«تفسیر آیه نور» منتشر شد/ خدا را به چشم دل می توان دید

پارسینه-گروه فرهنگی: یکی از آیه های قرآن کریم که بیشترین نگاهها را متوجه خود ساخته و تحلیلها و برداشتهای مختلفی را پیش روی قرآن پژوهان و اندیشمندان مسلمان قرار داده است، آیه نور است که نام سوره نور نیز از آن گرفته شده است.

آغاز آن چنین است: «اللّهُ نُورُ السَّموَاتِ وَالاَْرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکوةٍ فیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَاَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لاَ شَرْقِیَّةٍ وَ لاَ غَرْبِیَّةٍ یَکَادُ زَیْتُهَا یُضیآءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُورٌ عَلی نُورٍ یَهْدِی اللّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشَآءُ وَ یَضْرِبُ اللّهُ الاَْمْثَالَ لِلنَّاسِ وَ اللّهُ بِکُلِّ شَیْ ءٍ عَلیمٌ: خداوند نور آسمانها و زمین است. داستان نورش همچون چراغدانی است که در آن چراغی هست، و آن چراغ در آبگینه ای است و آن آبگینه گویی ستاره ای درخشان است که از درخت پر برکت زیتون که نه شرقی است و نه غربی افروخته می شود. و روغنش، با آنکه آتش به آن نرسیده است، روشنی دهد. نور است بالای نور، خدا به نورش هر که را خواهد هدایت می کند. و خداوند برای مردم این مَثَلها را می زند و خداوند به هر چیزی داناست.»

نقطه محوری در این آیه «نور» است که در قالب تمثیل و اشارات لطیفی به حقیقت، نمایی از سرچشمه هستی روی می نهد و گستره معارفی که از این آیه نقش نمایی می کند، حقیقت بزرگ و ژرفی را می نمایاند. لذا اساسی ترین پرسش در این آیه آن است که منظور از نور چیست؟ و آیه در مقام بیان و توصیف کدام حقیقت هستی است؟ از این رو، دیدگاهها و ژرف نگریهای مختلفی را برانگیخته است.

در اینکه خداوند نور آسمانها و زمین است هیچ اختلافی بین متفکران مسلمان نیست، بلکه اختلاف در چگونگی نسبت نور به ذات باری تعالی و مصداق آن است. آیا از باب مجاز و تشبیه است یا از باب حقیقت و واقعی؟

کتاب «تفسیر آیه نور» برگرفته از سخنرانی آیت الله سیدمحمدحسین حسینی طهرانی است که با مقدمه و تصحیح سید محمد حسینی طهرانی منتشر شده است.

در مقدمه این اثر آمده است: مرحوم والد به طرح مباحث توحیدی چنانچه روش همه عرفای الهی و موحدین راستیم است، بسیار اشتیاق و علاقه نشان می دادند و می فرمودند: تا کی مردم باید خدای تراشیده ذهن و ساختگی خود را پرستش کنند و دست از مخلوقات ساخته و پرداخته ذهن و نفس بیمار خود برندارند؟! و می فرمودند: علت اینکه مرحوم آیت الله عارف نامی سید احمد کربلایی در رد و طعن بر مطالب و مبانی مرحوم علامه کمپانی این قدر پافشاری فرموده، اینست که می خواست آن حقیقت ناب و خالص ربوبی، بدون هیچ خلط و مزجی از تاحیه نتایج افکار و ترکیب سلایق شخصی، در نفوس عبادالله منقوش گردد، گرچه صاحب آنرا از اعاظم حکما و مفاخر اهل کشف و یقین بوده باشد.

متأسفانه آنچه مردم عوام را بر ادامه مسیر ناصواب و سنت نامیمون تقلید از خرافات و اعتقادات غلط، تشویق و ترغیب نموده است، عناد و لجاج عده ای متلبس به لباس علم و تقوا و روحانیت است که پیوسته با حیله و نیرنگ و سب و شتم و استهزاء و توهین و مغله و سفسطه، در مقام رد و طرد حقایق ربانی، به بهانه دفاع از مکتب اهل بیت(ع) و احیاء سنت نبوی و پایداری بر عقاید شیعه و زمینه و بستر بحث و خطاب أحسن را به میدان مبارزه و جدل و فضای غبارآلود و مسموم تبدیل شده اند.

این کتاب، محصول 10 جلسه سخنرانی آیت الله سیدمحمدحسین حسینی طهرانی است. جلسه اول به بحث اشکالات وارده بر نظر وهابی ها و اخباری ها در تفسیر آیه نور اختصاص دارد. خدا را به چشم دل می توان دید، مکتبهای مختلف درباره ذات و افعال حق عالی، آیات و روایات ادله بر امکان لقاء خداوند و همه موجودات عالم هستی آیات پروردگارند عناوین جلسات دوم تا پنجم هستند.

جلسه ششم به موضوع برای شناخت خدا باید از غیر خدا چشم فرو بست، جلسه هفتم به علوم مقام و عجایب نفس انسانی، جلسه هشتم به خود را بشناس تا خدا را بشناسی، جلسه نهم به شدت ظهور خدا حجابی برای انسانهای کثرت گرا و جلسه دهم به بحثی شیوا پیرامون صفات جمال و جلال اختصاص دارد.

جلد اول از دوره علوم و مبانی اسلام و تشیع با عنوان تفسیر آیه نور تألیف آیت الله سیدمحمدحسین حسینی طهرانی به همت انتشارات مکتب وحی به شمارگان 3000 و بهای 10000 تومان منتشر شد.