کارگرانی که عیدی و سنوات ندارند

از آنجایی که بخش اعظم اشتغال در ایران در کارگاه‌های کوچک است، بخش زیادی از کارگران از گرفتن مزایای قانونی قانون کار بی بهره هستند.

در آبان ماه سال جاری بود که علی ربیعی، سخنگوی دولت با حضور در بخش خبری ساعت ۲۱ شبکه اول سیما گفت: ۶ میلیون شغل رسمی و غیررسمی بعد از کرونا و از ماه اسفند، در معرض تهدید قرار گرفته است که از این میان ۳.۵ میلیون شغل رسمی و ۲.۵ میلیون شغل غیررسمی بود.

از سوی دیگر مطابق گزارش‌های مرکزپژوهش‌های مجلس مشاغل غیررسمی بیش از مشاغل رسمی در معرض خطر هستند، سهم اشتغال غیررسمی ۶۰ درصد است و این سهم در برخی استان‌ها بالای ۷۰ درصد است.

اما مسئله مهم اینجاست که مشاغلی که در اشتغال غیررسمی هستند، پایداری زیادی ندارد و در اکثر موارد عیدی، سنوات، حق اولاد و حق مسکن را دریافت نمی‌کنند.

در حال حاضر که به روز‌های پایانی سال نزدیک می‌شویم عیدی و سنوات یکی از کمک‌های مناسب برای این روز‌های کارگران است که بخش زیادی از کارگران بیمه ندارند و، چون بیمه ندارند مشمول مزایای قانونی نمی‌شوند و با توجه به اینکه حجم عقب ماندگی مزدی کارگران بسیار زیاد است این دست از کارگران سال جدید را با بدهکاری و عقب ماندگی مزدی شروع می‌کنند که ناشی از عدم اجرای قانون و بی توجهی وزارت کار به بازرسی‌ها است.

*هیچ کارگری در هیچ کارگاهی نباید خارج از شمول قانون کار باشد

محسن باقری، عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شورای اسلامی کار استان تهران می‌گوید: بخش اعظم اشتغال در ایران در کارگاه‌های کوچک است. اجرای قانون درعرصه روابط کار، بایستی منجر به نظارت قوی بر کارگاه‌های کوچک شود. بازرسان کار باید با قوت به این حیطه ورود کرده وکارفرمایان خرد را مجبور به بیمه کردن تمام کارگران خود کنند.

وی ادامه داد: هیچ کارگری در هیچ کارگاهی نباید خارج از شمول قانون کار بماند، چرا که مدت زمان خروج کارگاه‌های کوچک از شمول قانون کار، مدت هاست که منقضی شده و دیگر وجاهت قانونی ندارد.

باقری بیان کرد: وقتی معضلات روابط کار و اشتغال در کشور برطرف شود حق انتخاب کارگران افزایش می‌یابد و کار اجباری از بین می‌رود. همچنین بحث اراده حاکمیت کارگران در قرارداد‌ها و احقاق حقوق آن‌ها میسر خواهد شد.

عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شورای اسلامی کار گفت: با رواج روزافزون قرارداد‌های موقت در بازار کار، کارگاه‌ها رسمی‌زدایی شدند و امکان ترویج مشاغل غیررسمی افزایش یافت. هنگامی که رسمی بودن از میان برداشته می‌شود، قانون‌گریزی افزایش می‌یابد و امنیت در تمام مشاغل رنگ می‌بازد. شرایط حال حاضر بازار کار به معنای حقیقی خطرناک است و امنیت کشور را در بحران‌هایی مثل کرونا تهدید می‌کنند.

باقری تصریح کرد: آیا مدیران و مسئولان کشور در این روز‌ها از کارگران پشتیبانی کردند؟ هیچ حمایتی از کارگران نشده و کارفرما به واسطه نوع قرارداد، از انجام وظایف خود در قبال آن‌ها شانه خالی می‌کند و به راحتی هرچه تمام‌تر کارگران را به سوی سازمان تامین اجتماعی سوق می‌دهد. این پایان ماجرا نیست، چون سازمان نیز توانایی پاسخگویی به مطالباتشان را ندارد و به همین دلیل آن‌ها را به سمت سازمان برنامه و بودجه راهنمایی می‌کند.

عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شورا‌های اسلامی کار استان تهران ادامه داد: حدود ۹۶۰ هزار نفر از دریافت مقرری بیمه بیکاری در ایام شیوع ویروس کرونا محروم هستند. من تاکید می‌کنم، سازوکار مناسبی در بازار کار وجود ندارد. بر اساس اظهارات علی ربیعی (سخنگوی دولت)، میلیون‌ها نفر در اقتصاد زیرزمینی کار می‌کنند. تصویب قوانین ناعادلانه سبب شده، اقتصاد ایران در مسیر زیرزمینی شدن و بی‌و بندباری حوزه اشتغال گام بر‌دارد. در این شرایط، چون دیگر پایه و اساسی وجود ندارد، تمام فعالیت‌های کارگری بی‌ثمر می‌شود.