نداشتن هدف عامل خودکشی/ مردم هدف از زندگی را نمی دانند

"از کجا آمده ام، آمدنم بهر چه بود؟ به کجا می روم آخر ننمایی وطنم"...این یک بیت شعر شاه کلید ذهن تمام عالمانی است که روزی خود را در برابر هستی با این پرسش در مواجه دیده اند که هدف تولد و زندگی شان چه بوده و تاکنون چقدر در رسیدن به این هدف گام برداشته اند.

به گزارش خبرنگار مهر، چندی پیش یکی از روانشناسان کشور در سمیناری به تحقیقی در دانشگاه "استین فورد"آمریکا اشاره کرد که طبق آن 97 درصد مردم جهان از نداشتن هدف در زندگی رنج می برند.

طبق این تحقیق مردم از اهداف خلقت خودشان بی اطلاع بودند و هدف مشخص و یگانه ای را در زندگی دنبال نمی کردند.

شاید نداشتن هدف و برنامه در کشورهای دیگر دنیا برای مردم امری عادی تلقی شود اما با توجه به اینکه ایران کشور اسلامی است و برپایه فرهنگ دینی بنا شده، آشنا نبودن مردم با هدف خلقت و آفرینش خود آسیبهای جدی اجتماعی و اقتصادی را به همراه دارد که می تواند وضعیت فردی و عمومی آنها را به مخاطره بیندازد.

وقتی مردم به خصوص عوام با این پرسش اساسی روبرو می شوند که " چه هدفی را در زندگی دنبال می کنید؟" از مواردی سخن می گویند که یا جنبه کلی و مبهم دارد یا به امور دنیوی وابسته هستند.

زندگی خوب، قبول شدن در کنکور و گرفتن مدرک دکترا، بدست آوردن یک پست مهم و شغل عالی، همسر خوب، پولدار شدن، خرید خانه و....از اهدافی است که انسانهای امروزی از آن یاد می کنند و هدف خود قرار داده اند.

اما واقعا هدف از زندگی چیست؟ آیا می توان موارد بالا را هدف تلقی کرد؟ به فرض اینکه همه انسانها به تمام این موارد دست پیدا کنند، بعد از آن چه خواهد شد؟

اخلاق مداری هدف را مشخص می کند

حجت الاسلام هادی زین العابدین استاد حوزه و پژوهشگر قرآنی با اشاره به آیات متعدد قرآن مبنی بر " هدف دار بودن خلقت انسان از سوی خدای متعال" گفت: کلید همه این آیات "انا لله و انا الیه راجعون" است که نشان می دهد هدف از آفرینش بیهوده نبوده و انسان دارای یک منشاء و مقصد لامتناهی است که از وجود خدا سرچشمه می گیرد.

وی افزود: در آیه ای از سوره زاریات خداوند می فرمایند که جن و انس را آفریدیم تا عبادت کنند که اینجا عبادت علاوه بر معنی ظاهری به معنای معرفت و شناخت نیز هست.

این استاد حوزه افزود: ممکن است افرادی معرفت و شناخت دقیق را پیدا کنند و به اوج برسند و از طرفی هم احتمال دارد که بین امور معرفتی درگیر امور دنیوی نیز بشوند و هدف را گم کنند، که خداوند می فرماید که به آنها تذکر دهید.

حجت الاسلام زین العابدین هدف از خلقت را رسیدن به اخلاق دانست و گفت: با به بدست آمدن اخلاق متعالی، انسان به نقطه اوج می رسد و در مسیر درست گام بر می دارد.

وی با اشاره به مقوله خودکشی که در کشورهای مادی آمار بالایی دارد، افزود: علت خودکشی این است که انسان با وجود اینکه هدف از آفرینشش کمال ابدی است، دنبال امور دنیوی می رود و در آن شکست می خورد و بدین ترتیب دچار عذاب وجدان ناخود آگاه شده و در نهایت خودکشی می کند.

این پژوهشگر قرآنی ادامه داد: اما از سویی وقتی که هدف مشخص شد خداوند متعال از انسان می خواهد که به سرعت حرکت کند چرا که فرصت در دنیا کوتاه است و نباید آهسته قدم برداشت؛ امام حسن مجتبی (ع) به یکی از یاران خود می فرمایند که درباره امور دنیوی طوری حرکت کن که هزاران سال زنده هستی اما در امور اخروی بسیار سریع حرکت کن گویی که ساعتی از عمر تو باقی است.

این استاد حوزه افزود: اگر آدمی این نوع نگاه را به دنیا داشته باشد، هدفش کاملا مشخص است و تنها نیاز به حرکت دارد.

فشارهای زندگی مردم را سردرگم می کند

حجت الاسلام زین العابدین درباره اینکه چرا مردم هدف از زندگی را به درستی متوجه نشده اند و راه را گم کرده اند، گفت: هم اکنون مردم ما زیر فشارهای زندگی سردرگم هستند و چنان دنیا برای آنها با اهمیت شده که دیگر به هدف های آن توجهی ندارند این در حالی است که دنیا تنها مقصد است و خود هدف نیست.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: دنیا تنها یک وهم و افسانه است و مقصد جای دیگری است، اگر این موضوع برای همه انسانها روشن شود، قطعا هدف را که همان کمال انسانی است، متوجه خواهند شد.

آب شور ثروت و مقام

وی اسباب غفلت را متعدد عنوان کرد و گفت: یکی از آنها نداشتن قناعت است در حالیکه طبق روایات قناعت گنج است، آدمی که هر روز بدنبال امور دنیوی همچون مال و ثروت، جاه و مقام است، دیگری فرصتی برای زندگی خوب و تلاش برای هدف متعالی نخواهد کرد و همچون کسی است که هر روز از آب شور دریا می نوشند و هیچ گاه سیراب نمی شود.

همچنین حجت الاسلام احمد بهشتی درباره اهداف زندگی گفت: هدف از آفرینش، رسیدن به انسانیت و تکامل است که امور دنیوی همچون درس خواندن، پیشرفت اقتصادی و ...همگی می توانند اسباب رسیدن به این هدف باشند.

تیغ دو لبه ثروت، دانش و عبادت

این استاد دانشگاه ادامه داد: جدایی از ورطه حیوان بودن و رسیدن به اخلاق صحیح انسانی که خداوند در قرآن به تمام آنها اشاره داشته است، هدف زندگی است و موارد دنیوی در این زمینه همچون تیغ دو لبه عمل می کنند، تحصیل و جاه و مقام یا ثروت هم می تواند در مسیر حرکت به سوی هدف باشد و هم می تواند به عنوان مانعی در این مسیر قرار بگیرد.

حجت اسلام بهشتی تصریح کرد: حتی عبادت نیز تیغ دو لبه است، یعنی ممکن است موجب ایجاد غرور در آدمی شود و از سویی ممکن است راهی برای تعالی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه هر انسانی در ذات خود با هدف آفرینش آگاه است و می داند که مسیر کجاست، گفت: انسانهای امروزی دچار زرق و برق دنیا شده اند و دیگر به سرشت و ذات خود توجهی ندارند، اگر انسان بتواند با آنها مقابله کند، قطعا از غایت و هدف خود با خبر خواهد شد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: اینکه چرا بشر امروزی نسبت به هدف زندگی آگاه نیست، بخشی به آموزشها برمی گردد و قسمت دیگری به خود افراد، چرا که گاهی خود فرد نمی خواهد که در مسیر درست گام بردارد.

-------------

گزارش از فهیمه سادات طباطبایی