدا جمشید هاشم پور برای ایفای نقش امام در سال 1342 انتخاب شد، گریم خوب روی صورتش نشسته بود، اما او خیلی زود از این پروژه کنار رفت تا عبدالرضا اکبری بازیگر نقش امام شود. انتخاب شریفی نیا به عنوان بازیگر نقش حاج احمدآقا و هدیه تهرانی به عنوان بازیگر نقش دایه امام خیلی زود با واکنشهای مختلفی مواجه شد،اما این واکنشها و اعتراضها نتوانست راه فیلم را سد کند. فیلمبرداری به شیوه سوپر 35 انجام شد.

بهروز افخمی گفته:«ساخت این فیلم به پیشنهاد موسسه ترویج آثار امام بود. اما من در ابتدا مخالفت کردم، چون از من انتظار داشتند که سال‌های رهبری امام خمینی را در فیلم بیاورم که این ممکن نبود. سپس آنها به من اختیار دادند تا فیلم را در هر دوره از زندگی امام که می‌خواهم، بسازم.»

جالب اینکه هزینه‌های تولید این فیلم پس از ساخت نزدیک به چهار برابر براورد اولیه بود و عوامل زیادی در به طول کشیدن پروژه دست داشتند. جدای از حاشیه های پیش آمده برای انتخاب عوامل، درطول ساخت فیلم خبر از ساخت موسیقی فیلم توسط انیو موریکونه آهنگساز مشهور ایتالیایی که کارهایی همچون موسیقی متن فیلم‌هایی همچون "روزی روزگاری در آمریکا" و "خوب بد زشت" را در کارنامه خود دارد به گوش می‌رسید، ولی وی این خبر را تکذیب کرد.

سیف الله داد معاون سابق سینمایی وزارت ارشاد تدوینگر "فرزند صبح" شد اما بعد از گذشت مدتی ناگهان سیف الله داد راهی دیار باقی شد. نسخهای که سیف الله داد تدوین کرده بود به گفته افخمی 90 دقیقه بود. فیلم قرار بود دوبله شود و در خارج از کشور به شیوه دالبی صدا گذاری شود. اما آرام آرام اختلاف بین تهیه کننده(محمدرضا شرف الدین) و کارگردان آغاز شد. سفر افخمی به کانادا هم عملا نظارت او بر مراحل فنی کار قطع شود و شرف الدین هم کار تدوین مجدد، صدا گذاری و دوبله کار را آغاز کند. اختلاف ها تا جایی ادامه پیدا کرد که وقتی افخمی خبردار شد این فیلم به جشنواره فجر رفته نامه ای نوشت و گفت این نسخه "فرزند صبح" فیلم او نیست و نباید در فجر اکران شود.

اما این فیلم در جشنواره اکران و با نقد و اعتراض شدید اهالی رسانه و منتقدان رو به شد. در همان زمان خبرآنلاین گزارش داد که : نامههای افخمی از سوی برخی« فرار به جلو» تعبیر شده تا او عواقب ناشی از شکست پروژه را به گردن نگیرد. در مقابل برخی هم حق و حقوق معنوی او را یادآور شدند و نظارت بر مراحل فنی را حق طبیعی کارگردان دانستند. دود آتش این اختلاف دست آخر به چشم هر دو طرف ماجرا رفت. دوشنبه شب، برای عوامل این پروژه، شب تلخی بود. شبی که حتی حضور افخمی در بین اهالی رسانه و پاسخگویی به پرسشهایشان هم نتوانست ذرهای از تلخی ماجرا بکاهد.با این حال اما صحبتهای افخمی دونکته مهم داشت،یک این که کل تصاویر گرفته شده توسط او همینهایی بوده که در تدوین مورد استفاده قرار گ او همین بوده است. پس از افخمی نوبت به شرف الدین رسید تا در جواب کارگردان فیلم بگوید پروژه از لحاظ مالی سالم بوده و افخمی هم حق ندارد در مورد مسائلی حرف بزند که در حیطه کارگردان نیست.

این اختلاف ها همین طور ادامه پیدا کرد تا اینکه بعد از دو یال در زمستان 91 زمانی که همه "فرزند صبح" را فراموش کرده بودند و کسی انتظار اکران عمومی آن را نداشت. بالاخره تهیه‌کننده این فیلم چشم بر اختلافات قبلی با کارگردان بست و اعلام کرد: اگر افخمی «فرزند صبح» را تدوین مجدد کند فیلم بسیار خوبی خواهد شد.

حالا 9 سال از شروع پروژه گذشته و هنوز این فیلم که از نظر کارشناسان پروزه ی شکست خورده ی بهروز افخمی است به اکران عمومی نرسیده و مشخص نیست که تصویر زندگی امام خمینی(ره) چه زمانی روی پرده سینماها می رود.