حال بد جیب ۹۰ درصد ایرانیان یارانه بگیر | آیا کوپن الکترونیکی ناجی معیشت مردم خواهد بود؟

تحریریه پارسینه - سیده فروغ حسینی | حذف ارز دولتی از مباحث مورد توجهی است که مسئولان و کارشناسان با پیشنهاد‌هایی مانند تخصیص یارانه مستقیم به حوزه تولید، ارائه یارانه نقدی به چند دهک از جامعه و بازگشت کالابرگ یا کوپن سعی در کاهش تبعات منفی حذف چنین ارزی بر معیشت مردم دارند. واضح است که در برهه‌ای از زمان، ارز ۴۲۰۰ تومانی در راستای اطمینان از تأمین مناسبت اقلام و کالا‌های اساسی مردم در نظر گرفته شد، ولی این یارانه تقریباً از دیدگاه همه صاحب نظران و متولیان نتیجه‌ای جز رانت و فساد در پی نداشته است.

کوپن الکترونیکی یا کالابرگ کارکردی شبیه به همان کوپن‌های کاغذی دارد که در یک دوره به وسیله این برگه‌ها کالا‌های اساسی را تهیه می‌کردیم. حال در طرح جدید با حذف پرداخت یارانه، مبلغ تهیه این کالا‌ها به به کارت بانکی افراد واریز می‌شود. با اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی کالا‌های ضروری معیشتی به قیمت شهریور ۱۴۰۰ به مردم ارائه خواهد شد.

ابراهیم رئیسی رئیس جمهور اسلامی ایران دوشنبه شب (۱۹ اردیبهشت) در مصاحبه‌ای تلویزیونی از پرداخت یارانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومانی به ازای هر نفر، برای جبران جهش قیمت نان خبر داد. رئیسی گفت تا فراهم شدن زیرساخت‌ها، برای مدت زمان یک تا سه ماه آینده، یارانه‌ای به ۹ دهک جامعه پرداخت خواهد شد.

وزیر اقتصاد گفت: ۷۷ میلیون یارانه بگیر در دو طبقه تقسیم بندی شده‌اند، ۳۰ درصد این جمعیت یارانه ۴۰۰ هزار تومانی، ۶۰ درصد یارانه ۳۰۰ هزار تومانی و ۱۰ درصد از مردم نیز یارانه‌ای دریافت نخواهند کرد در خصوص نان و دارو، همه ایرانیان از جمله یارانه بگیران و کسانی که مشمول پرداخت یارانه نیستند یارانه دریافت می‌کنند.

اما اینکه با ارائه کالابرگ الکترونیک روال به چه صورتی خواهد بود، توضیح اخیر میرکاظمی -رئیس سازمان برنامه و بودجه- از این حکایت دارد که قرار نیست چیزی در قالب کوپن و یا کارت جدیدی در اختیار مردم قرار بگیرد، بلکه کارت بانکی آن‌ها که احتمالا همان کارت یارانه افراد است، بر اساس مبلغی که به آن‌ها تعلق می‌گیرد، شارژ خواهد شد.

وی درباره نحوه برداشت یارانه‌های واریزی دو ماه اردیبهشت و خرداد در حساب افراد مشمول تصریح کرد: به محض اعلام فقط یارانه اردیبهشت ماه قابل برداشت است. دولت در ابتدا یارانه‌های ماهانه و بسته معیشتی را واریز نمود، اما با انجام سخنرانی رئیس جمهور مبنی بر ایجاد کوپن الکترونیکی دسترسی به یارانه‌ها با مشکل مواجه شد. اما بعد از گذشت چند روز دسترسی به یارانه‌ها از امشب امکان پذیر شد. در حالیکه برخی شهروندان گزارش دادند که حسابشان پس از واریز یارانه مسدود شده است که امروز توسط رئیس کل بانک مرکزی تکذیب شد.

۷۷ میلیون ایرانی یارانه بگیر سال ۱۴۰۱

همچنین وزیر اقتصاد گفت: تفکیک دهک‌ها را دولت با حداکثر دقت و احتیاط انجام داده است تا در بین گروه‌هایی که کاملاً نیازمند هستند و طبقه متوسط و میانی تمایز قائل شویم و نزدیک به ۷۷ میلیون نفری که گیرندگان یارانه هستند در این دو طبقه تقسیم‌بندی شده‌اند به گونه ای که ۳۰ درصد جمعیت کشور یارانه ۴۰۰ هزار تومانی، ۶۰ درصد یارانه ۳۰۰ هزار تومانی و ۱۰ درصد از مردم نیز یارانه‌ای دریافت نخواهند کرد در خصوص نان و دارو، همه ایرانیان از جمله یارانه بگیران و کسانی که مشمول پرداخت یارانه نیستند یارانه دریافت می‌کنند.

طبق اعلام ستاد تنظیم بازار ، از ساعات پایانی امشب یارانه کمک معیشتی افراد مشمول، قابل برداشت می‌شود و از ۲۲ اردیبهشت، اصناف می‌توانند قیمت‌های جدید اعلام شده را به تدریج اعمال کنند. همچنین اعلام شد: نان و دارو مشمول اصلاح یارانه نیستند و قیمت آن‌ها هیچ تغییری نخواهد داشت.

یک راه برای تشخیص دهک‌بندی خانوار، این است که افراد به سامانه hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند.

افراد می‌توانند با مراجعه به «سامانه رسیدگی به درخواست کمک حمایت معیشتی و یارانه نقدی» افراد، کد ملی سرپرست خانوار و شماره حسابی را که یارانه به آن واریز می‌شود، وارد کنند و ببینند در کدام دهک درآمدی قرار دارند.

راهکار دوم برای اطلاع از دهک درآمدی خانوار این است که افراد با شماره ۶۳۶۹-۰۲۱ تماس بگیرند و از کارشناسان وزارت اطلاع کسب کنند. جز این دو مورد که در هفته گذشته وجود دارد، درآمد افراد هم مبنای اصلی دهک‌بندی درآمد افراد است.

افرادی که دارای حقوق ثابت می‌باشند از جمله؛ کارمندان، کارگران و تمامی حقوق بگیران به علت آنکه دارایی این افراد باوجود ثابت ‏بودن درآمدشان بدلیل کاهش ارزش پول ملی، از ارزش دارایی‌های آن‌ها کاسته می‌شود و در معرض آسیب پذیری بیشتری هستند شامل این کوپن‌ها می‌شوند.

بازگشت دوباره کوپن مخالفان و موافقانی دارد. منتقدان سیستم کوپنی معتقدند قطعاً طرحی همانند بازگشت کوپن به بن‌بست خواهد خورد. آن‌ها بر این باورند که بازگشت کوپن برای شرایط امروز ایران چندان کارشناسانه نیست؛ زیرا تجربیات خوبی برای مردم به جای نگذاشته و لازم است تا در اجرای این سیاست تجدید نظر شود. به اعتقاد این افراد ارائه یارانه نقدی مطمئن‌ترین راه برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه است؛ زیرا هر فردی بر اساس نیاز خود خرید می‌کند.

اما کوپن شرایط را به گونه‌ای پیش خواهد برد که بازهم مردم حاضر هستند برای دسترسی به منابع نقدی، کالابرگ‌های خود را همچون گذشته بفروشند و بازهم سود کلانی را نصیب دلالان و واسطه‌های این عرصه کنند. در سوی دیگر، موافقان بازگشت کوپن به اقتصاد کشور این روش را مطمئن‌ترین راهکار برای حمایت از اقشار ضعیف می‌دانند. زیرا کوپن در شرایط فعلی راهکاری مناسب برای بهبود معیشت مردم و در عین حال عدم افزایش نرخ تورم است و البته در صورتی این اقدام با نتیجه مثبتی همراه خواهد بود که نظارتی دقیق هم بر توزیع کالا‌ها باشد.

بیشتر بخوانید:

وزیر اقتصاد: آغاز کاهش فاصله طبقاتی پس از چند سال افزایش + نحوه اعتراض به عدم دریافت یارانه و لینک سایت

واریز یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی برای ۷۲ میلیون ایرانی/ اعلام شرایط ثبت‌نام از متقاضیان جدید در آینده نزدیک وزیر صمت از تصویب آزاد سازی واردات خودروهای «اقتصادی» خبر داد

محمود صادقی، نماینده پیشین مجلس در توییتی در پاسخ به این کاربر نوشته است: «این را هم باید یادآور شد که اسلافشان در دهه شصت و در زمان جنگ، دولت وقت را با برچسب "کوپونیسم کمونیسم" مورد حمله قرار می‌دادند.»

عزت‌الله یوسفیان نماینده پیشین مجلس در مصاحبه‌ای با خبرگزاری "ایلنا" در مورد عملکرد مجلس در دو سال گذشته می‌گوید: «این دیگر خط فقر نیست، خط مرگ، فلاکت و نابودی است. وقتی مجلس روزگرا و هفته‌نگر باشد و آینده‌نگر نبوده و برنامه‌ای نداشته باشد، می‌ماند و درجا زده و به جایی نمی‌رسد.»