سهم زنان ایران در مدیریت و قانون گذاری تنها ۱۶ درصد است

طبق آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان ملل، سهم زنان ایران در مدیریت و قانون گذاری کشور، 16 درصد اعلام شد در حالی که در کشورهایی مانند فیلیپین این سهم 58 درصد (بالاترین) و آنگولا 52 درصد است. به این ترتیب رتبه جهانی ایران میان 120 کشور مورد بررسی ، 101 تعیین شده است.

بنابر آماری که سازمان ملل در جولای 2008 منتشر کرد، از 120 کشور در پنج قاره جهان، تنها در پنج کشور، سهم زنان در مدیریت و قانون گذاری کشورهای خود، عادلانه- یعنی 50 درصد و بالاتر است که باوجود انتظار، هیچ کشور اروپایی و آمریکایی جزء آنان نیستند، عبارتند از:
فیلیپین 58 درصد، سنت لوسیا و آنگولا 52 درصد، جزایر کایمان 51 درصد و مغولستان 50 درصد است.

اما پایین ترین سهم زنان در مدیریت و قانون گذاری کشورهای خود، به کشورهای پاکستان سه درصد، قطر و الجزیره پنج درصد، عمان و عربستان سعودی 9 درصد و امارات متحده عربی هشت درصد تعلق دارد. در این بین یک استثنا هم به چشم می خورد. سهم زنان جمهوری کره در مدیریت و قانون گذاری کشورشان هشت درصد است.

زنان در ایران برای دستیابی به مقام های بالای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی همواره دچار موانع جدی حقوقی، عرفی و قانونی هستند. در ایران زنان نمی توانند سفیر، قاضی، دادستان، وزیر و رئیس جمهور شوند. با این حال آنان تاکنون موفق شده اند به بالاترین پست سیاسی در دسترس برای زنان ایرانی یعنی نمایندگی مجلس، دست یابند. هم اکنون از بین 290 نماینده مجلس تنها هشت زن حضور دارند در حالی که در افغانستان 25 درصد نمایندگان مجلس در سال 1385، زنان بودند. تعداد زنان نماینده مجلس ایران از دور اول تا دور هفتم در نوسان بوده ولی تاکنون تعدادشان به
10 درصد تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز نرسیده است.

زنان نماینده این دور مجلس جمهوری اسلامی عبارتند: فاطمه آجرلو (آموزش و تحقیقات)، فاطمه آلیا (امنیت ملی و سیاست خارجی)، نیره اخوان بیطرف (قضایی و حقوقی)، لاله افتخاری (آموزش و تحقیقات)، زهره الهیان (امنیت ملی و سیاست خارجی)، فاطمه رهبر(فرهنگی)، عفت شریعتی (اجتماعی)، طیبه صفایی (آموزش و تحقیقات). زنان ایران به خصوص آن دسته از آنان که در رشته حقوق تحصیل کرده اند، طی سال های گذشته تلاش کرده اند تا جایگاه بالقوه زنان را در پست های کلیدی به جایگاهی بالفعل تبدیل کنند. با این حال این جایگاه نتوانسته است تاکنون از مقام نمایندگی مجلس، فراتر برود.

از جمله تحقیق هایی که در مورد جایگاه زنان در ایران و امکانات آنان برای دستیابی به پست های کلیدی کشور، انجام شده است، تحقیقی است که به وسیله «گیتی ناصحی» محقق و جامعه شناس، منتشر شد. در این تحقیق آمده است که 60 درصد زنان ایرانی، خواهان اشتغال در خارج از منزل هستند و 98 درصد از زنان مسوولیت هایی را که در خانه برعهده دارند، مهم ترین مانع بر سر راه اشتغال خود ذکر می کنند.

در عین حال بیش از نیمی از زنان ایرانی تصور نمی کنند، فرصت مساوی برای اشتغال در اختیار زنان و مردان قرار داشته باشد. اگر چه می توان فهرست بلندبالایی از موانع قانونی و حقوقی رشد زنان ایرانی در سمت های بالای سیاسی و اجتماعی برشمرد اما همزمان نباید از موانع فرهنگی ایرانی که بخش قابل توجهی از آن شامل خود زنان نیز می شود، غافل شد. در همین زمینه رامین ناصح پژوهشگر مسائل زنان معتقد است: «اگر می بینیم در پارلمان انگلیس 160 نماینده زن وجود دارد ولی در مجلس ما نهایتاً 14 زن، این موضوع دیگر متوجه قوانین نیست، بلکه به ضعف ها و نارسایی های فرهنگی ما ایرانیان برمی گردد. چون حق رای و حق نامزد شدن نمایندگی مجلس برای زنان وجود دارد، ولی مردم ما کمتر زنان را برای اداره امور کلان جامعه قبول دارند و حتی خود زنان نیز به خودباوری لازم نرسیده اند.»

سرمایه، برگرفته از گزارش توسعه هزاره سازمان ملل