تحریم دو جانبه آمریکا و اپل برای کاربران ایرانی

تحریریه پارسینه - علی علیزاده| درطول چند ماه گذشته شرکت چند ملیتی اپل در حالی تعداد زیادی از کاربران ایرانی خود را از خدماتش مأیوس کرده که منافعی غیر قابل انکار در بازار خاورمیانه و از جمله ایران دارد. گرچه برخی مدیران میانی این شرکت بزرگ بار‌ها مدعی شده اند سهم بازار ایران که رسماً نماینده‌ای نیز در آن ندارد، در چرخه مالی این غول چند ملیتی چندان دندان گیر نیست، اما برخی آمار‌های غیر رسمی نشان می‌دهد، اشتیاق خرید این محصول نه تنها در میان اقشار پردرآمد جامعه، بلکه در میان طبقه متوسط و فقیر هم از میزان قابل توجهی برخوردار است.

طمع خرید محصولات اپل را می‌توان با فرهنگ خرید سایر محصولات (از نوار بهداشتی و گوشت قرمز گرفته تا انواع خودرو وطنی) در بازار ایران که تحت تأثیر موج روانی، مردم را وادار به رفتار‌های غیر عادی می‌کند، مقایسه کرد.

حتی به جرأت می‌توان گفت که جدیدترین و مدرنترین محصولات کمپانی اپل، فقط در فاصله چند ساعت از عرضه در فروشگاه‌های مدرن کشور‌های مختلف، در قلب پایتخت ایران قابل مشاهده و فروش است و این امر نشان دهنده بازار داغ ایران برای محصولات خاص است، حتی در زمان تحریم و بیماری اقتصاد.

محصولات اپل که این روز‌ها حتی با افزایش سرسام آور قیمتهایش که تحت تأثیر نوسانات ارزی میل به افسارگسیختگی دارد، توسط تعداد بسیار زیادی از شهروندان عادی تا مدیران عالی در کشورمان به کار گرفته می‌شود. اما شواهد پر رنگ‌تر از قبل نشان می‌دهد، اپل تحت تأثیر تحریم‌های آمریکا و برای اجتناب از پرداخت جریمه و محدودیت از سوی خزانه داری این کشور، مجبور شده بخش مهمی از خدمات خود را به مرور از ایرانیان داخل کشور سلب و حلقه پشتیبانی از کاربرانش را تنگ‌تر از قبل نماید.

سال گذشته سایت گیزمودو مدعی شده بود که اپل، کاربران ایران را تحریم کرده است. اما اپل واکنش رسمی در آن زمان به این خبر نشان نداد. هرچند دو سال قبل و با وجود تحریم‌های موقت، «اپل» سطح دسترسی آیفون‌داران ایرانی را محدود می‌کرد، اما در ابتدای سال ۲۰۱۸ به طور کامل کاربران ایرانی از اپ استور رانده شده و جریان ترافیک به طور کامل قطع شد.

دلیل این اقدام از زبان تام ریج، وزیر وقت امنیت ملی آمریکا شنیدنی بود و وی مدعی شده بود سرویس‌های اطلاعاتی ایران از طریق اپ استور و گوگل پلی، فعالیت کاربران را مانیتور کرده و برای حمله سایبری به کاربران آمریکایی با بدافزار از این فروشگاه‌ها استفاده می‌کنند.

البته در همان زمان، اپل بسیاری از نرم‌افزارهای ایرانی را از اپ‌استور حذف کرد. اکثر این برنامه‌ها شامل نرم‌افزارهای تاکسی آنلاین، سفارش غذا و باقی خدمات این چنینی هستند. این کار اپل مقابله جدی با نرم‌افزارهای ایرانی تلقی شده است. پس از این کار شرکت آمریکایی، توسعه‌دهندگان این نرم‌افزارها متضرر شده‌اند و شکایت خود را به اپل ارسال کرده‌اند. شرکت اپل هم در جواب، بحث تحریم‌های آمریکا علیه ایران را پیش کشید اما باز هم این پایان ماجرا مقابله اپل با کاربران ایرانی خود نبود.

اما ماجرای محدودسازی «گواهی توسعه‌دهنده سازمانی» چیست؟

اما در طول هفته‌های گذشته و مخصوصاً در چند روز گذشته، عملاً اپل بدون هیچگونه توضیحی با پشت کردن به نیاز صد‌ها هزار کاربر ایرانی، بسیاری از امکانات اپ‌های ایرانی از جمله اپلیکیشن‌های تراکنش مالی ایرانی که از سوی سیستم عامل آی او اس پشتیبانی می‌شود، از دسترس خارج کرده و معلوم نیست این اتفاق تا کی می‌خواهد ادامه داشته باشد؟

به علت محدودیت اعمال شده از سوی شرکت اپل برای اپلیکیشن‌های بانکی و پرداخت ایرانی، اپلیکیشن «آپ» برای گوشی آی او اس غیرفعال شده و اپلیکیشن «بله» هم تقریبا شرایطی مشابه را تجربه کرده است. «تاپ» هم اگرچه کار می‌کند، اما امکان نصب مجدد را ندارد. ساعاتی پس از محدودیت‌های اعمال شده از سوی اپل برای اپلیکیشن‌های تراکنش مالی، این‌بار و از بامداد پنجشنبه ۲۸ فوریه دسترسی به اپلیکیشن «اسنپ» که یکی از پرکاربردترین اپلیکیشن‌های ایرانی است، محدود شد.

رفتار شناسی ایرانیان، در چنین مواقعی هیچ امیدی برای تحریم محصولات اپل باقی نمی گذارد و بعید بنظر می رسد مصرف کننده وطنی با «نه» گفتن به یک محصول قصد کند تا فروشنده بی اخلاق را به روز سیاه بیاندازد!

حال باید به انتظار نشست و دید توهین آشکار اپل به کاربران ایرانی که تحت فشار آمریکا صورت گرفته و عملاً بخشی از فعالیت‌های کاربرانش در ایران را فلج نموده، آیا با رایزنی واسطه‌های شناخته شده به وضعیت عادی باز می‌گردد و یا اینکه بازار نرم افزار و اپلیکیشن‌های قفل شکسته و انواع پروکسی‌ها داغ برای عبور از سد تحریمی آمریکا، به داد علاقمندان محصولات اپل در ایران خواهد رسید؟